دلایل کاهش و افزایش تعداد سلولهای ایمنی بدن را در این مطلب بخوانید:
گلبول‌های سفید، White blood cells یا wbcیکی از اجزای مهم خون محسوب می‌شود. این گلبولها در مبارزه با عفونت و عوامل بیماری‌زا و حفظ سلامتی در بدن نقش دارند. این سلول‌ها اغلب، در مغز استخوان ساخته و سپس وارد گردش خون می‌شوند .(1) درحالت نرمال بین 4 تا 11 هزار گلبول سفید در هر میکرولیتر خون وجود دارد. البته این مقدار می‌تواند در نژاد‌های مختلف کمی متفاوت باشد .در نوزادان تعداد این سلول‌ها به صورت طبیعی بالاست و به تدریج کاهش می‌یابد. آزمایش wbc، کاهش یا افزایش تعداد کل این سلول‌ها را نشان می‌دهد.
مقاله مرتبط : wbc در آزمایش خون
تفسیر آزمایش wbc
افزایش
افزایش تعداد wbc به اصطلاح لکوسیتوزیس نامیده می‌شود. این وضعیت می‌تواند در اثر بیماری‌های مختلفی زیر ایجاد شود:
· عفونت
عمدتا در عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و به ندرت در موارد قارچی و انگلی
· بیماری های التهابی از جمله آرتریت روماتوئید، بیماری‌های التهابی روده و…
· لوسمی
· پاسخ‌های آلرژیک
· و…
افزایش هر یک از انواع گلبولها می‌تواند، نشان دهنده بیماری خاصی باشد. در صورت افزایش هر کدام، پزشک با آزمایشات تکمیلی مربوطه، تشخیص دقیق بیماری را انجام خواهد داد. افزایش مونوسیت‌ها می‌تواند نشان دهنده عفونت مزمن، بیماری خودایمنی، سرطان و یا بیماری‌های خونی باشد. افزایش لنفوسیت‌ها در اثر عفونت ویروسی و هم چنین انواع خاصی از لنفوما و لوسمی و سل اتفاق می‌افتد. افزایش نوتروفیل‌های خون در اثر پاسخ به عفونت، جراحت یا مصرف برخی از انواع داروها دیده می‌شود.افزایش بازوفیل‌ها اغلب در پرکاری تیروئید و افزایش ائوزینوفیل در عفونت‌های انگلی و آلرژی دیده می‌شود.(4)
کاهش
کاهش سلولهای سفید، به اصطلاح لکوپنی نامیده می‌شود، می‌تواند در نتیجه بیماری‌های مختلفی باشد از جمله موارد زیر ایجاد شود:
· آسیب مغز استخوان ( در اثر شیمی‌درمانی، رادیوتراپی یا مصرف دارو )
· بیماری‌های مغز استخوان ( سندرم میلودیسپلاستیک، کمبود اسید فولیک یا ویتامین ب 12)
· لنفوما یا سایر سرطان‌ها که به مغز استخوان متاستاز داده‌اند.
· بیماری‌های خودایمنی مثل لوپوس
· عفونت گسترده مثل سپتی سمی
· بیماری‌های سیستم ایمنی مانند hiv (2)
همین الان تفسیر آزمایش cbc خود را از پزشک متخصص بشنوید؟
انواع گلبول‌های سفید
5 نوع اصلی گلبول سفید وجود دارد که هر کدام وظیفه مشخصی دارند. (شکل 2 )
شکل 2 : گلبول‌های سفید خود به دو دسته اصلی گرانول‌دار (نوتروفیل، بازوفیل و ائوزینوفیل )
و بدون گرانول (لنفوسیت و منوسیت ) تقسیم می‌شوند.
- Lymphocytes ( لنفوسیت )
· این گلبولها آنتی بادی برعلیه باکتری،ها ویروس‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا می‌سازند.
- Neutrophils ( نوتروفیل )
این سلول‌ها یکی از مهمترین انواع آن هستند، که باکتری‌ها و قارچ‌ها را از بین می‌برند.
شکل 3 :Neut بیشترین درصد wbc را تشکیل می‌دهد.
- Basophils( بازوفیل )
اینها در هنگام ترشح مواد شیمیایی خارجی به درون خون مخصوصا در آلرژی‌‌ها فعال می‌شوند.
- Eosinophils ( ائوزینوفیل )
این سلول‌ها در تخریب انگل‌ها و سلولهای سرطانی نقش دارند. همچنین این گلبولها در پاسخ آلرژیک نقش دارند.
- Monocytes ( مونوسیت )
اینها پس از تبدیل شدن به ماکروفاژ، مسئول حمله و خوردن باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا وارد شده به بدن هستند.
هریک از این گلبولها به مقدار مشخصی در بدن ساخته می‌شوند. آزمایش cbc diff تعداد هر یک از این گلبول ها را در مقایسه با تعداد کل wbc به درصد بیان می‌کند. میزان نرمال هر کدام در آزمایش diff برابر زیر است.
· Neutrophils(نوتروفیل) 55-70%
· Lymphocyte(لنفوسیت)20-40%
· Monocytes(مونوسیت)2-8%
· Eosinophils(ائوزینوفیل)1-4%
· Basophils(بازوفیل)0.5-1% (3)
مقاله مرتبط: تفسیر آزمایش cbc
پزشک با در نظر گرفتن سایر نتایج آزمایش cbc به همراه نتایج دیگر آزمایش‌ها، معاینه بالینی و تاریخچه پزشکی، سن، جنس،داروهای مصرفی و… به تفسیر آزمایش wbc می‌پردازد و بیان توضیحات لازم به بیمار می‌پردازد.
منابع:
1. https://www.healthline.com/health/wbc-count
2. https://labtestsonline.org/tests/white-blood-cell-count-wbc
3. Medscape
4. https://www.medicalnewstoday.com/articles/315133
