در این مقاله، در رابطه با آنزیم SGOT یا AST می‌خوانیم:
sgot در آزمایش خون چیست؟
serum glutamic-oxaloacetic transaminase (SGOT) که امروزه بیشتر با نام aspartate aminotransferase (AST) شناخته میشود، آنزیمی است که عمدتا در کبد و به‌مقدار کمتری در کلیه‌ها، قلب و ماهیچه‌ها وجود دارد. زمانی‌که کبد دچار آسیب میشود، مقداری از SGOT به داخل خون نشت پیدا کرده و سطح آن در خون بالا می‌رود که می‌تواند توسط آزمایش AST سنجیده شود (1).
چه‌موقع نیاز به انجام آزمایش AST است؟
از آزمایش aspartate aminotransferase معمولا برای تشخیص مشکلات کبدی استفاده میشود. بنابراین ممکن است پزشک درصورت مشاهده تعدادی از علائم مربوط به اختلالات کبدی مانند موارد زیر، این تست را به شما توصیه کند:
- یرقان که با زردی پوست و چشم‌ها همراه است
- خستگی
- ضعف
- شکم متورم
- دل‌درد
- ازدست دادن اشتها
- خارش پوست
- ادرار تیره‌رنگ
- مدفوع با رنگ روشن
- تورم در پاها و مچ پا
- کبودی
التبه این آزمایش در شرایط دیگری نیز کاربرد دارد، ازجمله:
- قرارگرفتن درمعرض ویروس hepatitis
- مصرف بیش‌ازحد مشروبات الکلی
- مصرف داروهایی که می‌توانند باعث آسیب کبدی شوند
- سابقه‌خانوادگی بیماری کبدی
- اضافه وزن
- ابتلا به دیابت یا سندرم متابولیک
- بیماری کبدی غیرالکلی
همچنین ممکن است متخصص مربوطه از اندازه‌گیری sgot برای بررسی روند درمان در فردی که با نوعی اختلال کبدی شناخته شده‌است، استفاده کند (2).
نتایج آزمایش
رنج دقیقی برای مقدار AST درخون وجود ندارد و سطح آن در افراد مختلف می‌تواند وابسته به سن، جنسیت، وزن و نژاد افراد متفاوت و درعین حال طبیعی باشد. اما به‌طورکلی نتایج این آزمایش به‌شرح زیر تفسیر میشود:
افراد بالغ کودکان
طبیعی کمتر از 36 U/L کمتر از 10-40 IU/L
بالا بیش از 36 U/L بیش از 40 U/L
سطح بالای SGOT در خون ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- هپاتیت مزمن
- آسیب کبدی ناشی از مشروبات الکلی
- کلستاز، کاهش جریان صفرا
- آسیب ایجادشده در قلب، کلیه، استخوان یا ماهیچه
- سرطان‌های کبد
- اسکار(زخم) کبد که به عنوان سیروز کبدی شناخته میشود (1)
درمواردی ممکن است نتیجه مثبت اعلام شده کاذب باشد، بدین معناکه باوجود نتیجه مثبت آزمایش، هیچ آسیب کبدی در فرد وجود ندارد. این موضوع ممکن است در اثر کتواسیدوز دیابتی یا مصرف تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند اریترومایسین استولات و پارا آمینوسالیسیلیک اسید ایجاد شود (2).
آیا نیاز به انجام آزمایش‌های دیگر است؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، مقادیر SGOT می‌تواند علاوه بر اختلالات کبدی، دراثر آسیب واردشده به قلب یا کلیه‌ها نیز افزایش پیداکند. بنابراین درصورتی‌که مقدار این آنزیم خارج از رنج نرمال باشد، معمولا پزشک برای برای تعیین عامل بیماری و درمان مناسب، تست‌های بیشتری را توصیه می‌کند، ازجمله:
1. Alanine transaminase (ALT)
2. Alkaline phosphatase (ALP)
3. آزمایش آلبومین؛ عملکرد کبد در ساخت پروتئین آلبومین را بررسی می‌کند
4. تست بیلی‌روبین: بیلی‌روبین محصول جانبی در تجزیه گلبول‌قرمز توسط کبد است که درهنگام آسیب کبدی، سطح آن در خون بالا می‌رود
5. آزمایش گلوکز: دراغلب موارد، اختلالات کبدی سطح گلوکز در خون را کاهش می‌دهند
6. تعداد پلاکت: سطوح پایین پلاکت ممکن است نشان‌دهنده نوعی اختلال کبدی باشد (3،4)
درمیان تست‌های گفته‌شده ALT اهمیت ویژه‌ای دارد و اغلب همراه با SGOT برای بررسی دقیق‌تر عامل بیماری، اندازه‌گیری میشود. معمولا در مشکلات کبدی، نسبت ALT به AST درخون بیشتر از یک است. درنهایت برای تفسیر صحیح نیاز است با پزشک خود مشورت کرده و درصورت نیاز درمان را آغاز کنید (2).
منابع:
1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/320982#sgot-ranges
2. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/aspartate_aminotransferse-test
3. https://www.portea.com/labs/diagnostic-tests/sgot-ast-aspartate-aminotransferase-126/
4. https://www.healthline.com/health/sgot-test#followup
