تفسیر تخصصی همه آزمایش های روتین، تخصصی و فوق تخصصی با ارسال عکس

تفسیر آزمایش تخصصی هوش مصنوعی

آزمایش esr و crp

در این مقاله با آزمایش c-reactive protein و سدیمانتاسیون اریتروماسیت آشنا می‌شویم:

ESR و CRP از آزمایش­‌های خونی­ هستند که برای بررسی وضیعت التهابی بدن مورد استفاده قرار می­‌گیرند. ESR سرعت ته‌­نشین شدن گلبول­‌های قرمز در نمونه­‌خون و CRP نوعی پروتئین به­‌همین نام را می‌­سنجد که در ادامه هریک را به‌­طور کامل توضیح خواهیم داد.

آزمایش c-reactive protein یا CRP

این آزمایش، پروتئینی به­‌نام CRP یا پروتئین فعالC که در کبد ساخته شده و درپاسخ به التهاب به جریان خون فرستاده می­‌شود را اندازه‌­گیری می‌­کند. التهاب، راهکار بدن در محافظت از بافت‌­های آسیب­‌دیده است که باعث ایجاد درد، قرمزی و تورم در ناحیه مدنظر می‌­شود و در برخی از بیماری‌­های خودایمنی و مزمن نیز رخ می­‌­دهد. مقادیر بالای CRP، معمولا نشانه­‌ای از التهاب است (1).

voice_534565

hs-CRP تستی است که نسبت به آزمایش استاندارد c-reactive protein، حساسیت بیشتری دارد و می‌­تواند افزایش‌­های جزئی پروتئین گفته‌­شده را تشخیص دهد. معمولا از این تست برای بررسی ریسک ابتلا به بیماری عروق­ کرونر، وضعیتی که با باریک شدن شریان­‌های قلبی همراه است، استفاده می­‌شود. (2).

کاربرد آزمایش پروتئین فعالC

این آزمایش در تشخیص یا بررسی شرایطی که باعث التهاب می­‌شوند، کاربرد دارد. بنابراین ممکن است پزشک درصورت مشاهده علائمی ازجمله تب و لرز، تنفس سریع و پی‌­در­پی، ضربان قلب سریع، تهوع و استفراغ، این آزمایش را به‌­شما توصیه کند. از شرایط مرتبط با التهاب که می­‌توانند با CRP سنجیده شوند، می‌­توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • عفونت­‌های باکتریایی مانند سپسیس، وضعیتی که می­‌تواند گاهی تهدید­کننده زندگی باشد
  • عفونت قارچی
  • بیماری التهابی روده، اختلالی که باعث تورم و خون­‌ریزی در روده می‌­شود
  • اختلالات خود­ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
  • استئومیلیت یا نوعی عفونت استخوان (1)

مراحل انجام آزمایش

این تست باگرفتن مقدار اندکی خون از شخص انجام می­‌شود که کاملا ایمن و باعوارض جانبی بسیار محدود و نادر است. برای انجام این آزمایش نیاز است نکاتی را درنظر داشته‌­باشید:

– ورزش‌­های بسیار شدید مانند تمرینات وزنه­‌برداری یا دویدن‌­های طولانی­‌مدت، می­‌توانند باعث افزایش ناگهانی سطح CRP شوند، بنابراین از انجام چنین فعالیت‌­هایی قبل از انجام آزمایش اجتناب کنید.

– تعدادی از داروها می­‌توانند بر میزان پروتئین­‌های فعال سی خون تاثیر بگذارند، بنابراین قبل از انجام آزمایش پزشک خود را درجریان دارو و مکمل‌­هایی که مصرف می­‌کنید، قرار دهید. (2)

تفسیر نتایج

نتایج حاصل از این آزمایش به­‌شکل میلی‌­گرم بر لیتر بیان می‌­شود که کمتر از 10 mg/L نرمال و برابر یا بیش‌­از آن، غیر طبیعی است. دقت داشته‌­باشید که رنج نرمال این فاکتور در آزمایشگاه‌­های مختلف متفاوت است (2). تفسیر آزمایش hs-CRP براساس ریسک ابتلا به بیماری‌­های قلبی انجام می­‌شود که به شرح زیر است:

  • ریسک پایین: کمتر از 1.0 mg/L
  • ریسک متوسط: بین 1.0 mg/L و 3.0 mg/L
  • ریسک بالا: بیش­از 3.0 mg/L

(3)

همانطور که گفته‌­شد، مقادیر بالای پروتئین c-reactive اغلب بیانگر نوعی التهاب در بدن است اما امکان تشخیص علت التهاب ایجادشده با این تست وجود ندارد. بنابراین، معمولا درصورت غیرطبیعی بودن سطح پروتئین فعالC، پزشک تست‌­های بیشتری را برای تشخیص عامل ایجادکننده التهاب درخواست می­‌کند. البته باید توجه کرد که سطح بالای این فاکتور به‌­تنهایی، به‌­معنای بیماری نیست و عوامل مختلفی شامل کشیدن سیگار، اضافه­‌وزن و عدم ورزش می‌­توانند باعث افزایش CRP شوند.

آزمایش erythrocyte sedimentation rate یا ESR

آزمایش سدیمانتاسیون اریتروماسیت، سرعت ته­‌نشین شدن گلبول­‌های قرمز یا RBCها را در خون اندازه‌­گیری می‌­کند. زمانی­‌که بدن درگیر التهاب یا عفونت است، این سلول­‌ها بهم متصل شده و تشکیل توده­‌هایی متراکم می­‌دهند که باعث رسوب سریع­تر آن­ها نسبت به سلول­‌های منفرد می‌­شود. به‌­عبارتی می­‌توان گفت هرچه سرعت رسوب یا ESR بیشتر باشد، التهاب نیز بیشتر است (4).

چه‌­موقع نیاز به انجام این آزمایش است؟

زمانی­‌که علائمی ازجمله سردرد، متورم یا دردناک شدن مفاصل، درد شانه و گردن، از دست­‌دادن اشتها و کاهش وزن ناخواسته در فرد دیده می‌­شود، ممکن است پزشک این تست را درخواست کند. به‌­علاوه، آزمایش erythrocyte sedimentation rate می­‌تواند در تشخیص بیماری­‌هایی که باعث بالارفتن این فاکتور می­‌شوند، مورد استفاده قرار گیرد. ازجمله:

  • عفونت
  • سرطان
  • آرتریت؛ التهاب رگ­‌های خونی
  • لوپوس؛ بیماری خودایمنی که به پوست، مفاصل و سایر قسمت­‌های بدن آسیب میزند
  • پلیمیالژیا روماتیکا؛ که باعث سفت و دردناک­شدن ماهیچه‌­ها می­شود
  • آرتریت روماتوئید؛ بیماری خودایمنی که در آن سیستم ایمنی به مفاصل حمله می­‌کند
  • واسکولیت سیستماتیک؛ التهاب عروق خونی (3)

تفسیر نتایج

نتایج آزمایش ESR بیانگر فاصله ایجادشده بین فاز شفاف روی تیوب نمونه خون و گلبول­‌های قرمز ته‌­نشین شده، پس از یک ساعت است که به‌­شکل میلی­‌متر بیان می‌­شود. رنج نرمال در افراد مختلف به شرح زیر است:

– مردان کمتر از 50 سال 0-15 mm/hour

– مردان بالای 50 سال 0-20 mm/hour

– خانم­های کمتر از 50 سال 0-20 mm/hour

– خانم­های بالاتر از 50 سال 0-30 mm/hour

– کودکان 0-10 mm/hour

(5)

مقادیر بالای این فاکتور نشان‌­دهنده وجود نوعی التهاب در بدن است که می­‌تواند در شرایط زیر رخ دهد:

  • عفونت
  • روماتیسم مفصلی
  • تب روماتیسمی
  • بیماری­‌های عروقی
  • بیماری التهابی روده
  • بیماری قلبی
  • بیماری کلیوی
  • تعدادی از سرطان‌‌­ها

کاهش سرعت رسوب RBCها کمتر رایج است اما در بیماری­‌هایی مانند پلی‌­سیتمی، کم‌خونی داسی‌­شکل و لکوسیتوز (افزایش غیرطبیعی گلبول‌های سفید خون)، دیده می­‌شود. افزایش عددی این فاکتور همانند CRP، بیانگر بیماری نمی‌­باشد و نیاز به آزمایش‌­های مکمل بعدی برای تشخیص علت دقیق التهاب است (6).

voice_600044

منابع:

1. https://medlineplus.gov/lab-tests/c-reactive-protein-crp-test/#:~:text=A%20c%2Dreactive%20protein%20test,injured%20or%20have%20an%20infection.

2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/c-reactive-protein-test/about/pac-20385228

3. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/c-reactive-protein-test و https://www.webmd.com/a-to-z-guides/your-sedimentation-rate

4. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/sed-rate/about/pac-20384797

5. https://www.healthline.com/health/esr#test-results

6. https://medlineplus.gov/lab-tests/erythrocyte-sedimentation-rate-esr/#:~:text=An%20erythrocyte%20sedimentation%20rate%20(ESR)%20is%20a%20type%20of%20blood,indicate%20inflammation%20in%20the%20body.

برچسب

تفسیر آزمایش تخصصی هوش مصنوعی

تفسیر آزمایش تخصصی (همه آزمایش ها)

تفسیر تخصصی همه آزمایش های روتین، تخصصی و فوق تخصصی با ارسال عکس

ویدیو‌های اخیر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تفسیر آزمایش رایگان (پایه) کلیک کنید