در این مقاله، در رابطه با آزمایش مدفوع و وجود گلبو‌ل‌های قرمز (RBC) در آن می‌خوانیم:
آزمایش مدفوع
اگر اخیرا مشکل گوارشی داشته‌اید، ممکن است پزشک آزمایش مدفوع را از شما درخواست کند. این تست، وجود باکتری، ویروس و سایر ذرات را در مدفوع بررسی می‌کند. گاهی ممکن است این آزمایش با هدف بررسی وجود یا عدم وجود خون در مدفوع انجام شود (خونی که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نمی‌باشد) که به نام fecal occult blood test (FOBT) یا آزمایش خون مخفی مدفوع شناخته می‌شود (1،2). وجود خون در مدفوع می‌تواند درنتیجه‌ی بسیاری از عوامل رخ دهد، ازجمله:
· توده یا پولیپ‌‌های خوش‌خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) روده بزرگ
· هموروئید (متورم شدن رگ‌های خونی نزدیک مقعد که ممکن است در ادامه پاره شده و باعث خون‌ریزی شوند)
· شقاق مقعد (شکاف یا ترک در پوشش دهانه مقعد)
· عفونت‌های روده‌ای که باعث التهاب می‌شوند
· زخم‌ها
· کولیت زخمی، نوعی بیماری التهابی روده
· بیماری کرون
· بیماری دیورتیکولیت که در اثر بیرون‌زدگی دیواره روده بزرگ ایجاد می‌شود
· اختلال در رگ‌های خونی روده بزرگ (1)
چه‌موقع نیاز به انجام این آزمایش است؟
این تست به‌عنوان نوعی روش غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ و سایر اختلالاتی که ممکن است به خون‌ریزی گوارشی منجر شوند، انجام می‌شود. به طور کلی توصیه شده است که تمامی افراد بالای 50سال، به طورمنظم این آزمایش را انجام داده و وضعیت خود را برای سرطان روده بزرگ برررسی کنند. از ریسک فاکتورهای مطرح در ابتلا به این نوع سرطان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– سابقه خانوادگی
– اعتیاد به سیگار
– چاقی و اضافه وزن
– مصرف بیش‌از حد مشروبات الکلی (2)
RBC در آزمایش مدفوع
RBC (Red Blood Cell) یا گلبول قرمز، نوعی سلول‌خونی است که وجود آن در آزمایش مدفوع به منزله‌ی حضور خون در نمونه می‌باشد. بنابراین وجود این نوع از سلول‌ها در نتیجه‌ی گزارش شده از آزمایش مدفوع، به معنای مثبت بودن تست می‌باشد و نیاز به پیگیری‌های بعدی است.
نتایج تست
· جواب منفی یا neagative: بدین معنا است که هیچ خونی در نمونه مدفوع دیده نشده است. بنابراین احتمالا وضعیت شما نرمال بوده و جای نگرانی وجود ندارد. درصورتی که ریسک بروز سرطان کولون در شما متوسط باشد، ممکن است پزشک، تکرار سالیانه این تست را توصیه کند.
· نتیجه‌ی مثبت یا positive: به معنای مشاهده خون (RBC) در نمونه مدفوع است. ممکن است نیاز به تست‌های بعدی مانند کولونوسکوپی برای تشخیص محل و منشا خون‌ریزی باشد (3).
باید دقت داشت که نتیجه اعلام شده لزوما به معنای ابتلا یا عدم ابتلای فرد به سرطان روده بزرگ نمی‌باشد. برای مثال نتیجه‌ی تست در فرد مبتلا به سرطان که خون‌ریزی در روده بزرگ خود ندارد، منفی اعلام است(نتیجه منفی کاذب). یا در شرایطی، ممکن است خون در مدفوع به دنبال زخم معده، هموروئید یا حتی بلعیدن آن از دهان یا بینی، ایجاد شده و هیچ ارتباطی با سرطان کولیت نداشته باشد (مثبت کاذب) (3). بنابراین برای درک و تفسیر بهتر نتایج، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
منابع:
2. https://medlineplus.gov/lab-tests/fecal-occult-blood-test-fobt/
3. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/fecal-occult-blood-test/about/pac-20394112
