درباره‌ی پروتئین ferritin در این مقاله بیشتر بخوانید.
ferritin پروتئینی کروی است که آهن را در خود ذخیره ( شکل یک ) و در مواقع نیاز بصورت کنترل شده آزاد می‌کند از این رو بدن سیستمی بافری علیه فقر آهن ایجاد کرده است به این صورت که، اگر سطح آهن خون کاهش یابد، بدن فریتین را به درون خون آزاد می‌کند و اگر سطح iron درون خون و بافت‌ها خیلی زیاد شود فریتین کمک می‌کند که این آهن اضافه ذخیره شود. فریتین ساختاری کروی و تو خالی دارد. درون این کره، آهن به فرم سه ظرفیتی آن یعنی fe+3 نگهداری می‌شود. برای آزاد شدن آهن هنگامی که بدن به آن نیاز دارد آهن 3 باید به آهن دو ظرفیتی یعنی fe+2 تغییر یابد. پس از تغییر fe+2 از طریق کانال‌های این ساختار کروی از آن خارج می‌شود.
شکل 1 : آهن در مرکز ساختار کروی این پروتئین قرار می‌گیرد.
بدن برای ساخت گلبول های قرمز به آهن نیاز دارد. گلبولهای قرمز اکسیژن را از ریه ها به سایر بخش های بدن حمل می کنند. آهن هم چنین برای سلامت عضلات، مغز استخوان و عملکرد ارگان های داخلی بدن اهمیت دارد. اگرچه آهن نقش مهمی در بدن ایفا می‌کند با این حال به علت توانایی تولید گونه‌های فعال سمی در بدن می‌تواند باعث آسیب ماده ژنتیکی و پروتئین‌های بدن ما نیز شود. فریتین با ذخیره کردن آهن در درون خود مانع آسیب اعضای داخلی بدن توسط آهن می شود.
پروتئین‌های فاز حاد سیستم ایمنی در هنگام بروز التهاب و عفونت به منظور کنترل انتشار عامل بیماری زا در بدن افزایش می یابند. فریتین نیز از این دسته پروتئینها محسوب می شود. فریتین درون سلول های اغلب بافت های بدن یافت می شود البته کبد و سیستم ایمنی بیشترین مقدار فریتین را در سلول های خود دارند و بخشی از آن وارد خون می‌شود. آزمایش ferritin میزان فریتین موجود در خون را اندازه می‌گیرد.
پزشک اغلب این آزمایش را با هدف بررسی میزان ذخیره iron درخواست می‌کند. در این موارد عمدتا این آزمایش همراه با سایر ازمایش‌های بررسی آهن بدن مثل آهن سرمی و پروتئین ترانسفرین ( پروتئین حمل کننده آهن در خون ) انجام می‌شود. این آزمایش برای بررسی سایر بیماری‌های مرتبط با آهن، ذخیره آن و برخی عفونت‌ها نیز درخواست می شود
مقدار بالای آهن و یا پایین آن و فریتین غیر طبیعی می‌تواند منتج مشکلات متعددی در بدن باشد. مقدار پایین ferritin می‌تواند در اثر خونریزی زیاد قاعدگی، خونریزی داخلی، بیماری‌های گوارشی مختل کننده جذب آهن و… باشد. سطح پایین فریتین با علائم رنگ پریدگی، خستگی، ضعف و تنگی نفس همراه است. این علائم درصورت درمان نشدن می‌تواند شدیدتر شود. با پزشک درمورد نتایج آزمایش خود مشورت کنید.
مقاله مرتبط: فریتین بالا و سرطان
سطح بالای فریتین اغلب در بیماران کبدی، سومصرف الکل و هموکروماتوز( بیماری ارثی با جذب بیش از نرمال اهن ) و… دیده می‌شود. همچنین این وضعیت می‌تواند با علائمی چون دردمفصلی, دردشکم، کمبود انرژی و کاهش وزن همراه باشد.
منابع:
1. https://medlineplus.gov/lab-tests/ferritin-blood-test/
2. https://www.healthline.com/health/ferritin#ferritin
3. http://www.chemistry.wustl.edu/~edudev/LabTutorials/Ferritin/Ferritin.html
