سرطان چه تغییراتی در جواب آزمایش سی بی سی ایجاد می‌کند؟ در مطلب بخوانید:
سرطان نتیجه اختلال در رشد و تکثیر سلول‌های بدن ما است. در حالت نرمال سلول‌های پیر یا غیر طبیعی از بین می‌روند. اگراین فرایند در بدن دچار نقص شود و سلول‌ها بدون توقف شروع به تکثیر کنند سرطان ایجاد می‌شود. در این وضعیت سلول ها بدون توقف زیاد می‌شوند و در نتیجه بدن دچار مشکل می‌شود. اگر تشخیص ابتلا به موقع و زود هنگام باشد درمان آن امکان‌پذیرتر است. (1)
شکل 1 : ربان‌هایی با رنگ‌های مختلف. هر رنگ نماد نوع خاصی از سرطان
آزمایش cbc در تشخیص بعضی از سرطان‌ها به پزشک کمک می‌کند با این حال روشی قطعی برای تشخیص ابتلا نیست. پس از بررسی جواب سی بی سی پزشک در صورت شک به سرطان ممکن است، آزمایش‌های تخصصی برای تشخیص سرطان از جمله مارکرهای سرطانی و یا بیوپسی ناحیه مشکوک را برای فرد درخواست کند.
همین الان تفسیر آزمایش cbc خود را از متخصص بشنوید؟
تشخیص سرطان با آزمایش خون cbc
در ادامه به تغییرات مختلف جواب آزمایش خون cbc در سرطان‌ها مختلف می‌پردازیم.
· کاهش گلبول های سفید (wbc)
درمان‌های سرطان با کاهش تعداد گلبول های سفید همراه هستند. هم چنین در سرطان‌هایی چون لوسمی، لنفوما و مولتیپل میلوما نیز تعداد این سلول‌ها کاهش می‌یابد.
· افزایش گلبول‌های سفید (wbc)
افزایش تعداد گلبول‌های لنفوسیت یا مونوسیت و… می‌تواند نشان دهنده ابتلا به برخی از انواع سرطان باشد. در برخی از سرطان‌های مغز استخوان مانند بیماری‌های میلوپرولیفراتیو wbc افزایش می‌یابد.
· کاهش گلبول های قرمز ( RBC )
در مبتلایان به سرطان های لوله گوارشی به علت بروز خونریزی های مکرر RBC خواهش می‌یابد. برخی انواع شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز تعداد گلبول های قرمز خون را کاهش می دهد و فرد دچار کم خونی می شود.
· افزایش گلبول های قرمز ( RBC )
در سرطان‌هایی با درگیری ریه و یا برخی انواع سرطان کلیه و یا انواعی از سرطان‌های رده میلوئیدی مغز استخوان گلبول قرمز افزایش می‌یابد.
· کاهش پلاکت ها( plt )
انواع سرطان مانند لوسمی و لنفوما که مغز استخوان را تحت تاثیر قرار میدهد می‌توانند موجب کاهش پلاکت‌ها شود. بیماری میلودیسپلازی ( با کاهش تعداد یک یا چند رده های سلول خونی ) و شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز می‌توانند باعث کاهش platelet شوند.
· افزایش پلاکت ها( plt )
· سرطان های ریه، دستگاه گوارش، سینه و تخمدان ، بیماری های میلوپرولیفراتیو ( بیماری با تکثیر بیش از حد رده های سلولی خونی ) می‌توانند باعث افزایش این سلول شوند(4) ( شکل 2 )
شکل 2 : پارامتر‌های آزمایش cbc در بیماران مبتلا به سرطان سینه (5)
جایگاه آزمایش سی بی سی در تشخیص
آزمایش خون cbc آزمایشی معمولی در بررسی سلامت کلی بدن ما است. در این آزمایش، تعداد و وضعیت انواع سلول‌های خونی شامل گلبول سفید، گلبول قرمز و پلاکت بررسی می‌شود. باید به این نکته توجه کرد که اگر چه اطلاعات این آزمایش بسیار با ارزش می‌باشد با این حال نمی‌توان از آن برای تشخیص قطعی ابتلای فرد به سرطان استفاده کرد.
این آزمایش صرفا می‌تواند احتمال ابتلای فرد به برخی از سرطان‌های خونی از جمله لوسمی و لنفوما را مطرح کند ( قطعی نه ) و در مورد سایر انواع سرطان‌ها مانند سرطان مری، ریه، مغز ، سینه، پوست و… هیچ اطلاعات دقیق را در اختیار نمی‌گذارد. (1)
برای تشخیص سرطان، آزمایش خون cbc در کنار سایر آزمایش ها درخواست می‌شود. نتیجه این آزمایش در کنار دیگر آزمایش‌های تخصصی مانند تومور مارکر‌ها و… می‌تواند در تشخیص دقیق انواع سرطان‌ها کمک کننده باشد. (3)
نقش آزمایشCbc در روند درمان سرطان
از درمان های رایج سرطان شیمی درمانی است. این نوع درمان بر تکثیر سلول‌ها سرطانی و همزمان بر سلول‌های خونساز مغز استخوان اثر می‌گذارد و می‌تواند موجب سرکوب فعالیت این سلول‌ها شود. این حالت بر نتایج جواب آزمایش cbc اثر می‌گذارد و به همین علت پزشک حین شیمی درمانی، آزمایش cbcرا برای بیمار درخواست می‌کند. به طور کلی تغییرات cbc در بیماران تحت درمان با شیمی درمانی به صورت زیر است:
- کاهش rbc
- کاهش گلبول‌های سفید نوتروفیل
- ترومبوسیتوپنی ( کاهش پلاکت های خون )
- و…(2)
اگر در جواب آزمایش cbc خود شاهد نتایج غیرطبیعی هستید و علائمی چون کاهش وزن بدون دلیل، لمس توده در بدن و … را دارید، نگران نباشید و برای تشخیص سرطان و یا سایر بیماری‌ها با پزشک مشورت کنید.
سایر مقالات مناسب شما
منابع:
1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cancer/in-depth/cancer-diagnosis/art-20046459
2. https://www.verywellhealth.com/blood-test-for-cancer-5096123
3. https://www.medicinenet.com/can_cancer_be_detected_by_a_blood_test/article.htm
4. https://labtestsonline.org/tests/complete-blood-count-cbc
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3762228/
