اصطلاحات پاتولوژی

متخصصان پاتولوژی در طیف وسیعی از بیماری ها از جمله سرطان تخصص دارند و اکثریت قریب به اتفاق تشخیص سرطان توسط پاتولوژیست انجام می شود. در این مقاله بیشتر با اصطلاحات پاتولوژی (آسیب شناسی) آشنا شوید:

پاتولوژی چیست ؟

پاتولوژی شاخه ای از علم پزشکی است که شامل بررسی و تشخیص بیماری از طریق بررسی اندام های برداشته شده با جراحی، بافت‌ها (نمونه های بیوپسی)، مایعات بدن و در بعضی موارد کل بدن (کالبد شکافی) است. (مقاله: تفسیر آزمایش بیوپسی )

نمونه‌های پاتولوژی توسط پاتولوژیست از جنبه‌هایی چون رشد غیرطبیعی سلول‌ها در بافت، ظاهر سلول‌ها در زیر میکروسکوپ یا با استفاده از نشانگرهای ایمونولوژیک (مانند تکنیک فیش و سیش ) و تغییرات شیمیایی در سلول ها و… بررسی می‌شود.

پاتولوژی ( آسیب شناسی ) همچنین شامل مطالعات علمی مرتبط با روند بیماری است که به موجب آن علل ، مکانیسم ها و میزان پیشرفت بیماری بررسی می شود.

زمینه‌های مطالعه در آسیب شناسی شامل سازگاری سلول‌ها با آسیب، نکروز ( مرگ سلولهای زنده یا بافت ها ) ، التهاب، ترمیم زخم و نئوپلازی ( رشد غیر طبیعی سلول ها ) است.

متخصصان پاتولوژی در طیف وسیعی از بیماری ها از جمله سرطان تخصص دارند و اکثریت قریب به اتفاق تشخیص سرطان توسط پاتولوژیست انجام می شود.(1)

برای خواندن آزمایش بیوپسی و تفسیر جواب آزمایش پاتولوژی خود توسط متخصص می‌توانید آن را برای ما بارگذاری کنید و با حداقل هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن فایل صوتی اختصاصی توضیحات پزشکان ما در رابطه با برگه آزمایشتان را روی موبایل خود دریافت کنید.

اصطلاحات آزمایش پاتولوژی

· macroscopic examination

به توصیف ظاهر نمونه آزمایش پاتولوژی با بررسی چشم غیر مسلح می‌پردازد. شامل رنگ، اندازه ،مایع و جامد بودن و …

· Visual features

ویژگی‌های بصری و ظاهر نمونه را گویند.

· Size

اندازه بافت را گویند مثلا بافتی به طول 3 و عرض 2 سانتی متر از کبد

· Permanent section

به نوع اسلایدی که از بافت در آزمایشگاه تهیه می‌شود اشاره دارد. در این نوع بافت بدن در مواد شیمیایی چون فرمالین و الکل قرار می‌گیرد و سپس برش داده شده و آماده مشاهده در زیر میکروسکوپ می‌شود.

· Frozen section

به نوع اسلایدی که از بافت در آزمایشگاه تهیه می‌شود اشاره دارد. در این نوع، نمونه بلافاصله پس از خارج شدن از بدن در طی عمل جراحی به آزمایشگاه منتقل شده و با سرمای شدید بافت منجمد و سپس برش داده می‌شود

· Smear

اگر نمونه مایع باشد و یا اندازه کوچکی داشته باشد، نحوه آماده سازی آن متفاوت است. در این نوع نمونه پس از تهیه گستره بر روی لام ( صفحه‌ای شیشه‌ای )، فیکس و سپس رنگ آمیزی می‌شود.(3)

· Grade

گرید توصیفی از مقایسه سلول‌های سرطانی با سلول‌های سالم می‌باشد.

· Tumor margin

عامل مهم دیگری است که آیا سلولهای سرطانی در حاشیه، یا لبه های نمونه های میکروسکوپی بیوپسی وجود دارد یا نه. Tumor margin " مثبت " یا " Involved " به معنی وجود سلولهای سرطانی در حاشیه و در نمونه است. این بدان معنی است که احتمالاً سلولهای سرطانی هنوز در بدن هستند. با این حال تشخیص قطعی با پزشک می‌باشد و با دیدن آن نگران نشوید.(2)

· Lymph nodes

در این مورد پاتولوژیست بیان می‌کند که آیا سرطان به غدد لنفاوی نیز گسترش پیدا کرده است یا خیر . گره لنفاوی در صورت داشتن سرطان "مثبت" و در صورت عدم وجود "منفی" نامیده می شود.

· Atypical

سلول هایی که طبیعی نیستند اما سرطانی نیز نیستند. سلولهای Atypical با گذشت زمان ممکن است به سرطان تبدیل شوند یا خطر ابتلا به سرطان را در فرد افزایش دهند.

· Carcinoma

نوعی سلول سرطانی که معمولا از سلول‌هایی با نام سلول‌های اپیتلیال ایجاد شده‌اند.

· Sarcoma

به نوعی سلول سرطانی اشاره دارد.

· Lymphoma

نوعی از سلول‌های سرطانی که از سیستم لنفاتیک بوجود آمده اند.

· Leukemia

سلول‌های سرطانی که منشا آنها خون یا مغزاستخوان می‌باشد.

· Hyperplasia

افزایش غیر طبیعی سلولها در یک بافت یا اندام را گویند. هیپرپلازی ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را افزایش دهد. همچنین می تواند پاسخ بدن به برخی از بیماری های مختلف باشد.

· Dysplasia

افزایش تعداد سلولهای غیرطبیعی یا غیرمعمول در اندام را گویند . دیسپلازی پاسخی به عفونت ویروسی یا حالتی بین سلولهای طبیعی و سلولهای سرطانی است.

· Neoplasia

رشد کنترل نشده سلول‌های را گویند. این سلول‌های می‌توانند خوش‌خیم و یا بدخیم باشند. (3)