در این مطلب، در رابطه با آزمایش مدفوع و معنی کلمه brown در نتیجه آزمایش، می‌خوانیم:
آزمایش مدفوع
آزمایش مدفوع، نوعی تست آزمایشگاهی است که حضور باکتری، ویروس و خون را در مدفوع بررسی می‌کند. درصورتی‌که اخیرا مشکل گوارشی همراه با یک یا چندمورد از علائم زیر را داشته‌اید، ممکن است پزشک این نوع تست را تجویز کند:
– تهوع
– استفراغ
– درد و گرفتگی شکم
– اسهال شدیدی که بیش از چند روز طول بکشد
– وجود خون یا مخاط در مدفوع
به‌علاوه، در شرایط ویژه‌ای مانند بسیار جوان یا سالمند بودن بیمار، سیستم‌ایمنی ضعیف فرد، سفر به مناطق پرخطر، مسمویت با غذا یا آب و شدید بودن علائم، اهمیت انجام این تست بیش‌تر می‌شود (2،1)
معنی brown در آزمایش مدفوع
کلمه "brown" به معنای قهوه‌ای است و وجود این کلمه در برگه آزمایش بیانگر رنگ مدفوع است که قهوه‌ای توصیف شده است. رنگ نرمال مدفوع نیز، قهوه‌ای درنظر گرفته می‌شود اما باید توجه کرد که این رنگ به شدت وابسته به رژیم غذایی فرد و مقدار صفرا موجود در مدفوع است، درنتیجه، قهوه‌ای متمایل به سایر رنگ‌ها نیز طبیعی درنظر گرفته می‌شود. البته درصورتی‌که رنگ مدفوع به طور قابل توجهی از قهوه‌ای متفاوت بوده و این موضوع مدت طولانی ادامه پیدا کند، نیاز به مشورت با پزشک و بررسی اختلالات ممکن است.
سایر رنگ‌ها، بیانگر چه اختلالاتی می‌باشند؟
سبز: مدفوعِ سبز می‌تواند درنتیجه بسیاری از عوامل ایجاد شود؛ برای مثال مصرف مقادیر بالایی از سبزیجات با رنگ سبز تیره مانند کلم بروکلی، رنگ مدفوع را به سبز تغییر می‌دهد. آنتی‌بیوتیک‌ها، عفونت‌های باکتریایی و اختلالات دستگاه گوارش نیز از دلایل دیگر این تغییررنگ می‌باشند.
سیاه: تغییر رنگ مدفوع به سیاه از علائم خون‌ریزی در بخشی از دستگاه گوارش فوقانی محسوب می‌شود؛ درواقع مخلوط شدن خون با صفرا و سایر مایعات دستگاه گوارش، مدفوع را سیاه و قیری می‌کند. این تغییر رنگ می‌تواند درنتیجه‌ی عوامل دیگری نیز رخ دهد:
– مصرف مکمل‌های آهن
– مصرف مقادیر بالایی از خوراکی‌های تیره مانند شیرین بیان
– مصرف پپتوبیسمول که حاوی ماده فعال بیسموت ساب سالیسیلات است و باعث سیاه/خاکستری شدن مدفوع می شود
زرد: اختلالاتی که کبد، کیسه صفرا یا پانکراس را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، همگی می‌توانند به واسطه تغییر در مقدار صفرا، در زردرنگ شدن مدفوع موثر باشند. گاهی رنگ زرد مدفوع در کودکان از علائم هضم بسیار سریع غذا و درنتیجه، عدم جذب تمام چربی آن است. از دلایل احتمالی دیگر می‌توان موارد زیر را نام برد:
– بیماری سلیاک
– مصرف غذاهایی با رنگ نارنجی یا زرد
– استرس که می‌تواند پروسه هضم را سرعت ببخشد
قرمز: رنگ قرمزِ مدفوع، ممکن است از علائم ابتلا به عفونت ویروسی یا باکتریایی در فرد باشد که نیاز به توجه ویژه‌ای دارد. این نوع تغییر رنگ، می‌تواند درنتیجه‌ی خون‌ریزی در بخش تحتانی دستگاه گوارش و به دنبال اختلالاتی ازجمله دیورتیکولوز، بیماری التهابی روده، پولیپ روده بزرگ، هموروئید، شقاق مقعد و عفونت روده نیز رخ دهد.
خاکستری یا کمرنگ بودن مدفوع: اگر مدفوع به اصطلاح رنگ‌پریده باشد، بدین معنا است که بدن صفرای موردنیاز و کافی را تولید نمی‌کند و یا نوعی انسداد در مجاری مربوط به ترشح آن شامل مجاری کبد، کیسه صفرا یا پانکراس، وجود دارد. این اختلال می‌تواند درنتیجه‌ی سیروز صفراوی، کلانژیت یا نقص ساختاری در سیستم صفراوی، به‌وجود آید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، قرص‌های ضد بارداری، برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها و استروئیدهای آنابولیک نیز ممکن است تغییر رنگ گفته‌شده را به‌همراه داشته‌باشند. (3)
منابع:
1. https://www.healthline.com/health/stool-culture#purpose
2. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-a-stool-culture
