پوست به عنوان اولین سد سیستم دفاعی بدن، از تهاجم بسیاری از میکروارگانیسمها جلوگیری میکند و هرگونه اختلال در تمامیت آن، بدن را مستعد بیماریهای متفاوتی قرار میدهد.
تفسیر بیوپسی پوست:
پوست بزرگترین اندام بدن و بهعنوان پوشش خارجی آن عمل میکند. نقش مهمی در تنظیم دمای بدن و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد یا اتلاف گرما ایفا میکند و به عنوان اولین سد دفاعی بدن در جلوگیری از ورود عوامل خارجی به داخل آن عمل می کند.
بیوپسی یا نمونهبرداری از پوست، به معنی مشاهده و بررسی میکروسکوپی سلولهای پوست از نظر وضعیت بیماری و آسیبهای ناشی از آن میباشد.
تفسیر نمونههای پوستی میتواند پیچیده باشد، زیرا بسیاری از انواع مختلف التهابهای پوستی از روند الگوی التهابی مشترک پیروی میکنند،لذا تفسیر و تشخیص نهایی نیازمند بررسیهای بالینی توسط پزشک متخصص میباشد.
برخی از انواع شایع بیماریهای پوستی:
· اگزما
· پسوریازیس
· لیکن پلان
· پمفیگوئید تاولی
· واسکولیت
· گرانولوم آنورال
اگزمای پوستی:
پوست بزرگترین اندام بدن و بهعنوان پوشش خارجی آن عمل میکند. نقش مهمی در تنظیم دمای بدن و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد یا اتلاف گرما ایفا میکند و به عنوان اولین سد دفاعی بدن در جلوگیری از ورود عوام خارجی به داخل آن عمل می کند.
ویژگیهای بافتشناسی اگزما:
- Spongiosis in acute eczema with associated lymphocyte exocytosis
- بافت اسفنجی اگزما همراه با تخلیه سلولهای لنفوسیت
- Acanthosis in chronic eczema
- پدیده خاردار شدن بافت در اگزمای مزمن
- Parakeratosis and perivascular lymphohistiocytic infiltrate
- نفوذ لنفوهیستوسیتیک ها اطراف عروق
- Excoriation and signs of rubbing in chronic cases
- خاردار شدن و جهت نامنظم کلاژن در پاپیلهای پوستی
پسوریازیس
ویژگیهای معمول پسوریازیس در پاتولوژی آن:
· Hyperkeratosis
شاخی شدن بافت پوست
· Neutrophils in stratum corneum and squamous cell layer
نفوذ نوتروفیل ها در لایه سنگفرشی
· Epidermis is thin over dermal papillae
نازک شدن اپیدرم
· Hypogranulosis
افزایش گرانولوسیتهای خون
· Regular acanthosis, often with clubbed rete ridges
اکانتوز ( خاردار شدن )منظم
· Relatively little spongiosis
اسفنجی شدن محدود بافت پوست
· Dilated capillaries in dermal papillae
گشاد شدن مویرگها در پاپیلاهای پوستی
· Perivascular lymphohistiocytic infiltrate.
نفوذ لنفوهیستوسیتیکها اطراف عروق
Lichen planus
برخی از ویژگی های این بیماری:
· Orthokeratosis
شاخی شدن پوست
· Hypergranulosis
افزایش گرانولوسیتهای پوست
· Irregular acanthosis with saw-toothed rete ridges (older lesions)
اکانتوز نامنظم، همراه با برجستگی های دندانهدار و ارهای
· Colloid bodies in lower epidermis and upper dermis
اجسام کلوئیدی در اپیدرم و درم
· Liquefaction degeneration of the basal layer
تخریب لایه پایهای پوست
· Lichenoid lymphohistiocytic infiltrate in upper dermis (interface dermatitis) and sometimes within the epidermis
نفوذ لنفوهیستیوسیتیک در درم فوقانی و گاهی در اپیدرم
· Melanin incontinence
عدم کفایت ملانین
پمفیگوئید تاولی Bullous pemphigoid
پمفگوئید بولوس، نوعی اختلال تاول خود ایمنی است.اغلب برای تشخیص قطعی این بیماری، پزشک استفاده از ایمونوفلورسانس را درخواست میکند.
ویژگیهای پاتولوژی این بیماری:
· Subepidermal blister
تاول زیراپیدرمی
· Viable roof over new blister, necrotic over an old blister
وجود لایه زنده روی تاولهای جدید و لایه نکروز شده و مرده روی تاولهای قدیمی
· Variable perivascular infiltrate (lymphocytes, histiocytes, eosinophils)
نفوذ لنفوسیتها، هیستوسیتها و ائوزینوفیلها اطراف عروق
· Pre-bullous lesions may show spongiosis with eosinophil exocytosis (eosinophilic spongiosis).
ممکن است ضایعات اسفنجی با اگوسیتوز ائوزینوفیل
Vasculitis التهاب عروق
· Vessel wall damage – necrosis, hyalinisation, fibrin
آسیب دیواره رگ ( نکروز، هیالیزاسیون، فیبروز شدن دیواره رگ )
· Invasion of inflammatory cells into vessel walls
واکنش التهابی عروقی و حمله به سلولهای التهابی عروق
· Red cell extravasation
لیز و مرگ گلبولهای قرمز
· Nuclear dust from leucocytoclasia of neutrophils
لکوسیتوکلازی نوتروفیلها و مشاهده ذرات آبی رنگ ناشی از متلاشی شدن هسته نوتروفیلها
· Severe cases may show ischaemic necrosis of the epidermis
در مرحله تشدید بیماری ممکن است، ایسکمی اپیدرم نیز مشاهده شود.
Granuloma annulare گرانولوم آنولار
· Normal epidermis
اپیدرم طبیعی
· Central foci of dermal collagen degeneration (necrobiosis) and mucin accumulation
کانون ناحیه تخریب، کلاژن ناحیه درم ( نکروبیوز ) و تجمع موسین
· Multinucleate giant cells
مشاهده سلولهای غولپیکر چند هسته ای در مشاهدات میکروسکوپی
· Single-filing of inflammatory cells between collagen bundles (‘busy’ dermis)
پر شدن حد فاصل بین دستههای کلاژن با سلولهای التهابی
تومورهای شایع پوست
· کراتوز سبورروییک
· کارسینومای سلول بازال
· کارسینومای سلولهای سنگفرشی ( کارسینومای داخل اپیدرمال )
· سرطان سلول سنگفرشی تهاجمی
· کیست
· لنتیگو
· ناخن ملانوسیتی
· ملانوم
· درماتوفیبروما
فهرست
ToggleSeborrhoeic keratosis کراتوز سبوروییک
ویژگییهای بافتشناسی این بیماری ممکن است بسیار متنوع باشد. اما به طور معمول شامل موارد زیر است:
- Hyperkeratosis, papillomatosis, acanthosis
هایپرکراتوز، پاپیلوماز، آکانتوز
- Basaloid keratinocytes
شاخی شدن بازالوئید
- Horn cysts
کیست شاخی
- Abundant melanin in basal layer or throughout epidermis
ملانین فراوان در لایه پایه یا در سراسر اپیدرم
- Sharp demarcation of base of epidermal hyperplasia
هایپرپلازی لایه اپیدرم پوست (ضخیم شدن )
کراتوزهای تحریک پذیر سبوروئیک، ممکن است بسیاری از ویژگیهای بدخیمی را نشان دهد و در برخی مواقع تشخیص آن از کارسینومای سنگفرشی دشوار است.لذا تفسیر و تشیخص آن نیازمند حضور یک تیم پزشکی مجرب میباشد.
Basal cell carcinoma کارسینومای سلولهای بازال
عمده ویژگیهای پاتولوژی این بیماری اشمل موارد زیر است:
· Cohesive nests of basaloid tumour cells
بافت متراکم سلولهای تومور بازالوئید
· Peripheral palisading of nuclei at the margins of cell nests
مشاهده لیز شدن هسته سلولها درحاشیه بافت متراکم
· Retraction artefact (clefts) around cell nests
ایجاد شکاف ( جمع شدگی ) در اطراف بافت متراکم
· Variable inflammatory infiltrate and ulceration
نفوذ و زخم التهابی
Actinic keratosis کراتوز اکتینیک
برخی از یافتههای پاتولوژی مربوط به این بیماری:
· Hyperkeratosis and/or ulceration
هایپرکراتوز و زخم
· Columns of parakeratosis
وجود ستونهای پاراکتوز
· Basal atypical keratinocytes with varying degrees of overlying loss of maturation, hyperchromatism, pleomorphism, increased and abnormal mitoses, dyskeratosis ’
کراتینوسیتهی غیر معمول با درجات و ختلف ( پرکروماتیسم، پلومورفیسم، میتوزهای غیر طبیعی، دیسکراتوز ).
· Variable superficial perivascular or lichenoid chronic inflammatory infiltrate
نفوذ لایه التهابی اطراق عروق
· Solar elastosis
n situ squamous cell carcinoma سرطان سلولهای سنگفرشی
ویژگیهای قابل توجه در آسیبشناسی این بیماری به صورت زیر است:
· Hyperkeratosis, parakeratosis
هایپرکراتوز، پاراکراتوز
· Acanthosis
آکانتوز
· Full thickness epidermal involvement by atypical keratinocytes,
درگیری اپیدرم با ضخامت کامل توسط کراتینوسیتهای غیرطبیعی
· In some lesions, pagetoid spread at the margins
در بعضی ضایعات،شیوع پاتوئید را در حاشیه آنها، میتوان مشاهده کرد.
Invasive squamous cell carcinoma کارسینومای سلولهای سنگفرشی تهاجمی
ویژگیهای بافتشناسی کارسینومای سلولهای سنگفرشی میتواند متفاوت باشد، اما به طور معمول شامل موارد زیر است:
· Proliferation of atypical keratinocytes
تکثیر کراتینوسیتهای غیرمعمول
· Invasion of dermis
تهاجم درم
· Variable degrees of keratinisation, sometimes squamous eddies or keratin pearls
درجات متفاوت کراتینهسازی، گاهی اوقات به صورت گرداب سنگفرشی یا مروارید کراتینه
Epidermoid and pilar cysts
ویژگیهای پاتولوژی کیستهای اپیدرمال ( کیستهای اپیدرموئید )
- Cyst lined by squamous epithelium, sometimes flattened, with a granular layer
کیستهای پوشیده شده از اپیتلیوم سنگفرشی
- Lamellated keratin within cyst
کراتینه شدن لایه داخلی کیست
· Dermoid cysts differ by showing hair follicles and sebaceous glands in the wall and hair shafts in the contents
· کیستهای درموئید، میتواند محتویات متفاوتی داشته باشد از قبیل فولیکولهای مو یا غدد چربی
- Milia are very small epidermoid cysts
میلیا، به عنوان کیستهای اپیدرموئید بسیار کوچک هستند.
· Trichilemmal (pilar) cysts show:
کیستهای سه حلقهای ( قطبی )نشان دهنده موارد زیر هستند :
- Squamous lining but no granular layer
پوشش اسکواموس بدون لایه دندانهای
- Dense keratin content
محتوای متراکم کراتین
- Frequent calcification
کلسیفیکاسیون مکرر ( آهکی شدن )
Lentigo لنتیگو
ویژگیهای بافتشناسی این بیماری به شرح زیر است:
· Hyperpigmented elongated rete ridges
برآمدگیهای برجسته و رنگی
· Increased melanocytes
افزایش ملانوسیت
Melanocytic naevus ملانوسیتیک ( خال گوشتی )
ویژگیهای پاتولوژی:
· Variable epidermal changes – atrophy, hyperplasia, papillomatosis, horn cysts
تغییرات اپیدرم میتواند در بیماران مختلف، متفاوت باشد ( آتروفی، هایپرپلازی، پاپیلوماتوز، کیست شاخی )
· Nests of melanocytes/naevus cells at the dermo-epidermal junction (junctional naevus) and/or in the dermis (compound naevus, dermal naevus)
به اصطلاح لانه سلولهای ملانوسیت، در محل اتصال درم به اپیدرم پدید میآیند.
· Naevus cells in the epidermis confined to the basal layer, usually at the tips of the rete ridges
سلولهای خال گوشتی محدود به لایه پایه هستند.
· Generally round naevus cells that show decreasing size of both the cells and the cell nests with increasing depth in the dermis (so-called maturation)
به طور کلی سلولهای خال گوشتی، گرد، و هرچه عمق درم بیشتر، اندازه این سلولها کمتر می شود.
Little inflammation unless traumatised
التهاب اندک
ملانوما Melanoma
ویژگیهای بافت ملانوم، بستگی به نوع تومور می تواند بسیار متتفاوت باشد، اما به صورت کلی دارای موارد زیر است:
- Asymmetrical proliferation of melanocytes
تکثیر نامتقارن ملانوسیتها
- Atypical melanocytes invading upwards through epidermis and downwards into dermis
تهاجم غیرمعمول ملانوسیتهای از طریق اپیدرم به سمت درم
- Variable cytological atypia: loss of maturation, pleomorphism, hyperchromatism, increased mitoses, prominent nucleol
مشاهده سلولهای نابالغ ( پلومورفیسم، پرکروماتیسم، افزایش میتوز، نوکلئول برجسته )
Dermatofibroma
برخی از یافتههای پاتولوژی این بیماری عبارت است از:
· Epidermal hyperplasia (sometimes mimicking basal cell carcinoma)
هایپرپلازی اپیدرم ( ضخیم شدن )
· Hyperpigmented basal layer
رنگآمیزی لایه پایه با رنگهای متفاوت
· spindled fibroblasts
تکثیر فیبروبلاستها
· Histiocytes and few giant cells
مشاهده هیستوسیتها و تعداد کمی سلولهای غول پیکر
· Variable amounts of collagen
مقادیر متفاوت کلاژن
منابع :
( dermnetnz ( What is dermatopathology