در این مطلب، در رابطه با تست Antiphospholipid و تفسیر نتایج آن، می‌خوانیم:
سیستم‌ایمنی بدن در پاسخ به عفونت یا عوامل خارجی، پروتئین‌هایی به نام آنتی‌بادی را ترشح می‌کند که در حذف عوامل بیماری‌زا تاثیرگذار می‌باشند. گاهی ممکن است بدن، به‌اشتباه بخشی از سلول‌های خود را بیگانه تشخیص داده و علیه آن‌ها آنتی‌بادی‌هایی تولید کند که منجر به اختلال می‌شوند. برای مثال Antiphospholipid antibodiesعلیه فسفولیپید‌های بدن ترشح شده و عملکرد آن‌ها را مختل می‌کند. این پروتئین‌ها توسط آزمایشی به نام تست آنتی‌فسفولیپید اندازه‌گیری می‌شود.
فسفولیپیدها ترکیبات ساختاری غشا هستند که بر پلاکت و عوامل مختلف انعقادی تاثیر گذاشته و در لخته‌شدن خون موثر می‌باشند. تولید آنتی‌بادی‌های گفته‌شده در این فرایند اختلال ایجاد کرده و خطر ایجاد لخته‌های نابجا را به‌وجود می‌آورد که در مواردی می‌تواند منجر به سکته مغزی، حملات قلبی یا سقط جنین شود. دو نوع رایج این پروتئین‌ها، آنتی‌بادی‌های lupus anticoagulant و anticardiolipin می‌باشند (1،2).
چه‌موقع نیاز به انجام این آزمایش است؟
· سقط‌های مکرر به ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم
· وجود لخته‌های غیرطبیعی خون که می‌تواند منجر به حمله قلبی یا سکته شود
· ابتلا به سندرم آنتی‌بادی آنتی‌فسفولیپید، که شامل علائمی مانند سقط جنین، کاهش پلاکت و لخته‌شدن غیرطبیعی خون است
· SLE یا سرطان
· طولانی‌بودن غیرطبیعی زمان ترومبوپلاستین نسبی (aPPT) (1،2)
تفسیر آزمایش آنتی‌فسفولیپید
نتایج این آزمایش می‌تواند وابسته به فاکتور‌هایی مانند سن، جنسیت، سوابق پزشکی فرد، روش استفاده‌شده در آزمایشگاه برای انجام تست و… متفاوت باشد. اما به‌طورکلی منفی بودن نتیجه آزمایش، بدین معنا است که آنتی‌بادی‌های گفته شده در نمونه خون، حضور نداشته و شما در وضعیت طبیعی قرار دارید؛ بنابراین جای نگرانی وجود ندارد.
اما مثبت بودن جواب، بیانگر این موضوع است که آنتی‌بادی‌های Antiphospholipid در نمونه وجود داشته و به عبارتی ریسک لخته‌شدن خون بالا است. ممکن است بالابودن این فاکتور در خون فرد، نشان‌دهنده ابتلا به نوعی سندرم به نام Antiphospholipid syndrome یا APS باشد. سندرم آنتی‌فسفولیپید مجموعه‌ای از علائم شامل انعقادهای نابجا، سقط‌های مکرر و کمبود پلاکت (ترومبوسیتوپنی) را شامل می‌شود که می‌تواند در دو نوع اولیه و ثانویه رخ دهد. APS اولیه بدون وجود هیچ بیماری خودایمنی اتفاق می‌افتد، درحالیکه نوع ثانویه همراه‌با بروز یک اختلال خودایمنی است (1،2،3).
وجود یک یا چند نوع از آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپید می‌تواند در شرایط زیر نیز دیده شود:
– بیماری‌های خودایمنی: لوپوس، روماتیسم مفصلی، اسکلروز سیستمیک
– عفونت‌های مختلف: HIV، مونونوکلئوز، سرخجه
– سرطان‌ها: تومورهای کولون، ریه و…، لوکومیا و لنفوم
– مصرف داروهایی مشخص: پروکائین‌آمید، فنوتیازین‌ها و داروهای ضدبارداری خوراکی
باید دقت کرد که نتیجه مثبت تست به‌تنهایی به معنای بیمار بودن فرد نیست؛ گاهی حضور آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپید موقت بوده و هیچ بیماری قابل تشخیصی وجود ندارد. بنابراین بهتر است برای تایید نتیجه اعلام‌شده، تست مجدد پس از 12 هفته تکرار شود (1،2).
منابع:
2. https://www.labcorp.com/help/patient-test-info/antiphospholipid-antibodies#:~:text=Antiphospholipid%20antibody%20testing%20is%20used,Low%20platelet%20count%20(thrombocytopenia)
