بالا بودن هلیکوباکترپیلوری

هلیکوباکترپیلوری میکروارگانیسمی مقاوم به اسید معده می‌باشد که افراد مبتلا به آن ممکن است، دچار زخم معده و حتی به دنبال آن دچار سرطان معده شوند…

هلیکوباکترپیلوری میکرارگانیسم قابل رشد در معده می‌باشد. آلودگی به این باکتری معمولا در دوران کودکی رخ می‌دهد. این باکتری یکی از عوامل اصلی زخم معده می‌باشد. شیوع آلودگی با آن بسیار بالا است و در حدود نیمی از جمعیت مردم دنیا مبتلا به آن هستند.

بیشتر افراد آلوده با آن، معمولا بدون علائم و از ابتلای خود، اطلاعی ندارند. در صورت وجود علائمی همچون شکم درد، بی اشتهایی، تهوع، استفراغ و … دکتر می‌تواند فرد را از نظر وجود آلودگی با آن بررسی و در صورت مثبت بودن آزمایش هلیکوباکتر، با آنتی بیوتیک مناسب درمان را شروع کند.

علائم هلیکوباکتر

وقتی که نشانه‌های وجود این میکروارگانیسم در شخصی حاد شود این علائم را از خود بروز می‌دهد :

درد و سوزش در ناحیه بالای شکم
درد وخیم شکم هنگامی که معده خالی است.
تهوع
کاهش اشتها
افزایش گاز معده
نفخ
کاهش وزن

در صورت مشاهده موارد زیر حتما با دکتر خود مشورت کنید:

درد مزمن و پایدار شکم
بلع سخت
بوی بد دهان
تغییر رنگ مدفوع به قهوهای تیره یا سیاه
مشاهده خون روشن در مدفوع
مشاهده خون در استفراغ یا تغییر رنگ آن به سیاه
علائم کم خونی

دلایل ابتلا به این باکتری هنوز شناسایی نشده است. ممکن است از طریق شخص به شخص به صورت مستقیم در صورت تماس با آب بزاق، استفراغ شخص آلوده یا از طریق آب و غذای آلوده به آن، منتقل شود.(1)

ریسک فاکتورهای ابتلا به آن :

مشاهدات نشان داده‌اند که کودکان بیشتر در معرض خطر ابتلا به این باکتری هستند و دلیل آن در ارتباط با عدم رعایت بهداشت در این رنج سنی می‌باشد.

ریسک فاکتور‌ها آلودگی به هلیکوباکتر بیشتر در ارتباط با سبک زندگی و محیط اطراف شخص می‌باشد:

زندگی در کشور‌های در حال توسعه
زندگی در مکان‌های مشترک و پرجمعیت همچون خوابگاه، زندان، آسایشگاه و …
عدم دسترسی به آب گرم و تصفیه شده
نژاد مکزیکی مریکایی

تست تشخیص هلیکوباکتر پیلوری

آزمایش خون:

یک تست سریع و آسان برای تشخیص وجود آنتی‌بادی هلیکوباکترپیلوری، آزمایش و آنالیز خون می‌باشد. این تست می‌تواند آلودگی با این باکتری را حتی در سالهای گذشته نیز نشان دهد و برای بررسی، IgG ، IgA و IgM را در نظر می‌گیرند. نتیجه این آزمایش، نمی‌تواند معیار خوبی برای عملکرد آنتی بیوتیک‌های مصرفی و پاسخ به درمان باشد.

تست اوره تنفسی ( UBT ) :

یک روش ساده، غیرتهاجمی، و دقیق برای شناسایی آلودگی شخص با این میکروارگانیزم می‌باشد. هلیکوباکترپیلوری قادر به تجزیه اوره به دی اکسید‌کربن است و پایه این تست بر همین اساس است. در روش یو‌بی‌تی، یک قرص اوره حاوی دی‌اکسید کربن رادیواکتیو یا کربن سنگین را به بصورت خوراکی به بیمار می‌دهند سپس 10 تا 20 دقیقه بعد با آنالیز تنفس بیمار و اندازه گیری کربن دی‌اکسید رادیواکتیو یا دارای کربن سنگین، می‌توان نتیجه گرفت، شخص در فاز فعال بیماری می‌باشد. این تست روشی مطمئن برای بررسی عملکرد دوره درمان است زیرا، کمی بعد از ریشه کن شدن باکتری در معده فرد، جواب این تست منفی خواهد شد.

آندوسکوپی:

یک روش تشخیصی تهاجمی، اما دقیق برای بررسی وجود عوامل عفونت‌زا، التهاب، زخم معده و سرطان، آندوسکوپی می‌باشد.

طریقه انجام آن برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری به این صورت است که پزشک یک لوله قابل انعطاف دارای دوربین را از طریق دهان وارد مری و بعد از آن معده می‌کند.در طی انجام آن پزشک می‌تواند در صورت نیاز از بافت زنده دستگاه گوارش نمونه‌برداری کند. نمونه بیوپسی برداشته شده از بافت معده را بر روی یک لام آزمایشگاهی مخصوص قرار می‌دهند که حاوی اوره می‌باشد.اگر اوره به کربن دی اکسید شکسته شود در اطراف لام، نمونه شروع به تغییر رنگ می‌کند که این نشانه مثبت بودن آزمایش هلیکوباکتر در این نوع آندوسکوپی می‌باشد.(2)

درمان :

در صورت آلودگی با این باکتری و عدم وجود علائم ذکر شده، ممکن است شخص نیازی به درمان نداشته باشد. چرا که باکتری در فاز فعال نیست. ولی به شخص باید در رابطه با بروز علائم و پیگیری‌های لازم، آموزش داده شود.

با توجه به اینکه، مشاهدات نشان داده‌اند که سرطان معده با زخم معده و عفونت فعال هلیکوباکترپیلوری ارتباط مستقیم دارد لذا در صورت وجود زخم معده یا سابقه خانوادگی‌ سرطان معده در افراد، پزشک، حتی در نبود علائم نیز، تصمیم به درمان می‌گیرد.

درمان معمولا به صورت استفاده همزمان از دو نوع آنتی بیوتیک به همراه دارویی برای کاهش اسید معده می‌باشد.

رژیم دارو درمانی افراد، باید بنا به تصمیم پزشک و با در نظر گرفتن سابقه مصرف داروهای شخص، انتخاب شود چرا که بسیاری از داروها باعث بروز آلرژی و تداخلات دارویی با یکدیگر می‌شوند.(3)