در این مقاله، به بررسی تستهای مربوط به بیماری بروسلوز، میپردازیم:
تب مالت یا بروسلوزیس
این بیماری توسط گروهی از باکتریها از خانواده Brucella ایجاد میشود که زئونوز میباشند یا به عبارتی میتوانند از حیوانات به انسان منتقل شوند. بنابراین افرادی که کار آنها در ارتباط با حیوانات و گوشت خام است، در معرض ریسک ابتلا به این بیماری قرار دارند. بروسلا میتواند از طریق چشمها، دهان ویا خراشهایی در پوست به بدن نفوذ کند. موارد زیر ممکن است ریسک ابتلا به این عفونت را افزایش دهند:
· مصرف گوشت خام
· مصرف لبنیات غیرپاستوریزه؛ شیر گاو، بز و گوسفند میتواند حاوی باکتری بروسلا باشند. بنابراین شیرخام و محصولات ساختهشده از آن میتوانند میکروب را منتقل کنند.
· تماس با حیوانات آلوده به باکتری مدنظر، یا مایعات بدن آنها (1)
تفسیر جواب آزمایشهای تب مالت
کشت بافت:
یکی از روشهای تشخیصی است که به دوشکل کشت خون و کشت مغز استخوان انجام میشود. حساسیت کشت خون برای تشخیص بروسلوز بین 15 تا 70 درصد است. زمانیکه بیماری مزمن باشد، کشت خون منفی میشود که از نقایص این روش است. اما کشت مغز استخوان نسبت به خون حساستر بوده و به عنوان استاندارد طلایی (gold standard) برای تشخیص بروسلوز محسوب میشود. در یک مطالعه شامل 50 بیمار مبتلا به بروسلوز، کشت مغز استخوان در 92% موارد مثبت بوده است (6).
آزمایشات سرولوژیک:
روش های سرولوژیک متعددی برای تشخیص این بیماری استفاده میشود که درکنارهم میتوانند بیماربودن یا نبودن شخص را تعیین کنند، شامل:
- آزمایش رایت (Wright Agglutination, SAT, TAT)
- آزمایش کومبس رایت (Coomb′s Wright)
- آزمایش 2-me
- سنجش آنتیبادیهای IgG و IgM علیه بروسلا به روش الایزا (EIA)
1. آزمایشwright
آزمایش رایت، تستی برای تشخیص brucellosis حاد است که نتایج آن به شکل تیتر آنتیبادی بیان میشود. در تیتر برابر یا بالاتر از 1:80 جواب آزمایش مثبت اعلام شده و بروسلوز فعال در فرد دیده میشود. اما تیترهای پایینتر، بیانگر نتیجه منفی آزمایش است. البته درصورت وجود علائم بیماری در فرد، ممکن است پزشک در تیترهای پایین مانند 1:40 یا حتی 1:20 نیز احتمال دهد فرد مبتلا به تب مالت باشد و تکرار آزمایش رایت را درخواست کند (7،8).
2. آزمایش کومبس رایت (Coomb′s Wright)
درصورتیکه جواب آزمایش wright منفی باشد، برای رفع نتایج کاذب احتمالی، تست Coombs Wright درخواست میشود. درواقع در بروسلوز مزمن، فرم agglutinin IgG با non-agglutinin IgG جایگزین شده و دیگر توسط تست رایت قابل تشخیص نخواهد بود. درنتیجه ممکن است به اشتباه نتیجه آزمایش منفی اعلام شود که برای حل این مشکل از تست coombs wright که قابلیت شناسایی non-agglutinin IgG دارد استفاده میشود (3).
3. آزمایش 2-me یا 2-mercaptoethanol
درصورتیکه نتیجه تست wright مثبت شود، 2me به عنوان تستی مکمل برای افتراق بروسلوز فعال از غیرفعال انجام میشود. تیتر بالاتر از 1:80، بیانگر نتیجه مثبت آزمایش و به معنای عفونت فعال در فرد است. تیترهای بالاتر از 1:160 و سازگار باعلائم شخص، به شدت بیانگر عفونت میباشند. و درنهایت تیترهای بالاتر از 1:320 در مناطق اندمیک (بومی) بیماری، اهمیت ویژهای داشته و فرد باید هرچه سریعتر درمان را شروع کند (4،5).
4. ELISA
برای تمایز بروسلوز از عفونتهای دیگری که باعث نتایج مثبت کاذب میشوند، میتوان از روش الایزا استفاده کرد. در این روش آنتیبادیهای IgM، IgG و IgA اندازهگیری میشوند. در یک مطالعه بالینی نشان داده شده است که حساسیت ELISA به IgG یا IgM کمتر از SAT است (به ترتیب 45 و 79 درصد) اما درصورتیکه این دو ایمونوگلوبولین همراه باهم سنجیده شوند (الایزای IgG و IgM)، حساسیت و اختصاصی بودن تست به میزان قابلتوجهی افزایش پیدا میکند (به 94 و 97 درصد میرسد).
بنابراین گاهی برای تشخیص بهتر بیماری، میتوان ترکیبی از دو یا چند آزمایش سرولوژیک را باهم استفاده کرد مانند SAT با 2-me، SAT با کومبس یا تست الایزا برای ایمونوگلوبولینهای IgG و IgM. این رویکرد امکان تشخیص آنتیبادی در مراحل مختلف بیماری را میدهد. در بیماری حاد، تمامی تستهای سرولوژیک گفتهشده میتوانند مثبت باشند اما در بیماری مزمن یا پیچیده، ممکن است SAT منفی اما 2-me، coombs wright و ELISA IgG مثبت باشند (6).
درمان
بروسلوز معموبا با تجویز آنتیبیوتیکها توسط پزشک درمان میشود، مصرف این داروها طولانیمدت بوده و حداقل 6 هفته زمان میبرد (2). درصورتیکه نتایج آزمایش شما حاکی از احتمال مبتلا بودنتان به این بیماری است، حتما با پزشک خود مشورت کرده و اقدامات بعدی را پیگیر شوید.
منابع:
1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/brucellosis#symptoms
2. https://www.healthline.com/health/brucellosis#symptoms
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30742950/ (10.1016/j.micpath.2019.02.011)
4. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/brucellosis-symptoms-treatment
5. https://emedicine.medscape.com/article/213430-workup#c6
6. up to date: Brucellosis: Epidemiology, microbiology, clinical manifestations, and diagnosis
7. https://commerce.bio-rad.com/webroot/web/pdf/inserts/CDG/en/63241_881167_EN.pdf