در این مقاله، با آزمایش مدفوع و مفهوم trophozoite در آن، آشنا می‌شویم:
آزمایش مدفوع
آزمایش مدفوع مجموعه‌ای از تست‌ها است که برروی نمونه مدفوع برای تشخیص برخی از شرایط موثر بر دستگاه گوارش، انجام می‌شود. این شرایط می‌تواند شامل عفونت (عفونت انگلی، ویروسی، باکتریایی)، جذب ضعیف موادغذایی یا سرطان باشد. تجزیه و تحلیل مدفوع در آزمایشگاه شامل بررسی میکروسکوپی، آزمایش‌های شیمیایی و تست‌های میکروبیولوژیکی است که همگی در کنارهم رنگ، قوام، شکل،بو و وجود مخاط و… در مدفوع را بررسی می‌کنند. همچنین نمونه می‌تواند از نظر خونِ پنهان، چربی، فیبرهای گوشت، صفرا، گلبول‌های سفید و قند نیز بررسی شود. PH مدفوع نیز اهمیت داشته و ممکن است مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. کشت مدفوع برای بررسی این موضوع که آیا باکتری باعث ایجاد عفونت شده است یا خیر صورت میگیرد (1).
نتایج آزمایش
پزشک می تواند به شما در درک نتایج این آزمایش کمک کرده و درصورت نیاز ، اقدامات بعدی لازم برای درمان را پیشنهاد کند. برای مثال اگر در نتیجه آزمایش، باکتری‌های مضر دیده شود، ممکن است آنتی‌بیوتیک یا درمان‌های دیگری تجویز شود. به‌علاوه در مواردی نیاز است تست‌های بیشتری برای تشخیص دقیق انجام شوند (2).
Trophozoite یا تروفوزوئیت در آزمایش مدفوع چیست؟
تروفوزوئیت مرحله فعال در چرخه زندگی تک‌سلولی‌هایی مانند Plasmodium falciparum (عامل مالاریا) و ژیاردیا است (3). حضور این فاکتور در نتایج آزمایش ممکن است نشان‌دهنده وجود یکی از این تک‌سولی‌ها در بدن شما باشد که دراین صورت نیاز است حتما با پزشک خود مشورت کرده و درصورت نیاز درمان را آغاز کنید. در ادامه، دو باکتری مذکور را به‌طور خلاصه بررسی می‌کنیم:
- Giardia یا ژیاردیا: این تک‌سلولی یک چرخه زندگی ساده با دو مرحله اصلی دارد: تروفوزوئیت در حال تکثیر و کیست عفونی. تروفوزوئیت‌ها دارای دو هسته در جلو می‌باشند که هر دو از نظر رونویسی فعال هستند. عفونت ژیاردیا با بلع کیست‌های عفونی شروع شده و درحضور اسید معده؛ صفرا و تریپسین در روده به excyst تبدیل می‌شوند. انگل‌های در حال‌ظهور به سرعت به trophozoite تبدیل شده و به اپیتلیال روده متصل می‌شوند. این موضوع منجر به بروز بیماری به‌نام ژیاردیازس می‌شود که از مهم‌ترین علائم آن اسهال است. این انگل در روده زندگی کرده و درنهایت از طریق مدفوع دفع می‌شود، به همین علت گاهی می‌توان تروفوزوئیت‌های آن را در مدفوع مشاهده کرد (4،5).
- Plasmodium falciparum: انگلی است که باعث ایجاد مالاریا در افراد می‌شود و چرخه زندگی آن شامل دو میزبان است؛ پشه آنوفل ماده و انسان. در انسان، انگل ابتدا به سلول‌های کبد وارد شده و در ادامه، گلبول‌های قرمز خون (RBC) را درگیر می‌کند. این تک‌یاخته‌ا‌ی‌ها داخل گلبول‌های قرمز رشد کرده و آنها را از بین می‌برند که باعث آزاد شدن انگل‌هایِ دختر جدید به نام merozoites می‌شود، بدین ترتیب چرخه حمله به سایر RBCها ادامه پیدا کرده و باعث بروز علائم مالاریا می‌شود. درنهایت تعدادی از انگل‌های پلاسمودیوم فالسیپاروم از طریق مدفوع بدن را ترک می‌کنند. بنابراین امکان مشاهده trophozoite آنان در مدفوع وجود دارد (6).
منابع:
1. https://www.uofmhealth.org/health-library/aa80714#tp16698
2. https://www.healthline.com/health/stool-culture#results
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK8325/
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1369527416301151?via%3Dihub (https://doi.org/10.1016/j.mib.2016.07.019)
5. https://www.cdc.gov/parasites/giardia/general-info.html
6. https://www.cdc.gov/malaria/about/biology/index.html
