درک پیچیدگی های نتایج آزمایش کرونا مهم است تا بتوانید در مورد سلامتی و درمان خود آگاهانه تصمیم بگیرید. نتایج آزمایش کرونا شما به چه معنایی است؟ اینجا بخوانید:
همین الان، تفسیر آزمایش کرونا خود را بصورت تخصصی و اورژانسی از پزشکان متخصص دکتر لاندا بشنوید.
پاندمی بیماری کروناویروس 2019 جهان ما را تحت تاثیر قرار داده است. دانش آزمایشات تشخیصی این ویروس نیز هنوز در حال تکامل و گسترش است و فهمیدن معانی و تفسیر آزمایش کرونا برای تشخیص، تصمیمات درمان و اپیدمیولوژی آن مهم میباشد. در این مقاله بصورت کامل و از منابع معتبر به توضیح و تفسیر آزمایشات کرونا میپردازیم.
تفاوت آزمایشات مختلف کووید19 میتواند گیج کننده باشد و گاهی واضح نیست که هر کدام چرا انجام میِشوند، مفاهیم و محدودیت نتایج هر کدام واقعا چیست؟ و چه زمانی حداکثر و حداقل دقت را دارند؟ در اینجا ما نگاهی جزئی به تفاوت آزمایشات کرونای در دسترس و چیزهایی که میتوانند و نمیتوانند دربارهی covid-19 به ما بگویند خواهیم داشت. (1)
انواع آزمایش کرونا
دو نوع اصلی آزمایش کرونا وجود دارد.
· آزمایش PCR کرونا ( RT- PCR)
· آزمایش الایزا ( سرولوژی )
شکل 1) تغییرات تخمینی دقت آزمایشهای تشخیصی عفونت SARS-CoV-2 ( کرونا ) نسبت به ابتدای شروع علائم در طی زمان (4)
آزمایش pcr کرونا چیست ؟
این آزمایش به دنبال بررسی حضور ویروس در بدن شما در زمان حال (لحظه نمونهگیری) است. تست PCR مواد ژنتیکی ویروس ( ژنوم ) را شناسایی میکند در حالی که آزمایشات سرولوژیک یا بدنبال آنتی ژن ویروس هستند و یا به دنبال آنتی بادی که بدن در واکنش به ویروس ترشح کرده است. (1) آزمایش PCR برای تشخیص ابتلای افراد در زمان نمونهگیری میباشد و مشخص میکند که فرد آیا آلوده به ویروس SARS-CoV-2 هست یا خیر
آزمایش PCR چگونه کار میکند؟
در ابتدا آزمایش پس سی آر به نمونه سواب از بینی و گلو بیمار احتیاج دارد. سپس این نمونه برای انجام آزمایش و تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال میشود. نمونه سواب میتواند توسط خود فرد و یا فرد دیگری ( معمولا فردی آموزش دیده ای از پرسنل بهداشت و درمان ) در خانه، اتومبیل یا آزمایشگاه و مراکز درمانی گرفته میشود. نمونه سواب باید طی در مدت یک هفته یا در زمان حدودی بعد از آلوده شدن فرد گرفته شود، حتی اگر فرد هنوز علائمی نداشته باشد. در آزمایش PCR، نمونهگیری فقط در حالتی که عفونت فعال کروناویروس در بدن وجود دارد، باید انجام گیرد. زمانی که عفونت دیگر در بدن حذف شده، این آزمایش نمیتواند استفاده شود، اگر چه قبلا مبتلا شده باشید زیرا دیگر ژنوم ویروسی در بدن وجود ندارد. (1)
آزمایش pcr کرونا مخفف چیست ؟
Polymerase chain reaction ( واکنش زنجیرهای پلیمراز ) یا PCR تکنیکی آزمایشگاهی است که برای ردیابی و گاها اندازهگیری مقدار بسیار جزئی مواد ژنتیکی در انواع نمونههای بیولوژیکی ( نمونه سواب بینی و حلق، نمونه خون، نمونه خلط، بزاق، مو و… ) استفاده میشود. در پی سی آر مقدار کمی ماده ژنتیکی تبدیل به مقدار بسیار زیادی از آن ماده ژنتیکی میشود.
برای درک بهتر PCR و برای مثال، فرض کنید یک مورچه روی موزاییک داخل حیاط بسختی دیده میشود حال ما با روشی میتوانیم این یک موچه را تبدیل به یک کپه بزرگ از همان مورچه کنیم!! حال دیدن و تشخیص آنها بسیار راحتتر میشود! پی سی آر هم همین کار را میکند. اگر به اندازه کافی ماده ژنتیکی کرونا در نمونه یک فرد وجود داشته باشد ( که می تواند بالاتر از یک سطح تعیین شده باشد ) آن شخص "مثبت" برای ابتلا به ویروس تلقی میشود. این آزمایش به ما می گوید که آیا یک فرد در زمان گرفتن نمونه سواب به عفونت مبتلا بوده است یا نه.
PCR روشی علمی و ثابت شدهای است که اگر توسط یک فرد حرفهای آزمایشگاهی تشخیص طبی انجام شود دقت بسیار بالایی دارد. آزمایش بسیار حساسی، که میتواند سطح مقادیر بسیار کمی از ماده ژنتیکی را در نمونه شناسایی کند. با این حال باید نمونه گیری با سواب از بینی و گلو بدرستی و در زمان مناسبی بعد شروع عفونت انجام گیرد تا مطمئن شویم مقدار کافی از ویروس بر روی سواب سوار شده است.
اگر نمونه گیری درست انجام نشود بین 2 تا 29 درصد موارد نتایج آزمایش منفی کاذب گزارش میشود. منفی کاذب به این معنی است که فردی که واقعا مبتلا است را بدلیل اینکه هیچ گونه ماده ژنتیکی از ویروس در نمونه وجود نداشته است بعنوان فردی سالم گزارش شود. بیمار، با این نتیجه اشتباه فکر میکند که به COVID-19 مبتلا نیست و سالم است و باعث ابتلای سایرین و گسترش بیماری میشود. پزشک باید با در نظر گرفتن سوابق پزشکی، علائم مختلف کرونا، محل زندگی فرد و سوابق مسافرت و… به تفسیری صحیح از آزمایش کرونا در فرد مشکوک ولی با نتایج منفی برسد. برای تشخیص، درست بیمارانی که علائم COVID-19 دارند و احتمالاً در معرض ویروس قرار گرفته اند ولی جواب pcr آنها منفی است، نمونه گیری و تکرار مجدد آزمایش ممکن است مهم باشد. پزشکان با توجه به شرایط افراد ممکن است نیاز به تکرار آن را صلاح بدانند. (1)
آزمایش الایزا ( سرولوژی )
تفسیر آزمایش سرولوژی کرونا
زمانی که فردی مبتلا به عفونت SARS-CoV-2 ( کرونا ) میشود، سلولهای خاصی به نام لنفوسیت بی برای مبارزه با عفونت شروع به تولید آنتی بادی میکنند. آنتی بادیها پروتئینهایی هستند که دقیقاً با آنتی ژنهای ویروس کرونا مطابقت دارند و آنها را تشخیص میدهند و مانند قفل و کلید با یکدیگر جفت میشوند. هر آنتیژن ویژگی خاصی از یک میکروب ( ویروس، باکتری، انگل و … ) است که باعث پاسخ سیستم ایمنی بدن ما میشود. آنتی ژن معمولا پروتئینی در سطح خارجی میکروب میباشد. آنتی بادیها به آنتیژن خاص خود میچسبند و ویروس را علامت گذاری میکنند تا سلولهای سیستم ایمنی بتوانند آن را راحتتر تشخیص دهند و نابود کنند و به این طریق آنتی بادی کمک میکند تا عفونت را از بدن پاک کند.
آنتی بادیها همچنین با پوشاندن سطح ویروس مانع از اتصال آنها به سلولهای ریه میشوند که این باعث محدود کردن گسترش عفونت در بدن میشود. آنتی بادی هایی که از گسترش ویروس در سلولهای ما جلوگیری میکند آنتیبادیهای خنثیکننده (neutralising antibodies )نامیده میشوند. بعد از در معرض قرار گیری با ویروس حتی بعد از اینکه عفونت، کامل از بدن ما حذف میشود این آنتی بادیهای خاص تا مدتی در بدن ما باقی میمانند اگر چه در طی زمان غلظت آنها در خون کاهش مییابد. اگر شما به کرونا ویروس جدید (SARS-CoV-2) مبتلا نشده باشید، بنابر توضیحات فوق، آنتی بادی نیز علیه آن در بدنتان وجود نخواهد داشت بنابرین آزمایش آنتی بادی کرونا میتواند مشخص کند که فرد آیا اخیرا (بیشتر از 3 هفته قبل و نه کمتر ) به کوید19 مبتلا شده است یا خیر (1)
برای خواندن و تفسیر آنلاین جواب آزمایش کرونا خود توسط پزشک میتوانید آن را برای ما بارگذاری کنید و با حداقل هزینه و سریعترین زمان ممکن فایل صوتی اختصاصی توضیحات پزشکان ما در رابطه با برگه آزمایشتان و توصیههای لازم را روی موبایل خود دریافت کنید.
آزمایش آنتی بادی چه چیزی به ما میگوید؟
آزمایش آنتی بادی نیاز به نمونه خون دارد. این خون برای بررسی اینکه آیا آنتی بادی علیه آنتی ژن خاصی ( در اینجا کرونا ) وجود دارد استفاده میشود. به قسمتی از خون ما بدون گلبول قرمز و فاکتورهای انعقادی سرم ( serum ) میگویند. آزمایش آنتی بادی باید بر روی نمونه سرم خون ما انجام شود به همین دلیل به آن آزمایش سرولوژی یا سرولوژیک نیز میگویند. از نظر اصطلاحات آزمایشگاهی آزمایشات سرولوژی به تمام آزمایشاتی گفته میشود که بر روی نمونه سرم خون انجام میشود و مکانسیم آنها اتصال آنتی ژن و آنتی بادی ( مثل قفل و کلید ) میباشد. آنتی بادی کووید 19 توسط گلبولهای سفید لنفوسیت B بدن ما تولید میشود. سلول های B برای پاسخ مناسب و تولید آنتی بادیهای ضد SARS-CoV-2 نیاز به زمان دارند، بنابراین آنتی بادیها حدود یک هفته پس از شروع عفونت به سطوح قابل تشخیص در خون می رسند.
وجود آنتی بادی نشانه قابل اعتمادی است مبنی بر اینکه سیستم ایمنی بدن شما در گذشته به SARS-CoV-2 پاسخ داده و نسبت به آن پاسخ ایمنی ایجاد کرده است. در حال حاضر، از نظر اپیدمیولوژی آزمایش آنتی بادی برای ارزیابی اینکه چه تعداد از افراد جامعه قبلاً آلوده شده اند و همچنین برای درک نحوه انتشار ویروس استفاده می شود. مطالعه این موضوع برای تصمیمگیریهای درست سیستم بهداشت و درمان، برای مهار شیوع کرونا و پیشگیری از بیماری در جمعیتها و همچنین ساخت واکسن بسیار مفید است. (1)
آزمایش آنتی بادی چه چیزی به ما نمیگوید؟
وجود آنتی بادی لزوماً به معنای ایمنی و مصونیت فرد در برابر عفونت مجدد SARS-CoV-2 نیست. در حال حاضر مطالعات برای ارزیابی اینکه آیا آنتی بادیهای تولید شده پس از عفونت SARS-CoV-2 مانع از ابتلا مجدد شما به بیماری می شوند یا خیر، ادامه دارد. هنوز مشخص نیست که آیا، هرکسی که COVID-19 داشته باشد در خون آنتی بادی دارد. با این حال ، ایمنی بدن در برابر کرونا ممکن است به قسمتهای دیگر سیستم ایمنی بدن از جمله پاسخ گلبولهای سفید خون به نام سلولهای لنفوسیت T ( مقاله: lymph در ازمایش خون چیست؟ )نیز بستگی داشته باشد که با این آزمایش اندازه گیری نمیشود. هنوز فهم ما از ایجاد ایمنی و مصونیت برای COVID-19 کامل نشده و تحقیقات بیشتری لازم است.
آزمایش آنتی بادی باید با احتیاط درخواست، انجام و تفسیر شود. اگر فردی خیلی زود آزمایش دهد، قبل از اینکه آنتی بادی قابل تشخیصی در خون خود داشته باشد، حتی اگر به COVID-19 مبتلا باشد میتواند نتایج منفی کاذب در جواب آزمایشش گزارش شود. بنابراین توجه به زمانی که علائم کرونا، آغاز شده است در تصمیم گیری زمان گرفتن نمونه خون آزمایش مهم میباشد که پزشک در هنگام تفسیر باید به آن توجه داشته باشد. (1)چون نتایج حاصل از آزمایش های آنتی بادی وضعیت ابتلای کنونی فرد را نمیگوید، نمیتواند راهنمایی برای تغییر رفتاری فرد باشد. اگر علائمی دارید حتی اگر جواب آزمایش آنتی بادی کرونا شما منفی است باید با پزشک خود مشورت کنید.
PCR یا الایزا ؟
برای تعیین اینکه آیا شما در حال حاضر به کرونا مبتلا هستید یا خیر، از تست PCR استفاده میشود و اگر علائمی از COVID-19 دارید و از مراکز کرونا درخواست آزمایش میکنید نیز از این آزمایش استفاده میشود. آزمایش آنتی بادی به شما میگوید که آیا قبلاً در معرض SARS-CoV-2 بوده اید یا نه اما لزوما به معنی مصونیت طولانی مدت شما نسبت به COVID-19 نمیباشد.( شکل 2 )
شکل 2) مقایسه آزمایش pcr کرونا با سرولوژی کرونا
همین الان، تفسیر آزمایش کرونا خود را بصورت تخصصی و اورژانسی از پزشکان متخصص دکتر لاندا بشنوید.
تفسیر نتایج آزمایش PCR کرونا
نتایج آزمایش سواب کوید 19 ( پی سی آر )
جواب آزمایش COVID-19 خود را ممکن است بصورت چاپی از آزمایشگاه بگیرید و یا بصورت آنلاین آن را دریافت کنید. اغلب آزمایشگاهها یک تا دو روز بعد از گرفتن نمونه، جواب آزمایش کرونا را میدهند با این حال بعضی ممکن است تا 72 ساعت یا بیشتر جواب دهی آزمایش کرونا آنها طول بکشد. اگر به دلیل علائم کرونا آزمایش داده اید، شما و هرکسی که با او زندگی میکنید باید تا زمانی که نتایج آزمایش خود را دریافت میکنید در خانه بمانید.در جواب آزمایش کرونا سه نوع جواب میتواند گزارش شود:
· منفی ( negative )
· مثبت ( positive )
· نا مشخص، مرزی یا بی نتیجه ( unclear, void, borderline or inconclusive )
جواب آزمایش PCR عددی نیز به عنوان CT گزارش میشود، که بیانگر تعداد سیکلهای دستگاه ترموسایکلر PCR است تا توانسته است، این ویروس را کشف کند. هر چه این عدد کمتر باشد، تعداد ویروس در نمونه آزمایش بیشتر بوده است.
مقاله مرتبط : تفسیر ct آزمایش کرونا
نتایج منفی آزمایش کرونا
معنی نتایج منفی آزمایش کرونا یعنی اینکه در آزمایش ویروس کرونا یافت نشده است.این نتیجه به این معنی است که نیازی به قرنطینه و ماندن در خانه ندارید. البته تا زمانی که:
· هرکسی با شما زندگی میکند و علائم نیز داشته است تستش منفی باشد.
· با فردی که مبتلا است برخورد نزدیک نداشته باشید.
· احساس سلامتی میکنید و علائمی ندارید. ( اگر احساس ناخوشی و بیماری میکنید حتی اگر جواب آزمایش کرونا شما منفی شده است تا بهتر شدن حالتان در خانه بمانید. )
اگر اسهال هستید یا احساس بیماری میکنید بمدت 48 ساعت در خانه بمانید تا این علائم برطرف شوند. (2)
مثال نتایج آزمایش منفی کرونا
نتیجه منفی آزمایش یا Not detected برای آزمایش نمونه فردی که علائم دارد معمولا به این معنی است که کرونا (کووید 19) باعث این علائم و بیماری نشده است اما ممکن است در فرد مبتلا به این ویروس نتایج بصورت کاذب منفی شود یعنی نتایج فرد مبتلا منفی گزارش شود. به همین دلیل پزشک در هنگام تفسیر آزمایش کرونا باید به سایر جنبههای تاثیرگذار چون سوابق پزشکی، علائم، در معرض قرار گیریهای احتمالی، موقعیت جغرافیایی محل زندگی، سوابق سفر و… نیز توجه کنند. (3) نهایت همکاری را با پزشک و تیم درمانی داشته باشید تا بتوانند بهترین کمکها و درمان را به شما کنند.
همین الان، تفسیر آزمایش کرونا خود را بصورت تخصصی و اورژانسی از پزشکان متخصص دکتر لاندا بشنوید.
تفسیر آزمایش کرونا مثبت
نتیجه مثبت آزمایش کرونا به این معنی است که در زمان انجام آزمایش شما ویروس کرونا را داشته اید. اگر نتیجه آزمایش تان مثبت است هر چه سریعتر باید خود را ایزوله و قرنطینه کنید و با پزشک خود در ارتباط باشید. اگر علائم نیز دارید حداقل بمدت ده روز از شروع علائم باید در قرنطینه بمانید. اگر علائم ندارید حداقل بمدت ده روز از زمانی که آزمایش دادهاید خود را ایزوله کنید. تمام افرادی که با شما زندگی میکنند و یا رابطه نزدیکی با یکدیگر داشتهاید باید بمدت دو هفته از زمانی که قرنطینه شما شروع میشود در قرنطینه بمانند. (2)
مثال نتایج آزمایش مثبت کرونا
Positive یا detected در نتایج آزمایش کرونا من به چه معنی است؟
اگر نتایج آزمایش positive یا detected دارید به احتمال خیلی زیاد به COVID-19 مبتلا شدهاید. پزشکتان با توجه به نتایج آزمایشات، سایر سوابق پزشکی (دیابت، فشار خون و…)، علائم، ریسک فاکتورها و موقعیت جغرافیایی بررسی و تصمیم خواهد گرفت که بهترین روش درمانی و دارو برای شما چه خواهد بود. احتمال بسیار کمی وجود دارد که نتیجه مثبت آزمایش، اشتباه ( مثبت کاذب ) باشد. (3)
برای خواندن و تفسیر آزمایش کرونا خود توسط پزشک میتوانید آن را برای ما بارگذاری کنید و با حداقل هزینه و سریعترین زمان ممکن فایل صوتی اختصاصی توضیحات پزشکان ما در رابطه با برگه آزمایشتان و توصیههای لازم را روی موبایل خود دریافت کنید.
جواب آزمایش نا مشخص، مرزی یا بی نتیجه ( unclear, void, borderline or inconclusive )
جواب آزمایش نامشخص، مرزی یا بی نتیجه به این معنی است که نمی توان بصورت قطعی گفت که در زمان نمونه گیری برای انجام آزمایش کرونا شما به این ویروس مبتلا بودهاید یا خیر. در این حالت باید هر چه سریعتر مجدد آزمایش را تکرار کنید. اگر دلیلی که آزمایش دادهاید بخاطر علائم کرونا است در هرصورت قرنطینه خود را ادامه دهید و در طی پنج روز از شروع علائم مجدد آزمایش دهید. اگر نمیتوانید مجدد آزمایش کرونا را تکرار کنید، حداقل ده روز از زمانی که علائم شروع شده است در قرنطینه بمانید و هرکسی که با شما زندگی میکند و ارتباط نزدیکی با شما دارد باید بمدت 14 روز در قرنطینه بمانند. اگر نتایج آزمایش شما اینگونه مبهم است وعلائمی نیز ندارید نیازی نیست که در خانه بمانید و تا زمانی که جواب آزمایش بعدی میآید میتواندی منتطر باشید. (2)
نتایج آزمایش غیر معتبر ( invalid ) به چه معنی است؟
اگر نتایج آزمایش کرونا شما غیر معتبر ذکر شده است مشکلی در نمونهگیری، روند آزمایش و… پیش آمده است که نیاز به تکرار آزمایش میباشد. قبل از نمونه گیری مجدد با سواب چیزی ( جسم، دارو و شستشو ) در بینی خود قرار ندهید. (3)
تفسیر آزمایش کرونا igg و igm
دو نوع آنتی بادی در آزمایش سرولوژی کرونا اندازهگیری میشود. آنتی بادی نوع IgM که در نشان دهندهی حاد در بدن است و آنتی بادی نوع IgG که کمی پس از IgM ترشح میشود و مدت بیشتری نیز در خون ما باقی میماند.
سایر آزمایشات مرتبط
آزمایش crp در مقاله crp در آزمایش خون چیست؟ و آزمایش ESR میتوانید بیشتر در رابطه با آن مطلع شوید.
همین الان، تفسیر آزمایش کرونا خود را بصورت تخصصی و اورژانسی از پزشکان متخصص دکتر لاندا بشنوید.
تفسیر آزمایش کرونا crp
CRP آزمایشی است که در آن پروتئینی به نام c-reactive protein (CRP) اندازه گیری میشود. این پروتئین در کبد شما تولید میشود. زمانی که هرگونه التهاب یا عفونت در بدن رخ دهد در خون افزایش مییابد. بالا بودن crp میتواند به معنی احتمال ابتلا به کرونا باشد با این حال به هیچ عنوان نمیتواند بعنوان آزمایش تشخیصی کرونا شناخته شود.
درک پیچیدگی های نتایج آزمایش مهم است تا بتوانید در مورد سلامتی و درمان خود آگاهانه تصمیم بگیرید. (1)
منابع:
1- ( Immunology ( COVID-19 testing: what does it mean for me
2- ( NHS ( Your coronavirus test result
3- ( Augustahealth ( Corona Virus Disease (COVID-19) Test Result Interpretation in Patient Portal
4- ( Jamanetwork ( Interpreting Diagnostic Tests for SARS-CoV-2