همه آنچه به آن نیاز دارید در رابطه با سونوگرافی، خواندن سونوگرافی و تفسیر آن بدانید:
سونوگرافی چیست؟
همه آنچه به آن نیاز دارید بدانید.
سونوگرافی روش تشخیصی پزشکی است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا ( اولتراسوند ) و بررسی انعکاس این امواج ساختار درونی بدن ما را نشان می‌دهد و تصویری از آن ایجاد میکند. به این تست اولتراسوند یا سونوگرافی یا سونوگرام گفته می شود.
درسونوگرافی از وسیله‌ای به نام پروب سونوگرافی ( مبدل یا transducer ) که امواج فراصوتی میفرستد و اکو ( پژواک ) آن را دریافت میکند استفاده می‌شود. کامپیوتری این پژاک امواج فراصوت را به تصویر ترجمه و تبدیل میکند. کارشناسی آموزش دیده و یا پزشک می‌تواند ساختار‌های درونی بدن را ببیند، اندازه‌گیری کند و تشخیص دهد. سپس متخصص رادیولوژی این تصاویر را بررسی میکند، می خواند و گزارش آن را می‌نویسد، تا به تشخیص شرایط و وضعیت سلامتی و بیماری شما کمک کند.
هدف از انجام سونوگرافی
سونوگرافی می‌تواند اندازه و شکل ساختار ها و اندام‌های سالم و ناسالم درون بدن ما را نشان دهد. بافت‌های سخت‌تر و متراکم‌تر (مثلا استخوان بعنوان بافتی سخت ) که امواج صوتی را بیشتر پژواک می‌دهند در تصویر روشن‌تر می‌شوند.
این روش برای ارزیابی سایز، شکل، میزان سفتی و … بافت‌ها و ارگان‌های بدن برای کمک به تشخیص تعدادی از بیماری‌ها و مشکلات پزشکی بسیار کمک کننده است.
سال‌هاست، سونوگرافی روشی عالی برای نگاه انداختن به حفره شکم بدون مجبور بودن به جراحی و باز کردن آن است. سونوگرافی شکم بخصوص اغلب برای تشخیص بیماری‌های کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه و بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های کبد، عفونت آپاندیس، کیست‌های تخمدان، حاملگی‌های خارج رحمی، رشد و یا سرطان رحم، فیبروئید و سایر شرایط استفاده می‌شود.
سونوگرافی بصورت معمول برای مانیتور رشد و نمو رحم و جنین در طی بارداری استفاده می‌شود. همچنین این روش برای ارزیابی غدد، توده های پستان، شرایط مفاصل، بیماری‌های استخوان، توده‌‌های بیضه یا راهنمایی پزشک در طی گرفتن بیوپسی استفاده می‌شود.
سونوگرافی همچنین می‌تواند خون و حرکت مایعات را نیز درون بدن تشخیص دهد. رایانه به ویژه می تواند مایعی را که به سمت پروب در حال جریان است و یا از آن دور می‌شود را تشخیص دهد و با اضافه کردن لایه‌های رنگی، روی تصویر جهت جریان را مشخص کند.
فضاهای خالی مانند ارگان‌هایی که با گاز پر شده‌اند چون امواج اولتراسوند را انعکاس نمی‌دهند، نمیتوانند در تصاویر سونوگرافی دیده شوند. (مقاله: آیا سونوگرافی اشتباه میکند؟ )
سونوگرافی اغلب قبل از استفاده از سایر روش‌های تصویربرداری برای بیمار انجام می‌شود چون عوارض بسیار کمتری نسبت به آنها دارد. سی تی اسکن فرد را در معرض میزان بالایی از پرتو‌های اشعه ایکس قرار می دهد. MRI نیز چون از سطح بالایی امواج مغناطیسی برای تصویر برداری استفاده میکند در افرادی که در داخل بدن خود اجسام فلزی دارند محدودیت استفاده دارد.
خطرات و موارد منع مصرف
سونوگرافی روشی غیرتهاجمی برای عکس برداری از بدن است و تاکنون عوارض و خطری از آن شناخته نشده است. تصور می شود که امواج سونوگرافی بی ضرر هستند و این آزمایش نیز معمولاً به صورت خارجی و بر سطح پوست انجام می‌شود.
اگرچه انرژی امواج اولتراسونیک بصورت بالقوه می‌توانند باعث تحریک و تخریب بافت درصورت در معرض قرار گیری طولانی مدت شوند با این حال کامپیوتر دستگاه سونگرافی قدرت این امواج را تعدیل و تنظیم میکند و کارشناس و یا پزشکی که آن را انجام می‌دهد از روش‌هایی استفاده میکند که در حداقل زمان و زاویه با جنین باشد. بنابراین سونوگرافی بی‌خطرترین روش تصویر برداری در میان انواع روش‌ها است.
آمادگی قبل از سونوگرافی
پزشکان اغلب سونوگرافی را همراه با آزمایش خون در خط اول روش‌های تشخیصی و آزمایشی برای بیماران درخواست می‌دهند. از پزشک خود بپرسید که آیا قبل از انجام سونوگرافی تان دستورالعمل خاصی نیاز هست رعایت کنید یا خیر.
آیا برای سونوگرافی بارداری باید ناشتا بود؟ قبل از سونوگرافی چه بخوریم؟
در موارد اورژانسی سونوگرافی بلافاصله و بدون نیاز به شرایط خاصی برای بیمار انجام می‌شود ولی در آزمایشاتی که از قبل زمان آن تعیین شده است درمورد خوردن یا نخوردن چیزی قبل از انجام سونگرافی خود از پزشکتان بپرسید. برای مثال پزشکان اغلب دستور می‌دهند که شش ساعت قبل از سونوگرافی شکم، برای بررسی کیسه صفرا، فرد چیزی نخورد و ننوشد اما در سونوگرافی مثانه به شما بگویند چندین لیوان آب بنوشید و قبل از سونوگرافی نیز ادرار نکنید تا مثانه شما پر باشد و بهتر در سونوگرافی قابل ارزیابی باشد.
طبق توضیحات فوق باتوجه به دلیل و محل انجام آن، باید ناشتا باشید یا چیزی بخورید یا بنوشید. که آن را پزشک متخصص درخوست کننده سونوگرافی و یا پذیرش مرکز سونوگرافی به شما می‌گویند.
سونوگرافی چقدر طول می‌کشد؟
معمولا زیر 30 ذقیقه انجام می‌شود. 15 دقیقه قبل از نوبتتان به محل کلینیک برسید.
سونوگرافی کجا انجام می شود؟
سونوگرافی در اغلب مراکز تصویر برداری پزشکی و همه مراکز مختص سونوگرافی انجام می‌شود. بعضی از بیمارستان‌ها نیز آن را انجام می‌دهند. دستگاه سونوگرافی شبیه یک کامییوتری است که به آن میکروفونی متصل شده باشد! که معمولا کنار تختی است.
تفسیر و خواندن سونوگرافی
منابع:
منبع1:
