آزمایش کراتینین خون اطلاعات مهمی در رابطه با عملکرد کلیه‌های شما می‌دهد.کراتین یک محصول شیمیایی حاصل متابولیسم ماهیچه‌های بدن می‌باشد…

آزمایش کراتینین خون اطلاعات مهمی در رابطه با عملکرد کلیه‌های شما می‌دهد.کراتین یک محصول شیمیایی حاصل متابولیسم ماهیچه‌های بدن می‌باشد.همچنین تغذیه بالای گوشت قرمز با مقدار کمتری، می‌تواند بر اندازه‌ی کراتینین خونی موثر باشد. کلیه در شرایط طبیعی از طریق عملکرد فیلتراسیون، کراتینین و سایر محصولات زائد تولید شده در بدن را، از طریق ادرار دفع می‌کند.

در صورت اختلال در عملکرد کلیه‌ها، سطح کراتینین در خون بالا خواهد رفت. آزمایش کراتینین خون عملا سطح سرمی کراتینین را محاسبه کرده و این راهی برای بررسی عملکرد کلیه می‌باشد.سطح کراتینین همچنین با سنجش مقدار دفع شده آن در ادرار نیز ( آزمایش آنالیز ادرار U/A ) می‌تواند اندازه گیری شود.(۱)

علت انجام آزمایش کراتینین :

· خستگی و مشکلات خواب

· کاهش اشتها

· ادم ( ورم ) در صورت و اندام های تحتانی و شکم

· درد پشت نزدیک به مکان آناتومی کلیه ( پهلو )

· تغییر در مقدار و تعداد دفع ادرار

· فشار خون بالا

· حالت تهوع و استفراغ

مشکلات کلیه می‌تواند در رابطه با بیماری‌ها و شرایط متعددی بروز کند:(۲)

· گلومرولونفریت ( التهاب یا عفونت گلومرول‌های کلیه ) که در ارتباط با واحد‌های تسویه‌کننده کلیه رخ می دهد

· پیلونفریت ( التهاب یا عفونت لگنچه‌های کلیه ) که معمولا با عفونت‌های باکتریایی در ارتباط می باشد.

· سنگ کلیه که باعث انسداد در دفع ادرار خواهد شد

· کاهش خون رسانی به کلیه به علت نارسایی قلب،دیابت و کمبود آب

· نارسایی کلیه در رابطه با مسمومیت با مصرف برخی از داروها

· بیماری های خود ایمنی

در صورت غیر طبیعی بودن رنج کراتینین خون معمولا دکتر درخواست آزمایشات بیشتری جهت بررسی عملکرد کلیه خواهد کرد .

اما این نکته قابل توجه است که همیشه مقدار بالای کراتینین خون نشانه‌ای از آسیب های کلیوی نیست بلکه یک سری شرایط می‌توانند باعث ایجاد مقدار بالای کراتینین در آزمایش خون به صورت کاذب شوند. که این موارد شامل:

· بارداری

· ورزش سنگین

· مصرف مقدار بالای گوشت قرمز

· مصرف برخی داروها

برای بررسی دقیق‌تر می توان تست کلیرنس کراتین را که مقدار کراتینین خون را با مقدار آن در ادرار را مقایسه می‌کند، انجام داد که به نسبت تست تنهای کراتینین سرمی اطلاعات جامعتری در رابطه با سلامت عملکرد فیلتراسیون کلیه‌ها در اختیار می‌گذارد.(۳)

چون با افزایش سن مقدار توده ماهیچه‌ای بدن کاهش می‌یابد و همچنین همزمان کلیه‌ها نیز با کهولت سن عملکردشان کم می‌شود، پس مقدار کراتینین سرمی نمیتواند نسبت واضحی با افزایش سن داشته باشد.

پزشک با در نظر گرفتن نتیجه آزمایشات، علائم بالینی، سن، جنس و داروهای مصرفی و … به تفسیر آزمایشات و تشخیص بیماری شما می‌پردازد. باید توجه داشت که، صرفا بالا بودن سطح سرمی کراتینین دالی بر وجود بیماری کلیوی و اختلال در عملکرد فیلتراسیون آن نیست و نیاز به پیگیری‌های بیشتر از جانب پزشک دارد.

سایر آزمایشات مرتبط:

برآورد میزان فیلتراسیون گلومرولی ( eGFR )

کلیرنس کراتین

آنالیز ادرار

پروتئین در ادرار

خون در ادرار

سیستاتین C

بتاـ۲ میکروگلوبولین(4)

منابع :

Mayoclinic ( Creatinine test )_1

Healthline ( Creatinine Blood Test ) _2

Medlineplus ( Creatinine Test ) _3

Labtestsonline ( Creatinine ) _4