همه‌ی آنچه که می‌خواهید در‌باره‌ی هپاتیت سی بدانید را در این مقاله بخوانید:
بیماری‌شناسی
هپاتیت اصطلاحی پزشکیست که به التهاب و آسیب به کبد اتلاق می‌شود. ویروس هپاتیتC یکی از عوامل اصلی هپاتیت است و به کبد آسیب می‌رساند. کبد ارگان بزرگی می‌باشد که در قسمت بالای سمت راست شکم قرار دارد. ویروس هپاتیت C عامل این بیماری است. این ویروس از شخصی به شخص دیگر با خون و ترشحات آلوده بدن منتقل می‌شود. راه های انتقال آن محدود می‌باشد و یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال آن استفاده از سرنگ مشترک آلوده است.
هپاتیت C نسبتا، بیماری شایعی می‌باشد. حدود 3 درصد از جمعیت جهان و حدود 1درصد از مردم آمریکا مبتلا به این ویروس می‌باشند. طبق تخمین سازمان بهداشت جهانی 71 میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا می‌باشند و سالانه 399 هزار نفر در اثر ابتلا به این ویروس فوت می‌کنند. در ایران حدود 186 هزار نفر مبتلا به هپاتیت سی هستند. میزان شیوع هپاتیت سی در دنیا و در طی زمان متغییر بوده است اما همچنان بالا است.
این ویروس باعث بیماری هپاتیت سی حاد و مزمن می‌شود. هپاتیت C حاد به شش ماه اول ابتلا به این ویروس اتلاق می‌شود. حدود 30 درصد از مبتلایان (بین 15 تا 45 درصد ) طی شش ماه اول، خود به خود و بدون دارو، بدن فرد می‌تواند ویروس را دفع کند . از 70 درصد باقی مانده ( بین 55 تا 85 درصد ) افراد وارد مرحله مزمن بیماری هپاتیت سی می‌شوند. ریسک ایجاد سیروز کبد ( از کار افتادگی کبد ) در طی 20 سال آینده در این افراد بین 15 تا 30 درصد است .
راه های انتقال:
فرد زمانی به ویروس هپاتیت سی مبتلا می‌شود که با خون یا ترشحات آلوده به ویروس فرد مبتلا تماس پیدا کند. این انتقال می‌تواند در موارد زیر اتفاق بی‌افتد:
1- استفاده از سرنگ مشترک یا نی مشترک اسنیف ماده مخدر
2- استفاده از سوزن آلوده مشترک برای تاتو، سوراخ کردن پوست و پرسینگ
3- استفاده مشترک از مسواک، ژیلت، یا هر وسیله دیگری که به خون آلوده می‌شود.
4- دریافت خون و فرآورده‌های خونی قبل از سال‌های 1374-75 در ایران. بعد از این سال‌ها سازمان انتقال خون، آزمایش هپاتیتC را نیز بر روی خون های اهدا کنندگان انجام می‌دهد.
5- رابطه جنسی با فردی که مبتلا به ویروس هپاتیت سی است، می‌تواند باعث ابتلای شود. این راه انتقال نسبت به سایر روش‌ها کمتر مرسوم است . در مواردی که تعداد پارتنر جنسی زیاد است، خطر انتقال با این روش افزایش می‌یابد.
6- زنان باردار مبتلا به هپاتیت سی در 5 درصد موارد می‌توانند باعث ابتلای فرزند خود شوند.
7- آسیب دیدن و زخمی شدن با وسایل تیز و برنده آلوده به خون ( در مراکز درمان ، پزشکی و دندانپزشکی و یا در مراسمی مانند قمه زنی )
8- باز بودن زخم و تماس با ترشحات آلوده با این ویروس
افرادی که مبتلا به هپاتیت سی هستند قبل از اهدای خون، اهدای عضو، ا تخمک و منی وضعیت ابتلای خود به این ویروس را به تیم درمانی خود اطلاع دهند.افراد مبتلا اگر زخم و خونریزی دارند، آن را با استفاده چسب زخم و باند بپوشند.
اگر در خانه و محیط اطراف خود ، آلودگی خونی قابل رویت دیدید، دستکش بپوشید و آن را با محلول وایتکس رقیق شده (9 پیمانه آب شیر + 1 پیمانه وایتکس ) تمیز کنید. این محلول براحتی این ویروس را از بین می‌برد.
مواردی که باعث انتقال هپاتیت سی نمی‌شود:
9- بغل، بوسه معمولی و لمس ( اما با رابطه جنسی منتقل می‌شود )
10- قاشق ، چنگال ، لیوان و غذای مشترک
11- سرفه و عطسه
12- شیر دادن
هپاتیت سی عفونتی جدی است و یکی از دلایل اصلی از کار افتادگی کبد می‌باشد. درمان آن بی‌خطر، موثر و ارزان است. داروهای مختلفی برای درمان آن وجود دارد که بسته به نوع ویروس هپاتیت سی که مبتلا هستید ( چندین نوع ژنوتایپ ویروس هپاتیت سی وجود دارد ) ، میزان آسیب به کبد، داروهای دیگری که مصرف می‌کنید و … پزشک رژیم درمانی را مشخص می‌کند.
علائم هپاتیت c
اغلب بیماران مبتلا به ویروس هپاتیت سی علائمی ندارند یا علائم خفیفی دارند بنابراین معمولا نمی‌دانند که مبتلا هستند. ( در ایران 70 درصد افراد مبتلا به هپاتیت سی و هپاتیت ب تشخیص داده نشده اند و از ابتلای خود خبر ندارند. درصورتی که علائم آن اتفاق بیوافتد شامل موارد زیر می‌تواند باشد:
1- احساس خستگی و ضعف
2- کاهش اشتها
3- حالت تهوع
4- درد مفاصل و ماهیچه‌ها
5- کاهش وزن
در اغلب افراد، درصورت عدم درمان ، بیماری هپاتیت سی سال ها فرد را درگیر خود می‌کند که این مدت طولانی باعث آسیب شدید به کبد می‌شود که باعنوان “سیروز کبد “ شناخته می‌شود. اغلب افراد درگیر با سیروز کبد نیز می‌توانند هیچگونه علامتی نداشته باشند. هنگامی که علائم ظاهری و بالینی سیروز کبد ( از کار افتادگی کبد ) این آسیب ظاهر می‌شود می‌تواند شامل موارد زیر شود:
1- ادم (swelling) و تورم در شکم و پاها و افزایش مایعات در ریه ( آب آوردن ریه )
2- خونریزی یا کبودی
3- سختی در نفس عمیق کشیدن
4- احساس پری شکم
5- زردی پوست یا زردی سفیدی چشم ( زردی )
6- گیجی که می‌تواند بصورت ناگهانی ایجاد شود.
7- کما
پزشکان معمولا برای افرادی که ریسک فاکتورهای خاصی را داشته باشند، مانند افراد مصرف کننده‌ی مواد مخدر تزریقی و استفاده کننده از سرنگ مشترک آلوده یا افرادی که علائمی از بیماری‌های کبد را دارند یا آزمایشات آنزیم های کبدی آنها غیر طبیعی باشد آزمایش هپاتیت سی را در خواست می‌کنند. زیرا ممکن است فرد مبتلا باشد با این حال هیچگونه علائمی را نداشته باشد.
مقایسه‌ی هپاتیت حاد با مزمن
هنگامی که فرد برای اولین بار به ویروس هپاتیت سی مبتلا می‌شود و در شش ماه اول عفونت قرار دارد آن را هپاتیت سی حاد می‌نامیم. بدن بعضی از مردم می‌تواند در این مرحله با ویروس مبارزه کند. و آن را شکست دهد و فرد خودبخود درمان شود. اما اغلب افرادا مبتلا به سمت عفونت مزمن پیش می‌روند که این به معنی فعال ماندن ویروس در بدنشان است. حتی اگر آنها از ابتلای خود آگاهی نداشته باشند.
اگر فردی هپاتیت سی دارد توصیه می‌شود که هر شش یکبار بمنظور بررسی احتمال ایجاد سرطان کبد سنوگرافی کبد انجام دهند.
درمان هپاتیت c
درمان هپاتیتC بستگی به این دارد که بیمار به کدام یک از انواع ژنوتایپ ویروس هپاتیت سی مبتلا شده است. داروهای متفاوتی برای درمان هپاتیت سی وجود دارد. بعضی از آنها فقط روی فرم خاصی از ویروس هپاتیت سی موثر می‌باشند. حداقل 6 نوع ژنوتایپ ویروس هپاتیت c وجود دارد. در ایران ژنوتایپ نوع یک با 2/58 درصد بیشترین موارد ابتلا و نوع 3 در رده بعدی با 39.0 درصد می‌باشد . نوع رژیم درمان دارویی هر کدام از ژنوتایپ های هپاتیت سی نیز متفاوت است.
شما بر اساس نوع ویروسی که دارید درمان ترکیبی دو یا چند دارو را دریافت خواهید کرد. درمان معمولا سه ماه طول می‌کشد. شکل دارویی، داروهای درمانی هپاتیت سی بشکل قرص می‌باشد. پزشک تصمیم میگیرد که کدام یک از دارو ها را برای درمان خود مصرف کنید. تعداد زیادی از افراد مبتلا به هپاتیت سی می‌توانند زندگی طبیعی، مانند سایر افراد، داشته باشند. درمان تقریبا برای همه‌ی افراد موثر می‌باشد و درمان قطعی می‌شوند. در بعضی از افراد با گذشت زمان، عفونت مزمن هپاتیت سی می‌تواند باعث آسیب به کبد و سیروز کبد شود. مصرف الکل و اضافه وزن نیز خطر پیشرفت هپاتیت سی بسمت سیروز کبد را بیشتر می‌کند.
آیا فرد مبتلا درمان خواهد شد؟
اگر بیمار بصورت منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک خود را مصرف کند شانس درمانش بسیار بالا است و میتوان گفت هپاتیت سی فرد بصورت قطعی درمان می‌شود. درصد موفقیت درمان بیماران هپاتیت سی بیش از 90 درصد می‌باشد. افرادی که یکبار درمان آنها شکست خورده و بیمارانی که ( به دلیل تشخیص دیر هنگام ) دچار آسیب شدید کبد ( سیروز کبد ) شده اند شانس درمانشان کمتر است با این حال داروهای جدیدتر درمان را موثرتر کرده اند.سه تا شش ماه پس از پایان دوره‌ی درمانی بیمار، برای فرد آزمایش خون هپاتیت سی ( با روش PCR) درخواست می‌شود . اگر در آزمایش هیچگونه ویروسی در خون فرد یافت نشود، درمان شده تلقی می‌شود. اگر پس از مصرف داروها باز هم ویروس در خون یافت شود امکان دارد دوره درمانی مجدد با همان داروهای قبلی تکرار شود و یا پزشک از داروهای دیگری برای درمان استفاده کند.
درمان شدن بیماری هپاتیت C به معنی این است که دیگر ویروس هپاتیت سی در بدن وجود ندارد و دیگر نمی‌تواند به کبد آسیب برساند. در اغلب بیماران درمان شده، آسیب ها و زخم های کبدی ( liver scarring) ناشی از هپاتیت سی به مرور و با گذشت زمان ترمیم می‌شود اما در بیمارانی که بیماری پیشرفت کرده و بافت کبد دچار سیروز شده باشد بعد از درمان نیز هنوز خطر کمی مبنی بر بدتر شدن مشکلات کبد و یا ایجاد سرطان کبد حتی پس از درمان نیز باقی می‌ماند.فردی که قبلا به هپاتیت C مبتلا بوده و درمان شده است نسبت به این ویروس ایمن نیست و فرد درصورت در معرض قرار گیری مجدد با این ویروس، دوباره به این بیماری مبتلا می‌شود.
اهمیت مصرف درست داروهای تجویز شده برای درمان هپاتیت سی
اگر در حال مصرف داروهای درمانی هپاتیت سی هستید و آن را درست و طبق تجویز پزشکتان منظم مصرف نمی‌کنید، داروها بدرستی و به خوبی که باید برای درمان شما موثر نخواهند بود. عدم مصرف صحیح داروهای درمان هپاتیت سی می‌تواند بجای بهبود و درمان فرد ، باعث آسیب بیشتر فرد شود. اگر بیمار دارو را طبق دستور و تجویز پزشک مصرف نکند و یا بعضی از دوز ها را جا بیندازد، ویروس هپاتیت سی می‌تواند بسرعت “ مقاوم ” شود. مقاوم شدن ویروس به این معنی است که ویروس یاد میگیرد که چگونه کاری کند تا دارو اثری بر آن نداشته باشد و دیگر دارو نمی‌تواند آن ویروس را از بین ببرد به همین دلیل به بیمار مبتلا به هپاتیت سی توصیه می‌شود داروی خود را دقیقا طبق دستور تجویز شده مصرف کند.
برای کمک به یادآوری زمان مصرف داروهای خود می‌توانید از نرم افزار یادآور موبایل خود یا نرم افزار های دیگری که مخصوص یادآوری زمان مصرف دارو هستند استفاده کنید.
واکسن هایی برای محافظت از کبد
مبتلایان به هپاتیت سی باید واکسن هپاتیت A و هپاتیت B را تزریق کنند زیرا این دو بیماری نیز باعث آسیب به کبد می‌شوند و این واکسن‌ها باعث می‌شود از آسیب بیشتر به کبد در آینده پیشگیری شود.
برای بیماران هپاتیت سی علاوه بر این دو ، زدن واکسن های دیگری نیز شامل موارد زیر مهم می‌باشد:
1- واکسن آنفولانزا ( سالی یکبار )
2- واکسن پنوموکوک (Pneumonia )) حداقل یک نوبت (
3- واکسن دیفتری و کزاز ( هر ده سال )
4- سیاه سرفه ( یک بار در دوران بزرگسالی)
همچنین افرادی که مبتلا هستند برای محافظت از کبد خود بهتر است:
1- از مصرف الکل اجتناب کنید
2- وزن خود را متعادل نگه دارید.
3- واکسن هپاتیت B و هپاتیت A را بزنید.
4- واکسن پنومونیا، آنفولانزا و سایر بیماری‌ها را بزنید.
5- قبل از مصرف داروهای مسکن معمول مانند استامینوفن و … با دکتر داروساز ، پزشک یا پرستار خود مشورت کنید. این داروها در بعضی موارد باعث آسیب به کبد می‌شوند.
6- بعضی از مکمل ها و گیاهان دارویی مانند کاوا کاوا ، چای سبز و … باعث آسیب به کبد می‌شوند.
7- از مصرف ماری‌جوانا ( حشیش، گل ) اجتناب کنید.
اگر مبتلا هستید و می‌خواهید باردار شوید ابتدا و قبل از اقدام، با پزشکتان مشورت کنید. طبق تحقیقات حدود 1 نفر از 20 نفر از زنان مبتلا به هپاتیت سی در طی بارداری این ویروس را به نوزاد خود منتقل می‌کنند. این تعداد و احتمال خطر انتقال در زنان همزمان مبتلا به به HIV بیشتر است.
درمان هپاتیت c با داروهای گیاهی و طب مکمل
زمانی که به بیماری مبتلا می‌شویم ، می‌خواهیم که زوتر درمان شویم . بعضی از ما مستقیم به پزشک مراجعه می‌کنیم و بعضی نیز از درمان های خانگی، داروهای گیاهی یا طب مکمل ( alternative medicine ) و یا از هر دو این رویکردها استفاده می‌کنیم.در این قسمت به توضیح انواع روش های درمان خانگی،گیاهان دارویی و طب مکمل در رابطه با هر بیماری خواهیم پرداخت. مسلما این روش ها را نباید جایگزین درمان معمول و اصلی خود کنید.
وقتی که از ابتلای خود به هپاتیت C آگاهی می‌یابید تمایل داریم که علاوه بر داروهای درمانی، چیزی مانند گیاهان دارویی یا مکمل‌ها را نیز استفاده کنیم که به کبد ما کمک کند با این حال باید توجه داشته باشیم که هرچیزی که میخوریم پس از جذب از روده، از کبد رد می‌شود و گیاهان دارویی و مکمل ها نیز، اگر چه طبیعی هستند با این حال لزوما همیشه بی‌خطر نیستند.
تاکنون درمان هپاتیت سی با استفاده از گیاهان دارویی بصورت علمی اثبات نشده است و اینگونه درمان ها نمی‌توانند باعث از بین رفتن ویروس در بدن فرد مبتلا به هپاتیتC شوند . با این حال میتوان از این روش ها بعنوان درمان‌های کمکی ( alternative medicine ) و یا ماده غذایی در رژیم غذایی فرد مبتلا استفاده کرد. در این مطلب به توضیح هر کدام از این موارد که داری مستندات و تحقیقات علمی هستند، خواهیم پرداخت.
1-گیاه دارویی خار مریم
در میان درمان های گیاهی هپاتیت ، خار مریم از معروف ترین ها می‌باشد و تحقیقات زیادی نیز روی آن صورت گرفته است. این گیاه در مکمل هایی نیز که بر کاربرد ترمیم و بهبود عملکرد کبد تاکید دارند نیز استفاده می‌شود. خار مریم با نام علمی Silybum marianum بدلیل دارا بودن ماده موثره سیلیمارین که جزوه فلاونوئید می‌باشد دارای خواص محافظت کبدی خوبی می‌باشد. سیلیمارین در همه قسمت های این گیاه یافت می‌شود با این حال درصد آن در میوه و دانه گیاه بیشتر است. خارمریم باعث درمان هپاتیت سی نمی‌شود و قبل از استفاده از آن با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. گیاهان و گونه های مختلف خارمریم رشد یافته در مناطق مختلف دارای درصد ثابت و یکسانی از سیلیمارین نیستند و بهتر است از محصولات استارندارد شده آن در داروخانه ها استفاده کنید. میزان جذب سیلیمارین در افراد بالای 60 سال کمتر از ده درصد می‌باشد. افرادی که سابقه سرطان سینه، سرطان رحم و سرطان پروستات دارند نیز بهتر است این گیاه دارویی را مصرف نکند. مادران باردار و مادرانی که در حال شیر دادن نوزاد خود هستند نیز بهتر است خار مریم و فرآورده های ساخته شده از آن را استفاده نکنند.
2- پیاز
نام علمی آن Allium cepa می‌باشد. ریشه پیازی این گیاه شامل لایه‌هایی از فلس هایی گوشتی بوده، که دارای پوسته‌ی نازکی به رنگ سفید، زرد یا بنفش می‌باشند و در بسیاری از مناطق بصورت کاشته شده وجود دارد. استفاده از پیاز در رژیم غذایی بدلیل خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی، می‌تواند برای بافت کبد مفید باشد. در منابع طب سنتی ایرانی، عربی و یونانی استفاده از آن در بیماری‌های کبد توصیه شده است.
3- مارچوبه
نام علمی آن asparagus officinalis می‌باشد. ساقه دارای تعداد زیادی انشعابات ظریف و بلند و همچنین انشعابات درفشی کوچک‌تر، شبیه برگ است. در منابع طب سنتی ایرانی ، عربی و یونانی استفاده از آن در بیماری‌های کبد توصیه شده است. از آن میتوان در رژیم غذایی افراد مبتلا به هپاتیت سی استفاده کرد.
4- شیرین بیان
ماده موثره ریشه گیاه شیرین بیان ماده گلیسریزین می‌باشد. در مطالعات کارآزمایی بالینی این ماده موثره اثرات درمانی موثری را بر درمان بیماران مبتلا به هپاتیت سی داشته است. مطالعه ای، در بررسی اثر طولانی مدت مصرف گلیسریزین بر بیماران هپاتیت سی مزمن، نشان داده شده که این ماده باعث کاهش سطح آنزیم کبدی ALT و همچنین کاهش ریت سرطان کبد ( hepatocellular carcinoma ) در این بیماران می‌شود.
5- روی ( Zn )
روی برای عملکرد سالم کبد ضروری می‌باشد. کمبود این ماده معدنی ایمنی سلولی را مختل می‌کند، بنابراین می تواند یک درمان مکمل برای هپاتیت C باشد. روی بتنهایی بعنوان درمان هپاتیت سی مطرح نمی‌شود. مصرف بیش از حد روی می‌تواند سمی باشد.
6- پروبیوتیک‌ها
محصولات پروبیوتیک، دارای میکروارگانیسم هایی ( باکتری ) مفیدی هستند که باعث بهبود سلامتی ما می‌شوند. این باکتری‌ها بسیار شبیه باکتری هایی هستند که بصورت طبیعی در سطح یا داخل بدن ما بصورت همزیست زندگی می‌کنند . اکثر افراد می‌توانند محصولات پروبیوتیک را بدون هیچگونه عارضه جانبی مصرف کنند. تحقیقات زیادی در بررسی اثرات مفید محصولات پروبیوتیک در حال انجام است هر چند این محصولات اثرات درمانی معنی داری در مبتلایان به هپاتیت سی ندارند با این حال بعنوان ماده غذایی مفیدی که باعث بهبود سلامتی فرد مبتلا می‌شود می‌تواند در سبد غذایی قرار گیرد.
7- ویتامین D
ویتامین دی به عضلات، سیستم عصبی و سیتم ایمنی کمک می‌کند که به درستی کار کنند. در افراد مبتلا به هپاتیت سی احتمال کمبود ویتامین دی بیشتر است. اگر ویتامین دی بدن شما کمتر از ng/ml30 است توصیه می‌شود از مکمل‌های دارای این ویتامین استفاده کنید تا سرعت بهبود آسیب به سلول‌های کبد ناشی از هپاتیت سی ، افزایش یابد. نور مستقیم آفتاب نیز باعث تولید این ویتامین در بدن می‌شود . اگر سطح ویتامین دی بدن شما در حد طبیعی است استفاده بیشتر از این ویتامین برایتان توصیه نمی‌شود زیرا افزایش بیش از حد این ویتامین می‌تواند باعث اثرات سمی در بدن شود. قبل از مصرف این ویتامین با پزشک و دکتر داروساز خود مشورت کنید.
8- یوگا و مدیتیشن
زندگی با هپاتیت C اغلب می تواند احساس غرق شدن و اضطراب را برای فرد مبتلا ایجاد کند. مدیتشن بعنوان روشی برای افزایش تمرکز و آرامش ذهن و بدن می‌تواند، به فرد کمک کند. شما می‌توانید در حالی که در حال راه رفتن، نشستن یا دراز کشیدن هستید به مراقبه بپردازید.
در مطالعات نتایج معنی داری در درمان هپاتیت سی با یوگا و مدیتیشن یافت نشده است با این حال این حرکات باعث کنترل بهتر تنفس و افزایش تمرکز و آرامش در فرد می‌شود. اغلب افرادی که تجربه یوگا را دارند بیان می‌کنند که این حرکات باعث بهبود حس سلامتی و بهتر شدن در این افراد شده است. هیچ مدرکی نیز مبنی بر اثرات جانبی مضر یوگا و مدیتیشن بر بیماران هپاتیت سی گزارش نشده است.
9- سبک زندگی
الکل باعث افزایش سرعت پیشرفت هپاتیت سی می‌شود بنابراین فرد مبتلا باید آن را از رژیم غذایی خود حذف کند. بعضی از داروها و گیاهان دارویی که بصورت معمول مصرف می‌شوند نیز می‌توانند باعث آسیب به سلول های کبد شوند و در فرد مبتلا به هپاتیتC می‌توانند خطر ساز باشند.
برای جلوگیری از ابتلای سایر افراد به ویروس هپاتیت سی اگر مبتلا هستید، نگذارید کسی با زخم و خون شما تماس پیدا کند. اگر زخمی دارید ، هرچند کوچک باشد، آن را بانداژ کنید و بپوشانید. لوازم شخصی مانند مسواک و ژیلتتان را فرد دیگری استفاده نکند. اهدای خون یا اهدای عضو انجام ندهید و کادر درمانی خود را بخصوص زمانی که به دندانپزشکی مراجعه می‌کنید از ابتلای خود، آگاه کنید.
نکات مهمی که بیماران مبتلا به هپاتیتC قبل از مصرف هرگونه مکمل‌ها و گیاهان دارویی باید توجه کنند:
1- اگر آسیب به کبد به مرحله ای رسیده است که علائم ظاهری و بالینی مانند زردی ، ضعف و جمع شدن آب در شکم ایجاد شده است بهیچ عنوان بدون مشورت پزشک خود از مکمل ها و داروهای گیاهی استفاده نکنید.
2- اگر طی درمان و مصرف داروهای این بیماری هستید بدون مشورت با پزشک یا داروساز خود داروهای گیاهی مصرف نکنید. در طی مصرف داروهای ضد هپاتیتC دسته مهار کننده پرتئاز ، هرگز داروی گیاهی گل راعی (Hypericum perforatum) را استفاده نکنید.
3- اگر برنامه عمل جراحی پیوند کبد، را دارید، از یک هفته قبل از عمل جراحی از مصرف گیاهی داروهای خود داری کنید. زیرا بعضی از مکمل های گیاهی و گیاهان دارویی باعث طولانی شدن زمان انعقاد خون و همچنین تاثیر بر بیهوشی می‌شوند. درصورت مصرف تیم درمان خود را از موضوع آگاه کنید.
4- تعدادی از گیاهان دارویی دارای اثرات سمی بر سلول های کبدی هستند و بخصوص در بیماران هپاتیت سی باید با احتیاط بیشتری مصرف شوند. گیاه کاوا ( فلفل استرالیایی ) دارای اثرات سمی بر کبد دارد و خوردن آن حتی می‌تواند باعث از کار افتادن کبد و خطر مرگ شود. مصرف چای سبز نیز در این بیماران باید با احتیاط باشد.
درنهایت رژیم غذایی سالم، ورزشی ملایم ، مصرف منظم داروهای تجویزی و نکاتی که در فوق بیان کردیم باعث بهبود سلامتی و درمان هر چه سریع‌تر شما می‌شود.
پاسخ به سوالات متداول شما
1- آیا هپاتیت سی از طریق بزاق منتقل می‌شود؟
طبق گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا ( CDC ) هپاتیت C درحالت عادی از طریق بزاق و بوسیدن منتقل نمی‌شود. هپاتیت سی از طریق تماس فرد با خون فردآلوده به این ویروس منتقل می‌شود اگر طی رابطه جنسی دهانی یا لب دادن و لب گرفتن خونریزی و زخم در لب و دهان وجود داشته باشد احتمال انتقال این ویروس وجود دارد چون بزاق آلوده به خون می‌شود.
2- آیا هپاتیت c کشنده است؟
حدود 30 درصد از مبتلایان (بین 15 تا 45 درصد ) طی شش ماه اول خود به خود بدون دارو بدن فرد می‌تواند ویروس را دفع کند . از 70 درصد باقی مانده ( بین 55 تا 85 درصد ) وارد مرحله مزمن بیماری هپاتیت سی می‌شوند. ریسک ایجاد سیروز کبد ( از کار افتادگی کبد ) در این افراد بین 15 تا 30 درصد است در طی 20 سال است . (8) طبق تخمین سازمان بهداشت جهانی 71 میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا می‌باشند وسالانه 399 هزار نفر در اثر ابتلا به این ویروس فوت می‌کنند.
3- طول عمر افراد مبتلا به هپاتیت c چقدر است؟
اگر بیمار بصورت منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک خود را مصرف کند شانس درمانش بسیار بالا است. درصد موفقیت درمان بیماران هپاتیت سی بیش از 90 درصد می‌باشد. فرد پس از درمان می‌تواند عمری طبیعی داشته باشد.
4- یا هپاتیت C واگیر دار است؟
بله. فرد زمانی به ویروس هپاتیت سی مبتلا می‌شود که با خون یا ترشحات آلوده به ویروس فرد مبتلا تماس پیدا کند.(1)
5- آیا هپاتیت c درمان دارد? بله (1)
6- آیا میتوانم با فرد مبتلا به هپاتیت سی ازدواج کنم؟
در ابتدا آگاهی خود را نسبت به این بیماری افزایش دهید این موضوع باعث می‌شود بتوانید راحت‌تر تصمیم‌گیری کنید. امروزه بیش از 90 درصد مبتلایان به هپاتیت سی با مصرف دارو بمدت دو تا شش ماه بصورت قطعی درمان می‌شوند.(2) احتمال انتقال هپاتیت سی طی رابطه جنسی بسیار کم است با این حال اگر پارتنرتان با این بیماری تشخیص داده شده است و در حال طی دوره درمانی خود است، رابطه جنسی محافظت شده ( کاندوم ) داشته باشید.
اگر مبتلا به هپاتیت سی هستید با پارتنر و همسر آینده خود صادق باشید و این موضوع را با وی در میان بگذارید. می‌توانید از پزشک یا داروساز خود برای بیان این موضوع کمک بگیرید تا پارتنرتان را نسبت به این بیماری بیشتر آشنا کنند.
7- درمان هپاتیت باحجامت امکان پذیر است؟
طبق بررسی متونی که انجام دادیم ( در پایگاه‌های داده مقالات و پایان نامه‌های ایران ) تاکنون تحقیقی مستند برای بررسی اثرات درمانی حجامت بر هپاتیت انجام نگرفته است. تعدادی از مقالات به بررسی خطر انتقال هپاتیت سی در طی فرایند حجامت پرداخته اند و آن را بعنوان یکی از عوامل انتقال هپاتیت در ایران بیان کرده‌اند. ( تحقیقات علمی بیشتری برای پاسخ به این سوال مورد نیاز است )
نویسنده و محقق : محسن جعفری ( کارشناس علوم آزمایشگاهی و دانشجوی سال آخر دکتری حرفه‌ای داروسازی )
منابع قسمت بیماری‌شناسی
1- UpToDate. Patient education: Hepatitis C (The Basics)
2- UpToDate. patient education(beyond the basics)
3- nature. The epidemiology of hepatitis C virus in Iran: Systematic review and meta-analyses
4- فانا خبرگزاری تحلیلی دارو و سلامت
5- فانا خبرگزاری تحلیلی دارو و سلامت
6- HCV Guidance: Recommendations for Testing, Managing, and
Treating Hepatitis C
7- patient education: treatment for hepatitis c (the basics)
9- مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا CDC
منابع قسمت علائم و عوارض
1- UpToDate. patient education (the basics)
2- UpToDate. patient education(beyond the basics)
6- HCV Guidance: Recommendations for Testing, Managing, and
7- patient education: treatment for hepatitis c (the basics)
9: مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا CDC
منابع قسمت انواع روش‌های درمان
1: UpToDate. patient education (the basics)
2: UpToDate. patient education(beyond the basics)
3: nature. The epidemiology of hepatitis C virus in Iran: Systematic review and meta-analyses
6: HCV Guidance: Recommendations for Testing, Managing, and
7: patient education: treatment for hepatitis c (the basics)
منابع قسمت درمان‌های خانگی
1- Phytotherapies: Efficacy, Safety, and Regulation. Editor(s):. Iqbal Ramzan. First published:24 April 2015. Print ISBN:9781118268063
2-
Arase Y, Ikeda K, Murashima N, Chayama K, Tsubota A, Koida I, Suzuki Y, Saitoh S,
Kobayashi M, Kumada H (1997) The long term efficacy of glycyrrhizin in chronic
hepatitis C patients. Cancer 79: 1494–1500.
1- https://www.nature.com/articles/s41598-017-09512-7
3: کتاب گیاه شناسی دارویی دکتر احمد امامی
لینک رزومه نویسنده:
http://pharmacy.mums.ac.ir/component/content/article/43-persian-category/954-dremami
عنوان و لینک منبع4: Drug–drug interactions during antiviral therapy for chronic hepatitis C
https://www.nature.com/articles/nrgastro.2013.106?proof=true&platform=oscar&draft=collection
لینک رزومه نویسنده:
https://www.iasusa.org/faculty/jennifer-j-kiser-pharmd/
منابع قسمت پاسخ به سوالات متداول
۵-
۱۴-
۱۵-
