در این مطلب به پاسخ سوال VLDL در آزمایش خون چیست؟ میپردازیم:
در بخش lipid profile آزمایش خون، انواع چربی شامل کلسترول و تریگلیسیرید، ال دی ال، وی ال دی ال و … سنجیده میشود. مقادیر بالای این ترکیبات میتوانند شریانها را مسدود کرده و ریسک بیماریهای قلبی را افزایش دهند. بنابراین این مجموعه آزمایشها به شما کمک میکند تا از احتمال وقوع سکته و سایر بیماریهای قلبی عروقی در آینده اطلاع پیدا کرده و درصورت نیاز تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید (2) در این مطلب به پاسخ سوال VLDL در آزمایش خون چیست؟ میپردازیم.
VLDL چیست؟
VLDL مخفف کلمه very-low-density lipoprotein است که به معنای لیپوپروتئین با دانسیته بسیار پایین میباشد. جنس وی ال دی ال از چربی و پروتئین است و وزن مولکولی آن نسبت به سایر پارامترهای چربی بسیار کمتر است به همین دلیل این نام را برای آن انتخاب کردهاند. این ترکیب نوعی LDL محسوب میشود که تریگلیسیرید موردنیاز را به بافتها رسانده و بصورت طبیعی مقداری از آن برای عملکرد صحیح بدن، موردنیاز است. اگر سطح VLDL در خون فرد از حد مشخصی عبور کند، میتواند شخص را در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و حتی سکته قرار دهد (1).
وی اِل دی اِل از ترکیباتی است که امکان اندازه گیری آن به شکل مستقیم در آزمایش خون وجود ندارد. بنابراین در آزمایشگاه ابتدا مقدار تریگلیسیرید در خون سنجیده و با تقسیم آن بر پنج این شاخص تخمین زده میشود. مقدار مناسب VLDL وابسته به سن، جنس، سابقه بیماری و… در افراد متغیر است، اما معمولا رنج طبیعی آن، 2 تا 30 میلی گرم در هر دسیلیتر خون در نظر گرفته میشود (1،4،5).
VLDL بالا چه مشکلاتی را بههمراه دارد؟
اگر VLDL در بدن بیش از حد نیاز باشد، بخش مازاد آن در دیواره عروق خونی رسوب میکند و منجر به تشکیل پلاک منجر میشود. پلاک مادهای چرب و چسبنده شامل چربی، کلسترول، کلسیم و سایر مواد در خون است. به مرور زمان این ترکیبات به سطح داخلی رگها چسبیده و باعث تنگی و سفت شدن عروق خونی میشوند که با اصطلاح، atherosclerosis نامیده میشود.
آترواسکلروزیس یا تصلب شرائین گردش خون را در بدن سخت کرده و در نتیجه ریسک بیماری های قلبی و یا سکته را افزایش میدهد. همچنین مقدار بالای تریگلیسیرد، که VLDL آن را حمل میکند، میتواند منجر به بیماریهای کبدی نیز شود. (3)
درمان
میزان وی ال دی ال خون را با تغییر عادتهای روزانه، از جمله موارد زیر، میتوان کاهش داد:
· رژیم غذایی مناسب قلب
برای داشتن قلبی سالم باید از غذاهایی که چربیهای اشباع و ترانس دارند مانند گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، غذاهای سرخکردنی و گوشت فرآوریشده پرهیز کرد. درمقابل میتوان از رژیم غذایی سالم شامل مقدار زیاد میوه و سبزیجات، لبنیات کمچرب یا بدون چربی، ماهی، مغزیجات، غلات و… بهره برد.
· ورزش
فعالیت فیزیکی مقدار HDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش میدهد. هرچه میزان HDL بیشتر باشد، حذف وی اِل دی اِل، از رگها بهتر صورت میگیرد.
· ترک سیگار
سیگار سطح کلسترول خوب را در بدن کاهش میدهد.
· حفظ و یا رسیدن به وزن مناسب
معمولا در افرادی که اضافه وزن دارند، میزان کلسترول خوب کاهش و کلسترول بد افزایش پیدا کرده است. (1)
درصورتی که حتی با انجام اصلاحات گفته شده، میزان vldl در خون شما بالا باقی ماند، نیاز است به پزشک مراجعه و درصورت نیاز دارودرمانی را آغاز کنید. ازجمله داروهایی که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند، میتوان گروههای دارویی زیر را نام برد:
· Statins: این دسته از داروها از ساخت کلسترول توسط کبد جلوگیری میکنند.
· Ezetimibe: مانع جذب کلسترول مواد غذایی در روده میشوند.
· Bile acid sequestrants: باعث میشوند کلسترول بیشتری از روده و از طریق صفرا دفع شود.
· PCSK9 inhibitors: این گروه از داروها پروتئینی که کبد برای ساخت کلسترول به آن نیاز دارد را از دسترس کبد خارج میکنند.
· Fibrates: سطح تری گلیسیرید خون را کاهش می دهند.
· Nicotinic acid: این داروها میزان چربی که کبد میتواند تولید کند را محدود میکنند. (1)
تفسیر آزمایش vldl و تفسیر سایر آزمایشهای چربی خون خود را میتوانید از پزشکان متخصص دکتر لاندا ( متخصص تفسیر آزمایش و سونوگرافی ) بشنوید.
منابع:
1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/vldl-cholesterol#risks