در این مطلب خلاصه و مفید درباره‌ی شرایط، اهمیت، دامنه مرجع، ناشتایی، رنج نرمال و … آزمایش folic acid بخوانید:
آزمایش فولیک اسید
نیاز به ناشتایی آزمایش: خیر.
نمونه آزمایش: خون.
مدت زمان تحویل جواب آزمایش: حدود یک هفته
چرا و چه موقع آزمایش انجام می شود؟
- کمک به تشخیص علت آنمی یا نوروپاتی (آسیب عصب)
- سنجش وضعیت عمومی تغذیه ای بیماران در حضور علایم سوء تغذیه یا سوء جذب
- نظارت بر میزان اثربخشی درمان یا مکمل هایویتامین ب12 یا فئلات
شرح: فولیک اسید جزو ویتامین‌های گروه B میباشد. بدن ما از این ماده برای رشد و تکامل رده‌های سلول‌های خونی شامل گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها استفاده میکند. این آزمایش به تشخیص اختلالات سیستم اعصاب مرکزی و کم خونی کمک میکند.
هدف از انجام آزمایش: این تست غلظت فولات و ویتامین ب12 را در پلاسمای خون اندازه گیری میکند. مقدار فولات موجود در <<گلبول های قرمز>> خون نیز ممکن است در مواردی اندازه گیری شود. موارد نام برده هردو از مجموعه ویتامین های گروه<<ب>>هستند. فولات در سبزیجات برگ دار، مرکبات، لوبیاها، جگر و مخمر و ویتامین ب12 در مواد غذایی با منشا حیوانی از جمله گوشت، ماهی، مرغ، شیر و تخم مرغ وجود دارد.
برای تولید گلبول های قرمز طبیعی خون، سنتز DNA و ترمیم سلول ها و بافت ها، RBC folat مورد نیاز است. این ویتامین همچنین برای حفظ سلامت اعصاب و folat برای تقسیم سلولی (به ویژه تقسیم سلول های جنینی) ضروری میباشد.کمبود هر یک از موارد نام برده میتواند باعث ایجاد آنمی ماکروسیتیک یا مگالوبلاستیک شود، عارضه ای که در آن تعداد گلبول های قرمز تولید شده کاهش یافته و اندازه آن ها افزایش میابد. گلبول های قرمزی که اندازه آن ها بزرگتر از حد طبیعی است ماکروسیت – سلول بزرگ – نامیده میشوند.ماکروسیت ها در مقایسه با گلبول های قرمز طبیعی نیمه عمر کوتاه تری دارند و و احتمال همولیز شدن آن ها بالاتر است. کوتاه تر بودن طول عمر گلبول های قرمز عامل ایجاد آنمی است.
کمبود موارد نام برده می تواند باعث بروز درجاتی از نروپاتی (آسیب عصب)و علایمی مانند بی حسی یا گزگز دست ها و پاها شود. کمبود فولات در اوایل دوره بارداری،احتمال بروز اختلال در تشکیل لوله عصبی جنین، مانند اسپینا بیفیدا راافزایش می دهد.
روش: ایمونواسی (IA)، الایزا
آزمایش‌های مرتبط: CBC، ویتامین B12
اهمیت: کمبود فولیک اسید در زنان باردار، افراد الکلی، افرادی که رژیم غذایی گیاه‌خواری دارند و در افراد مبتلا به آسیب‌های ساختاری روده کوچک، بیشتر میباشد. جذب آن با کاهش سطح ویتامین B12 کاهش می‌یابد. کمبود آن باعث ایجاد کم‌خونی میشود.
تفسیر نتیجه آزمایش:
- پایین بودن سطح ویتامین ب12 و فولات: میتواند نشان دهنده کمبود این ویتامین ها در بدن باشد، اما نتیجه این تست ها در مورد
شدت آنمی، شدت نوروپاتی مرتبط با کمبود ویتامین و همچنین علت ایجاد آن ها اطلاعاتی به ما نخواهد داد.
- افزایش سطح Folic Acid در آزمایشات متوالی در بیماران تحت درمان، میتواند نشان دهنده اثربخش بودن درمان باشد.
- بالا بودن سطح این ویتامین معمولا از نظر بالینی حائزه اهمیت نیست.
- افزایش سطح فولات در آنمی پرنیشز یا در رژیم گیاه خواری دیده میشود.
- اگر بیماری دچار کمبود هر دو این موارد باشد ، اما فقط از مکمل های اسید فولیک استفاده نماید، کمبود ویتامین ب12 ممکن است تشخیص داده نشود. آنمی مرتبط با هر دوی این عوامل، با مصرف مکمل های Folic Acid بهبود میابد، در حالی که نوروپاتی ناشی از کمبود ویتامین ب12 همچنان درمان نشده باقی خواهد ماند.
نام های جایگزین: فولات، B9
