تفسیر آزمایش ferritin

دلایل افزایش و کاهش جواب آزمایش خون فریتین را در این مطلب بخوانید:

ferritinپروتئین ذخیره کننده آهن بدن است که در هنگام نیاز به آهن آن را آزاد می‌کند. فریتین عمدتا در داخل سلول‌های بدن قرار دارد و بخش کوچکی از آن نیز در گردش خون یافت می‌شود. در آزمایش ferritin بخش آزاد آن اندازه‌گیری می‌شود.

عمده ferritin در درون سلول‌های کبدی و سلول‌های سیستم ایمنی وجود دارد. در هنگام نیاز، فریتین به پروتئین دیگری به نام ترانسفرین متصل می‌شود تا به محل ساخت گلبول‌های قرمز که محل اصلی مصرف آهن بدن است، منتقل شود.(1) پروتئین ferritin ساختار کروی توخالی دارد که آهن را به فرم سه ظرفیتی ( ³⁺Fe ) درون خود ذخیره می‌کند. در هنگام نیاز بدن، آهن به فرم دوظرفیتی ( ²⁺Fe ) تبدیل و سپس آزاد می‌شود. (1و2) ( شکل 1 )

شکل 1 : ساختار فریتین

مقاله مرتبط: فریتین چیست ؟

میزان نرمال ferritin خون به صورت زیر است:

· در مردان 12-300ng/mL

· زنان 10-150 ng/mL

· نوزاد تازه متولد شده 25-200 ng/mL

· نوزاد پس از تولد تا یک ماهگی 200- 600 ng/mL

· نوزاد 2-5 ماهگی 50-200 ng/mL

· نوزاد 6 ماهه تا نوجوان 15 ساله 7-142 ng/mL

(5)

تفسیر آزمایش ferritin

کاهش فریتین

کاهش ferritin خون احتمالا به معنی کم خونی فقرآهن یا بیماری‌های دیگر مرتبط با کمبود آهن است. کم‌خونی فقرآهن وضعیتی است که در آن بدن بدلیل کمبود iron نمی‌تواند به اندازه کافی گلبول قرمز (RBC در جواب آزمایش CBC شما ) بسازد. اغلب این بیماری به علت خونریزی یا رژیم غذایی حاوی آهن کم یا اختلال در جذب آهن بروز می‌یابد. در کودکان اغلب به علت رژیم غذایی نامناسب و در بزرگسالان به دلیل خونریزی مزمن مانند قائدگی، این بیماری بروز می‌کند. کم خونی فقرآهن می‌تواند موجب بیماری قلبی، عفونت و یا سایر بیماری‌ها شود. هم چنین در بیماری سندرم پای بی قرار نیز کاهش آهن و فریتین خون مشاهده می‌شود.

کاهش ferritin خون اغلب با علائم زیر همراه است:

· رنگ پریدگی

· خستگی

· ضعف

· سرگیجه

· تنگی نفس

· افزایش ضربان قلب

افزایش فریتین

افزایش ferritin خون به معنی وجود آهن زیاد در بدن است. بیماری‌هایی از جمله بیماری های کبدی، سومصرف الکل یا هموکروماتوز با افزایش ferritin همراه هستند. بالا بودن فریتین خون می‌تواند به مفاصل، قلب، کبد و پانکراس آسیب برساند.

بالا بودن ferritin خون می تواند با علائم زیر همراه باشد:

· درد مفاصل

· درد شکمی

· کمبود انرژی

· کاهش وزن (3)

فریتین، همچنین یک پروتئین فاز حاد محسوب می‌شود. یعنی در هنگام بروز التهاب در بدن افزایش پیدا می‌کند. برای همین در بیماران مبتلا به التهابی کبد و سرطان، سطح ferritin افزایش می‌یابد.

مقاله مرتبط: فریتین بالا و سرطان

شایع ترین دلیل افزایش آن، چاقی، عفونت یا مصرف روزانه مشروبات الکلی است. همچنین شایع ترین دلیل ژنتیکی افزایش ferritin بیماری hemochromatosis است. بسیاری از افراد مبتلا مخصوصا خانم‌ها بدون علامت هستند اما در مردان و برخی زنان به تدریج آهن در بدن تجمع پیدا می‌کند. این افراد ممکن است، در دهه 20 یا 30 زندگی علائم درد شکمی و مفصلی را تجربه می‌کنند. (3) درصورتی که حس‌می‌کنید این علائم را دارید و برای شنیدن تفسیر آزمایش ferritin، با پزشک مشورت کنید.

منابع

1. https://www.healthline.com/health/ferritin#ferritin

2. http://www.chemistry.wustl.edu/~edudev/LabTutorials/Ferritin/Ferritin.html

3. https://medlineplus.gov/lab-tests/ferritin-blood-test/

4. https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=167&contentid=ferritin_blood

5. Medscape