در این مقاله، به بررسی اوره خون و BUN در بارداری میپردازیم:
اوره مادهای دفعی است که از تجزیه پروتئینها در کبد ایجاد میشود. سطح این ترکیب در خون با اندازهگیری فاکتوری بهنام blood urea nitrogen (BUN) یا نیتروژن اوره خون، سنجیده میشود. زمانیکه کلیهها در سلامتی کامل هستند، مواد زائد ازجمله BUN را به خوبی دفع میکنند و مقدار بسیار کمی از آن در خون باقی میماند. اما درشرایطی که این اندام با اختلالی مواجه شود، مواد زائد بهخوبی از بدن دفع نشده و در خون تجمع پیدا میکنند. بنابراین سطح نیتروژن اوره خون بازتابی از نحوه عملکرد کلیهها است (1).
چهزمان نیاز به اندازهگیری blood urea nitrogen است؟
گاهی آزمایش BUN که سطح این فاکتور در خون را میسنجد، بهعنوان بخشی از چکاپ روتین انجام میشود یا زمانیکه فرد درگیر مشکلات کلیوی است، این تست راهی برای ارزیابی تغییر وضعیت وی از ابتدای مصرف داروها و درنتیجه بررسی روند درمان میباشد. بهعلاوه نیاز است اوره خون در افرادی که ریسک بیشتری برای ابتلا به بیماریهای کلیوی دارند نیز بهصورت دورهای، سنجیده شود. از ریسکفاکتورهای این گروه از اختلالات میتوان به سابقه خانوادگی، دیابت، فشارخون بالا و بیماریهای قلبی، اشاره کرد (2).
تفسیر نتایج آزمایش
رنج نرمال BUN برای افراد در سنین مختلف به شرح زیر است:
– مردان بالغ: 8-24 mg/dL
– زنان بالغ: 6-21 mg/dL
– کودکان یک تا 17 ساله: 7-20 mg/dL
گاهی ممکن است درنتیجه عواملی مانند رژیمغذایی کم پروتئین، بیماریهای کبدی، کمبود آنزیمهای چرخه اوره بهصورت ژنتیکی، هورمون رشد، مصرف تعدادی از داروها و نوشیدن آب زیاد، سطح اوره خون کاهش پیدا کند (3).
پایین بودن اوره خون در بارداری
درطول بارداری، سیستم کلیوی دچار تغییرات فیزیولوژیکی میشود که سطح اوره خون را تحتتاثیر قرار میدهند. درواقع فعالیت کلیه و سرعت فیلتراسیون آن در این دوران افزایش مییابد و درنتیجه سطح مواد زائد ازجمله اوره و کراتینین در خون مادر پایین میآید که امری طبیعی است. نیتروژن اوره خون در بارداری تا حدود 8-10 mg/dL کاهش پیدا میکند (4,5)
منابع:
1. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/blood-urea-nitrogen-test
2. https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/17684-blood-urea-nitrogen-bun-test
3. https://labs.selfdecode.com/blog/causes-of-high-or-low-blood-urea-nitrogen-bun/
4. https://patient.info/doctor/renal-disease-in-pregnancy
5. UpToDate: Maternal adaptations to pregnancy: Renal and urinary tract physiology