af index در سونوگرافی در سونوگرافی چیست ؟ در این مطلب می‌خوانید:
سونوگرافی حاملگی یک روش تصویر برداری از جنین در رحم با استفاده از امواج فراصوتی است. سونوگرافی حاملگی جنین را از نظر رشد و تکامل و هم چنین سلامت عمومی بررسی می‌کند. در برخی موارد سونوگرافی بارداری برای بررسی احتمال ناهنجاری جنین یا تشخیص آن استفاده می‌شود. در سونوگرافی شاخص های گوناگونی از جمله قد، موقعیت جنین، میزان مایع آمنیوتیک (af) و … بررسی می شود. (1)
Af در سونوگرافی
جنین در شکم مادر درون مایعی شناور است و در آن رشد می‌کند. معنی Af در سونوگرافی همان مایع آمنیوتیک ( مایع احاطه کننده جنین در رحم مادر ) است. در ابتدا این مایع صرفا از آب حاصل از بدن مادر تشکیل شده است و از هفته 20 حاملگی به بعد عمدتا شامل مواد غذایی مختلف، هورمونها، آنتی‌بادی و مواد دفعی نوزاد خواهد بود. مایع آمنیوتیک هم چنین شامل ترکیبات مهمی از جمله مواد غذایی، هورمونها و آنتی بادی‌ها است.
این مایع همچنین عملکرد مهمی در رشد و حفاظت از جنین از جمله در موارد زیر دارد:
· حفاظت از فیزیکی جنین : مایع آمنیوتیک از جنین در برابر فشارهای بیرونی محافظت می‌کند.
· کنترل دما : این مایع جنین را گرم نگه می‌دارد و دمای بدن او را در محدوده معینی حفظ می‌کند.
· محافظت از عفونت: مایع آمنیوتیک شامل آنتی بادی و ایمنوگلوبولین‌های مختلفی است.
· تکامل ریه و سیستم گوارشی: جنین با تنفس و بلعیدن مایع آمنیوتیک با استفاده از عضلات تنفسی و گوارشی این دو دستگاه را تمرین می‌‌دهد.
· تکامل عضلات و استخوان: جنین درون مایع آمنیوتیک شناور است. حرکت جنین درون مایع امکان تکامل صحیح عضلات و استخوان‌ها را به جنین می دهد.
· محافظت از چسبندگی: مایع آمنیوتیک مانع چسبیدن انگشت‌های دست و پا جنین در هنگام رشد می‌شود.
· محافظت از بند ناف: مایع آمنیوتیک مانع فشرده شدن بند ناف می شود. بند ناف اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز را از جفت به جنین منقل می کند.
مقدار مایع آمنیوتیک در هفته 36 بارداری در بیشترین مقدار خود است و با نزدیک شدن به زایمان کاهش می یابد. (2)میزان این مایع مهم است. کم یا زیاد شدن آن می‌تواند نشان دهنده مشکلی در مادر یا جنین باشد.
میزان af در سونوگرافی
مقدار مایع آمنیوتیک جنین درسونوگرافی بررسی می‌شود. شاخصafi یا af در سونوگرافی نشان دهنده میزان نسبی مایع آمنیوتیک اطراف جنین است. شاخص afi (amniotic fluid index ) در سونوگرافی در حالت نرمال بین 7 تا 25 می باشد. شاخص af کم تر یا بیشتر نشان دهنده مشکل در جنین و مادر است و باید توسط متخصص بررسی شود.
تفسیر af در سونوگرافی
شاخص afi کمتر از حد نرمال نشان دهنده کم شدن مایع است که اصطلاحا به آن الیگوهیدرامینوز گفته می‌شود. الیگوهیدرامینوز در 6 ماهه اول حاملگی خطر نقایص تولد زایمان پیش از موعد یا مرگ نوزاد را به همراه دارد. (3) هم چنین الیگوهیدرامنیوز در سه ماه سوم حاملگی احتمال کاهش رشد جنین، مشکلات زایمان و نیاز به زایمان سزارین را بالا می‌برد.
در سونوگرافیaf بیشتر از نرمال نشان دهنده زیاد شدن مایع اطراف جنین می‌باشد. زیاد شدن مایع آمنیوتیک پلی هیدرامنیوز گفته می‌شود. عوامل متنوعی در جنین و مادر موجب پلی هیدرامنیوز می‌شود. بیماری های جنین مثل بیماری های گوارشی، اختلالات مغز و اعصاب، آکوندروپلازی ( اختلال در رشد استخوان ) و مشکلات قلبی جنین موجب پلی هیدرامنیوز می‌شود. (4)
می‌توانید برای شنیدن تفسیر سونوگرافی حاملگی و دانستن وضعیت جنین خود با پزشکان متخصص زنان دکتر لاندا مشورت کنید.
منابع:
1. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/fetal-ultrasound/about/pac-20394149
2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/307082#functions
3. https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/amniotic-fluid-index
