سونوگرافی چیست و دربارهی انواع و تفسیر آن در این مطلب بیشتر بخوانید:
تفسیر آزمایش سونوگرافی خود را از پزشک متخصص بشنوید؟
سونوگرافی یک روش تصویر برداری با استفاده از امواج فراصوت است که می تواند اندام ها، بافتها و سایر ساختارهای بدن را بررسی کند. برخلاف پرتو ایکس، سونوگرافی از امواج مضر استفاده نمیکند. سونوگرافی هم چنین می تواند فعالیت یک بخش از بدن مثل ضربان قلب یا جریان خون درون رگ ها را نیز مورد بررسی قرار دهد.
دو دسته کلی سونوگرافی داریم. سونوگرافی حاملگی و سونوگرافی تشخیصی
سونوگرافی حاملگی: جنین در شکم مادر را ارزیابی میکند. این آزمایش درباره رشد تکامل و سلامت کلی جنین آگاهی میدهد.
سونوگرافی تشخیصی: برای بررسی اندامهای داخلی بدن استفاده میشود. این نوع سونوگرافی برای بررسی قلب، عروق، کبد، کیسه صفرا، کلیه و اندام های تناسلی زنان استفاده می شود.
سونوگرافی بارداری به صورت کلی فاکتورهای مرتبط با جنین را بررسی می کند. ازجمله:
· تائید بارداری
· بررسی موقعیت و قد جنین
· بررسی چندقلویی
· تخمین هفته بارداری
· بررسی علائم سندرم داون در جنین
· بررسی نقایص مادرزادی مثل نقص در تشکیل مغز، نخاع، قلب و بقیه بخش های بدن
· بررسی مقدار مایع آمنیوتیک
مایع آمنیوتیک یک مایع شفاف است که جنین را احاطه میکند. این مایع جنین را از ضربه و سرما محافظت میکند و در تکامل ریه و رشد استخوانها اهمیت دارد.
سونوگرافی تشخیصی اندام های داخلی فاکتورهای های مختلفی را بررسی می کند. ازجمله:
· بررسی جریان خون
· بررسی ساختار قلب و ناهنجاری های قلبی
· بررسی سنگ کیسه صفرا
· بررسی تیروئید از نظر سرطان
· بررسی ناهنجاریهای شکم و کلیه
· بررسی علت درد های لگنی
· بررسی پستان ها از نظر وجود توده
· بررسی علت خونریزی ماهیانه غیر طبیعی
· بررسی علت ناباروری (1)
سونوگرافی حاملگی در هریک از سه ماهه اول، دوم یا سوم حاملگی با هدف بررسی فاکتورهای مشخص در جنین انجام می شود.
سونوگرافی سه ماهه اول(تا هفته 14 ام )
سونوگرافی جنین در سه ماهه اول می تواند نشان دهنده سن جنین(هفته حاملگی) وبارداری چند قلویی باشد.
غربالگری سه ماهه اول در اغلب زنان باردار انجام می شود. این غربالگری شامل آزمایش خون مادر و هم چنین سونوگرافی تعیین nt است.nt ضخامت پوست پشت گردن جنین است که در سونوگرافی تعیین می شود .ضخامت بالای پشت گردن جنین به همراه مقادیر غیر طبیعی فاکتورهای خون مادر می تواند نشان دهنده ریسک بالای جنین در ابتلا به سندرم داون تریزومی 18 یا نقص کانال عصبی جنین باشد.
سه ماهه دوم (هفته 15 تا 27 )
سونوگرافی سه ماهه دوم معمولا سونوگرافی سطح 2 نامیده می شود. این سونوگرافی می تواند نشان دهنده نقایص ساختاری جنین باشد.در این سونوگرافی اندازه و اجزای جنین بررسی می شود. بهترین زمان بررسی مارکر ها هفته 18 تا 22 حاملگی است. مارکر ها اغلب بخاطر سرعت رشد وتکامل متفاوت جنین ظاهر می شوند اما در برخی موارد نشان دهنده ابتلا جنین به سندرم داون یا تریزومی 18 هستند. در صورت مشاهده مارکر ها پزشک آزمایشات تکمیلی را برای تایید درخواست می کند.
سه ماهه سوم (پس از هفته 27 )
این سونوگرافی می تواند موارد زیر را بررسی کند
· اندازه جنین رشد و موقعیت جنین در رحم
· مقدار مایع آمنیوتیک
· موقعیت جفت
· طول دهانه رحم (2)
تفسیر آزمایش سونوگرافی
اگر نتیجه سونوگرافی بارداری غیر طبیعی باشد اغلب نشان دهنده یکی از موارد زیر است:
· جنین رشد کمی دارد.
· مادر مایع آمنیوتیک کم و یا زیادی دارد.
· جنین در خارج از رحم قرار دارد.این وضعیت حاملگی خارج رحمی نامیده می شود. جنین در این وضعیت نمی تواند زنده بماند و هم چنین برای مادر بسیار خطرناک است.
· جنین موقعیت خاصی در رحم داردکه می تواند در زایمان را سخت و یا مشکل آفرین کند.
· جنین مبتلا به نقایص تولد است.(1)
نتیجه غیر طبیعی سونوگرافی بارداری الزاما به معنی وجود یک بیماری جدی نیست. توصیه می شود برای تفسیر سونوگرافی با پزشک متخصص مشورت کنید. اگر فرد سونوگرافی تشخیصی نیز انجام داده باشد، تفسیر یک نتیجه غیر طبیعی سونوگرافی بسته به اندام مورد بررسی، باید توسط پزشک تفسیر مشورت شود.
منابع :
1. https://medlineplus.gov/lab-tests/sonogram/
2. https://www.healthline.com/health/pregnancy/ultrasound