نحوه انجام آزمایش، تفسیر آزمایش ، دلایل کاهش و افزایش و … آزمایش سی دو را در این مطلب بخوانید:
آزمایش C2 چیست؟
Complement component 2 یا به طور خلاصه C2 از پروتئینهای سیستم کمپلمان میباشد. این سیستم گروهی از پروتئینها هستند که باهم کار میکنند تا عوامل خارجی را از بین برده، التهاب را تحریک و بقایای سلول و بافتها را حذف کنند. از آزمایش کمپلمان برای اندازه-گیری این پروتئینها و درنتیجه، تشخیص یا نظارت بر بیماریهای خودایمنی به ویژه لوپوس استفاده میشود (3). آزمایش کمپلمان 2 مقدار و عملکرد پروتئین C2 را در خون اندازه گیری میکند. این آزمایش معمولا در کنار آزمایش C3 و C4 از دیگر پروتئینهای سیستم کمپلمان انجام میشود. (4)
نحوه انجام آزمایش C2
برای انجام این تست نیازی به ناشتا بودن نیست و روند انجام آن به شرح زیر است:
• نمونهگیر آزمایشگاه یک نوار کشی را در اطراف بازو میپیچد تا خون بیشتری در رگ تجمع پیدا کند و یافتن رگ راحتتر شود.
• سطح پوست شما را با الکل ضدعفونی میکنند و به آرامی سرسرنگ را وارد رگ کرده و خون را در یک ویال یا سرنگ جمع آوری میکند.
• زمانی که خون لازم گرفته شد، نوار کشی را از دور بازوی شما برداشته شده و سوزن را خارج میکند. محل خونگیری نیز برای جلوگیری از خونریزی یا عفونت توسط پنبه الکل یا چسب زخم باید پوشیده میشود.
• نمونه خون شما را برای انجام آزمایش به بخش فنی آزمایشگاه منتقل و این آزمایش و سایر آزمایشهای شما را روی آن انجام میدهند. (2)
رنج نرمال C2
رنج نرمال برای این پروتئین بین 25 تا 47 میلی¬گرم در دسی¬لیتر خون است و هرمقداری خارج از این رنج میتواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. کاهش سی دو در خون که به-صورت ارثی یا اکتسابی رخ می¬دهد، شایع ترین کمبود در بین پروتئینهای کمپلمان است (1،2)
تفسیر آزمایش c2
دلایل کاهش سی دو
کمبود کمپلمان، ناهنجاری است که منجر به عملکرد ناصحیح سیستم دفاعی و درنتیجه نقص سیستم ایمنی می¬شود. در این شرایط، سیستم دفاعی نمی¬تواند به درستی از بدن دربرابر عوامل خارجی مانند باکتری و ویروس¬ها محافظت کند. بنابراین افراد با مقادیر پایین این پروتئین در ریسک بیشتری برای عفونت¬های باکتریایی به ویژه درشش¬ها (پنومونی)، غشایی که مغز ونخاع را می¬پوشاند (مننژیت) و خون (سسپیس) قرار دارند. عفونتهای گفته شده معمولا در نوزادان و کودکان اتفاق میافتد و در بزرگسالان کمتر رایج است.
همچنین کاهش سطح C2 باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند واسکولیت و لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) میشود. بیماریهای خودایمنی زمانی اتفاق میافتند که بدن به اشتباه به سلولهای خودی حمله کرده و باعث ایجاد بیماریهایی میشود. بین 10 تا 20 درصد افراد با کمبود این کمپلمان به SLE دچار میشوند (5).
شرایط زیر نیز میتوانند با کمبود این پروتئین در ارتباط باشند:
• درماتومیوزیت، که باعث التهاب و راشهای پوستی میشود
• گلومرولونفریت یا التهاب گلومرولها
• آتروفودرما ( نوعی بیماری پوستی )
• کهیر سرد، که نوعی واکنش پوستی دربرابر سرما است.
• بیماری التهابی روده
• عفونتهای مکرر (1)
این کاهش میتواند در نتیجه جهشهایی در ژن C2 رخ دهد که فعال شدن سیستم کمپلمان را دچار اختلال کرده و درنتیجه توانایی این سیستم در مبارزه با عوامل خارجی کاهش پیدا میکند. این موضوع که چگونه کمبود این پروتئین ریسک ابتلا به اختلالات خودایمنی را افزایش میدهد، هنوز بهطورکامل مشخص نشده است. باید توجه کرد که شدت کمبود سی2 در افراد بسیار متفاوت است؛ در حالی که برخی عفونتهای مکرر و سایر مشکلات سیستم ایمنی را تجربه میکنند، برخی دیگر هیچ مشکل سلامتی مرتبط با این اختلال را ندارند. (5).
افزایش سطح کمپلمانها
به طور کلی افزایش مقدار پروتئینهای سیستم کمپلمان میتواند در شرایط زیر رخ دهد:
• ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند سرطان خون و لفنوم غیر هاچکین
• کولیت اولسراتیو، که در آن پوشش داخلی روده بزرگ و رکتوم ملتهب میشود (6)
گاهی نیاز است تست مربوطه را تکرار کنید تا مطمئن شوید مقادیر بالا یا پایین این پروتئین در آزمایش، نتیجهی مدیریت و نگهداری نادرست نمونه خون نیست (4). پس از دریافت جواب آزمایش خون خود، با پزشک مشورت کنید تا راهنمایی لازم در خصوص وضعیت سلامتیتان را به شما بدهند.
منابع:
1. https://www.walkinlab.com/products/view/complement-c2-serum-test
2. https://www.healthline.com/health/complement
3. https://medlineplus.gov/lab-tests/complement-blood-test/
4. https://www.mayocliniclabs.com/api/sitecore/TestCatalog/DownloadTestCatalog?testId=81835
5. https://medlineplus.gov/genetics/condition/complement-component-2-deficiency/#causes