دربارهی دلایل افزایش آنزیمهای بررسی عملکرد کبد در این مطلب بیشتر بخوانید:
کبد بزرگ ترین غده بدن است و عملکردهای مهمی دارد که شامل تولید پروتئین، ذخیره ویتامین و آهن، سمزدایی از خون، تولید صفرا و … میباشد. این ارگان، آنزیمهای بسیار متنوعی را دارد که هر کدام وظیفه انجام واکنش و کار خاصی را بر عهده دارند.
آزاد شدن آنزیمهای کبدی به درون خون که در حالت عادی در خون وجود ندارند، میتواند بعنوان شاخصی برای بررسی عملکرد کبد و میزان آسیب به آن باشد. در ادامه به بررسی دلایل افزایش این آنزیمها به سطح خاصی میپردازیم:
1- آنزیم کبدی بالای 300 ( آنزیم آلکالن فسفاتاز )
آنزیم آلکالن فسفاتاز یکی از آنزیمهای کبدی است با این حال ALP در بخش های مختلف دیگر بدن عمدتا استخوان، روده و کلیهها نیز حضور دارد و بسته به محل تولید آن انواع مختلفی دارد. کبد از مهم ترین اندام های تولید کننده ALP است.
معمولا این آنزیم به همراه سایر آنزیم های کبدی به منظور تشخیص بیماری درخواست می شود. میزان نرمالALP با توجه به سن و جنسیت و گروه خونی و البته حاملگی متغیر است. میزان نرمال این آنزیم با بالارفتن سن بیشتر می شود.
سطح ALP در کودکان و نوجوانان به علت رشد استخوانها بالاست . حاملگی نیز سطح ALP را افزایش می دهد. میزان نرمال ALP در بزرگسالان تا 120 U/L است.
مقدار بالای آنزیم ALP نشان دهنده مشکلات کبدی یا کیسه صفرا است. بیماری های ازجمله هپاتیت، سیروز، سرطان کبد سنگ کیسه صفرا یا انسداد مجرای صفراوی و هم چنین در مشکلات استخوانی مثل راشیتیسم، بیماری پاژه، سرطان استخوان یا پرکاری پاراتیروئید میزان ALP بالا می رود.
برخی اوقات با نارسایی قلبی، سرطان کلیه، مونونوکلیوز یا عفونت باکتریایی نیز سطح ALP بالا می رود.
2- آنزیم کبدی بالای 300 ( آنزیم آلانین آمینوترانسفراز )
آنزیم آلانین آمینوترانسفراز ( ALT ) یکی دیگر از این آنزیمهای کبدی است. آنزیم ALTدرون سلول های کبدی وجود دارد با این حال، در هنگام آسیب یا التهاب کبد این آنزیم به جریان خون آزاد می شود. دربسیاری موارد افزایشALT اولین نشانه بیماری کبدی در فرد است. اندازه گیری سطح ALT به پزشک در ارزیابی عملکرد کبد کمک میکند. تست ALT هم چنین با نام SGPT یا Alanine transaminase نیز شناخته میشود.
برطبق کالج بیماری های گوارش آمریکا میزان ALT بالای 25 IU/L در زنان و 33 IU/L در مردان بالا تلقی میشود.
مقدار بالای 300 آنزیم ALT میتواند نشان دهنده آسیب شدید کبد باشد و به سرعت باید دربارهی با آن با پزشک مشورد شود. این افزایش به دلایلی شامل موارد زیر میتواند باشد:
· هپاتیت ) بیماری التهاب کبد(
· سیروز کبدی ) آسیب شدید کبدی (
· مرگ سلولهای کبدی
· تومور یا سرطان کبد
· نبود جریان خون کافی در کبد
· هموکروماتوز ) بیماری با تجمع آهن در بدن (
· مونونوکلئوزیس )عفونت در اثر ویروس اپشتن بار (
· دیابت
3- آنزیم کبدی بالای 300 ( آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز )
آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز) ( ASTنیز یک آنزیم کبدی است. ASTعلاوه بر کبد همچنین در ماهیچهها نیز وجود دارد. این آنزیم با نام های SGOT و aspartate transaminase نیز شناخته میشود. میزان نرمال AST IU/L 40 در بزرگسالان میباشد. مقدار این آنزیم در کودکان و نوزادان بیشتر است.
میزان بالایAST مشابه ALT میتواند در اثر هپاتیت، سیروز،، مشکلات قلبی یا پانکراس نیز افزایش می یابد.
میزان بالای آنزیم های ALT ،AST لزوما به معنی بیماری و وجود خطر نیست. عوامل مختلفی از جمله سن، جنس، رژیم غذایی و نوع داروهای مصرفی بر میزان این دوآنزیم اثرگذار است. اگر سطح آنزیم کبدی جواب آزمایش خون شما بالای 300 است، در رابطه با دلایل و تفسیر آن با پزشک مشورت کنید.
منابع:
1. https://www.healthline.com/health/alt
2. https://medlineplus.gov/lab-tests/ast-test/
3. https://www.healthline.com/health/liver-function-tests#types
4. https://www.healthline.com/health/alp#results