با مطالعه این مطلب دربارهی آزمایش سی بی سی و پنل تورچ بیشتر بدانید:
مجموعه آزمایشات قبل بارداری برای اطمینان از سلامت مادر قبل از اقدام به بارداری صورت میگیرد. این آزمایشها طبق صلاحدید پزشک با توجه به وضعیت مادر درخواست میشود با این حال به طور کلی آزمایشهای CBC و پنل TORCH به صورت روتین درخواست می شوند که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
تفسیر آزمایش های قبل بارداری
· آزمایش CBC
آزمایش خون شمارش کامل سلولهای خونی است که تعداد، شکل، درصد و برخی از خصوصیات انواع سلولهای خونی را بررسی میکند. ( شکل 1 )
شکل 1 : نمونهای از برگه جواب CBC
در سی بی سی پارامترهای زیر بررسی میشود:
a) تعداد گلبولهای سفید WBC
b) تعداد گلبولهای قرمز RBC
c) هموگلوبین HB
d) هماتوکریت HCT
e) حجم گلبولهای قرمز MCV
f) میانگین وزنی هموگلوبین در RBC
g) میانگین غلظت هموگلوبین در RBC
h) تعداد پلاکت PLT
i) درصد و تعداد لنفوسیت LYM
j) درصد و تعداد نوتروفیل NEUT
k) درصد و تعداد ائوزینوفیل EOS
l) درصد و تعداد بازوفیل BAS
m) درصد و تعداد منوسیت MON
n) و…
پنل تورچ
به مجموعهای از آزمایشها که با هدفی مشترک انجام میگیرد، اصطلاحا پنل نامیده می شود. در پنل TORCH مجموعهای از آزمایشات خون برای بررسی حضور آنتی بادیهای بیماریهای عفونی خاصی در بدن، انجام میشود. مثبت شدن آنتی بادی هر کدام لزوما به معنی ابتلا نیست و تایید وجود هریک از آنها نیاز به آزمایشات تکمیلی دیگری نیز خواهد داشت.
TORCHمخفف گروهی از بیماریهای عفونی است که میتواند موجب بیماری در مادر و هم چنین نقایص مادرزادی در جنین وی شود. حرف T، مخفف Toxoplasmosis، حرف O مخفف سایر عفونتهایی چون اچآی وی و سفلیس و…، حرف R، مخفف ویروس Rubella حرف C، مخفف ویروس Cytomegalovirus و حرف H نیز مخفف ویروس Herpes simplex virus میباشد. پزشک ممکن است همه یا تعدادی از این آزمایشها را برای مادر درخواست کنند. در ادامه به توضیح بیشتر کدام میپردازیم:
· توکسوپلاسموز (Toxoplasma)
Toxoplasmosis یک عفونت انگلی است که می تواند در دوران بارداری از مادر به جنین، از طریق جفت منتقل شود.( شکل 2 ) این انگل چشمها و سیستم عصبی مرکزی و هم چنین عضله را درگیر میکند. اگر مادر باردار به این انگل مبتلا شود ممکن است موجب سقط یا نقایصی در جنین شود. عوارض این بیماری بستگی به هفته بارداری مادر دارد. این انگل از طریق مدفوع آلوده، شیر غیر پاستوریزه و یا گوشت آلوده به فرد انتقال پیدا میکند. اگر در خانه خود گربه دارید حتما این آزمایش را انجام دهید.
شکل 2 : این انگل در مایع شکمی موش
· روبلا ( Rubella IgG , IgM )
Rubella ویروس عامل بیماری سرخچه است.( شکل 3 ) اگر مادر در اوایل بارداری به این ویروس مبتلا شود ممکن است موجب بیماریهای قلبی، تاخیر در رشد، ناشنوایی، نابینایی و عفونت ریه در جنین شود. این عوارض میتواند در دوران نوجوانی مبتلایان به صورت بیماریهای سیستم عصبی مرکزی، ایمنی و تیرویید بروز یابد.
شکل 3 : در حین تولد نوزاد از مادر مبتلا آلوده میشود.
· سایتومگالوویروس ( CMV IgG , IgM )
Cytomegalovirus یکی دیگر از عفونت هایی است که مادر باردار ممکن است به آن مبتلا شود. بیش از نیمی از بالغین آمریکایی به این ویروس مبتلا شدهاند و در اغلب موارد موجب بیماری شدید نمیشود. اگرچه می تواند از مادر به جنین حین تولد یا شیردهی منتقل شود. نوزادان مبتلا ندرتا علائم شدید ازجمله ناشنوایی، مشکلات بینایی، عقب ماندگی ذهنی و صرع را نشان میدهند.
همین الان تفسیر آزمایش خود را از پزشک متخصص بشنوید؟
· ویروس هرپس ( HSV IgG , IgM )
Herpes simplex virus یک عفونت ویروسی شایع است. شایعترین علائم ابتلا به این ویروس به صورت تبخال در لب یا ناحیه تناسلی است. نوزاد مادر مبتلا در هنگام عبور از کانال زایمان به ویروس مبتلا میشود .این ویروس در سراسر بدن نوزاد پخش شده و ارگانهای داخلی را تحت تاثیر قرار میدهد.
· سایر بیماری
شامل سفلیس، هپاتیت ب، ایدز، انترو ویروسها ) عامل مننژیت و فلج اطفال (، اپشتن بار ( EBV ) واریسلا زوستر و … میباشد.
اغلب بیماریهای پنل تورچ میتوانند از طریق جفت از مادر مبتلا به جنین منتقل شوند و نقایص مادرزادی در جنین را باعث شوند. از جمله این عوارض میتوان به کاتاراکت ( آب مروارید)، ناشنوایی، ناتوانی ذهنی، مشکلات قلبی، صرع، زردی نوزاد و … اشاره کرد.
پزشک معمولا در اولین ویزیت مادر باردار و یا مادری که بیان میکند قصد بچه دار شدن را دارند این پنل را درخواست میکند. هم چنین بسته به وضعیت مادر ممکن است تست های دیگری نیز برای بررسی برخی بیماریهای دیگر چون دیابت را برای مادر درخواست کنند.
این آزمایشها وجود آنتی بادی برعلیه این عوامل عفونی را بررسی میکنند. انتی بادیها پروتئینهایی هستند که بدن برای از بین بردن و خنثی کردن ویروسها و باکتریهای بیماری زا تولید میکند. جواب آزمایش این تستها اغلب به صورت مثبت و یا منفی گزارش می شود. نتیجه نرمال ( منفی ) به این معنی است فرد احتمالا به عفونت مبتلا نیست. نتیجه جواب آزمایش مثبت به معنی احتمال وجود عفونت در بدن فرد است اگرچه باید آزمایشهای تکمیلی برای تایید وجود عفونت انجام شود. تفسیر آزمایشهای قبل بارداری توسط پزشک با در نظر گرفتن فاکتورهای مختلف شخص شما صورت میگیرد.
منابع: