یافتن راحت تر پاسخ خود در این مقاله:
Toggleآزمایش زگیل تناسلی: کلید تشخیص زودهنگام و پیشگیری از عوارض
زگیل تناسلی یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی در سراسر جهان است که میتواند بدون هیچ علامت واضحی ظاهر شود و همین موضوع اهمیت تشخیص بهموقع آن را دوچندان میکند. شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که “چطور میتوانم مطمئن شوم به زگیل تناسلی مبتلا هستم یا نه؟” یا “چه آزمایشی برای تشخیص دقیق این بیماری وجود دارد؟”
واقعیت این است که بسیاری از افراد حتی نمیدانند آلوده شدهاند، زیرا زگیلهای تناسلی همیشه به شکل برجستگیهای واضح ظاهر نمیشوند. در برخی موارد، عفونت میتواند سالها خاموش بماند و در عین حال به دیگران منتقل شود. دقیقاً به همین دلیل است که آزمایش زگیل تناسلی نه تنها برای افرادی که علائمی دارند، بلکه برای کسانی که در معرض خطر هستند نیز حیاتی است.
در این مقاله قرار است به طور کامل به شما توضیح دهیم:
- چه زمانی باید به فکر انجام آزمایش باشید؟
- انواع آزمایشهای تشخیصی زگیل تناسلی چیست؟
- چگونه نتایج آزمایش را تفسیر کنید و چه اقداماتی بعد از آن لازم است؟
اگر به دنبال اطلاعات دقیق، کاربردی و علمی هستید که بتواند نگرانیهای شما را برطرف کند، تا پایان این مقاله همراه ما باشید. این راهنما به شما کمک میکند تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای سلامتی خود بگیرید.

تست پاپ اسمیر
آزمایش زگیل تناسلی چیست؟
آزمایش زگیل تناسلی روشی برای تشخیص عفونت ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است؛ ویروسی که عامل اصلی ایجاد زگیلهای تناسلی به شمار میرود. شاید تصور کنید که فقط با نگاه کردن به پوست میتوان زگیل را تشخیص داد، اما واقعیت این است که همهی زگیلهای تناسلی بهوضوح دیده نمیشوند. برخی از آنها در نواحی داخلی دستگاه تناسلی یا حتی بدون هیچ علامت ظاهری وجود دارند. دقیقاً به همین دلیل انجام آزمایشهای تخصصی اهمیت پیدا میکند.
آزمایش اچ پی وی چیست و چرا انجام آن حیاتی است؟
این آزمایشها میتوانند به سه هدف اصلی کمک کنند:
- تشخیص وجود ویروس HPV حتی در صورت نبود علائم ظاهری
- تعیین نوع ویروس HPV (برخی از انواع آن خطرناکتر هستند و میتوانند باعث سرطان شوند)
- ارزیابی میزان پیشرفت عفونت و تصمیمگیری برای درمان مناسب
بهطور کلی، آزمایش زگیل تناسلی میتواند شامل معاینه بالینی توسط پزشک، نمونهبرداری از بافت مشکوک، یا آزمایشهای تخصصی مثل تست HPV DNA باشد. در ادامه، با انواع روشهای آزمایش و اینکه کدام یک برای شما مناسبتر است، بیشتر آشنا میشوید.
چرا انجام آزمایش زگیل تناسلی مهم است؟
شاید از خودتان بپرسید: “اگر زگیل تناسلی همیشه خطرناک نیست، چرا باید آزمایش بدهم؟” پاسخ این سؤال در چند نکتهی مهم نهفته است که میتواند تفاوت زیادی در سلامت شما و شریک جنسیتان ایجاد کند.
۱. تشخیص زودهنگام، کلید پیشگیری از مشکلات جدی
بعضی از انواع ویروس HPV، بهویژه انواع پرخطر، میتوانند زمینهساز بیماریهای جدیتری مثل سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، آلت تناسلی و حتی گلو شوند. آزمایش زگیل تناسلی میتواند این ویروسها را قبل از اینکه مشکلی جدی ایجاد کنند، شناسایی کند. تشخیص زودهنگام یعنی شانس بیشتر برای درمان موفق و پیشگیری از پیشرفت بیماری.
۲. جلوگیری از انتقال به دیگران
یکی از چالشهای زگیل تناسلی این است که حتی اگر علائمی نداشته باشید، باز هم میتوانید ویروس را به دیگران منتقل کنید. با انجام آزمایش، اگر آلوده باشید، میتوانید اقدامات پیشگیرانهای مثل استفاده از کاندوم یا کاهش تعداد شرکای جنسی را انجام دهید تا از انتقال ویروس جلوگیری کنید.
۳. کاهش اضطراب و ابهام
بسیاری از افراد وقتی با علائمی مثل برجستگیهای کوچک یا تغییرات پوستی مواجه میشوند، دچار استرس میشوند. آزمایش میتواند این نگرانی را برطرف کند. حتی اگر جواب مثبت باشد، داشتن اطلاعات دقیق به شما کمک میکند تا با آگاهی کامل به سراغ درمان بروید.
۴. تصمیمگیری بهتر برای درمان و مراقبت
نتیجه آزمایش به پزشک کمک میکند تا بهترین روش درمان را برای شما انتخاب کند. در برخی موارد، نیاز به درمان خاصی نیست و فقط باید وضعیت تحت نظر باشد، اما در موارد دیگر ممکن است درمانهای پزشکی یا حتی جراحی کوچک توصیه شود.
۵. اهمیت در دوران بارداری
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، آزمایش زگیل تناسلی اهمیت بیشتری پیدا میکند. در برخی موارد، زگیلهای تناسلی میتوانند در حین زایمان به نوزاد منتقل شوند، بنابراین تشخیص و مدیریت بهموقع بسیار حیاتی است.
در نهایت باید گفت: آزمایش زگیل تناسلی فقط یک چکاپ ساده نیست؛ بلکه ابزاری برای حفظ سلامت شما و کسانی است که دوستشان دارید. اگر در معرض خطر بودهاید یا علائمی دارید، تعلل نکنید. آگاهی، اولین قدم برای کنترل هر بیماری است.
آزمایش زگیل تناسلی
برای تشخیص زگیل تناسلی و عفونت ناشی از ویروس HPV، روشهای مختلفی وجود دارد. انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط فردی، علائم و تشخیص پزشک دارد. در ادامه، سه روش رایج و مهم برای تشخیص زگیل تناسلی را توضیح میدهیم:
۱. آزمایش پاپ اسمیر (Pap Smear)
آزمایش پاپ اسمیر یکی از مهمترین روشها برای تشخیص تغییرات غیرطبیعی در سلولهای دهانه رحم است که میتواند ناشی از عفونت HPV باشد. این آزمایش بیشتر برای زنان انجام میشود و حتی اگر زگیلهای تناسلی قابل مشاهده نباشند، میتواند تغییرات سلولی اولیه را شناسایی کند.
چطور انجام میشود؟
پزشک با استفاده از یک برس یا کاردک کوچک، نمونهای از سلولهای دهانه رحم را برمیدارد و برای بررسی به آزمایشگاه میفرستد. این فرآیند ساده و سریع است و در عرض چند دقیقه انجام میشود.
چرا مهم است؟
پاپ اسمیر میتواند تغییرات پیشسرطانی یا سلولهای غیرطبیعی را شناسایی کند. انجام منظم این آزمایش، شانس تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع را افزایش میدهد. حتی اگر زگیل قابل مشاهده نباشد، پاپ اسمیر میتواند هشدارهای اولیه را بدهد.
۲. آزمایش HPV DNA
آزمایش HPV DNA بهطور مستقیم به دنبال مواد ژنتیکی (DNA) ویروس HPV در بدن میگردد. این آزمایش میتواند حتی کوچکترین مقادیر ویروس را شناسایی کند و مشخص کند که آیا شما به انواع پرخطر HPV مبتلا هستید یا خیر.
چطور انجام میشود؟
برای زنان، نمونهگیری معمولاً همراه با پاپ اسمیر از دهانه رحم انجام میشود. در مردان، نمونهگیری میتواند از نواحی مشکوک، مجرای ادراری یا پوست آلت تناسلی باشد.
مزیتهای آزمایش HPV DNA:
- دقت بالا در شناسایی ویروس، حتی در مراحل اولیه
- تشخیص انواع پرخطر HPV که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند
- مناسب برای افرادی که نتیجه پاپ اسمیر غیرطبیعی دارند یا در معرض خطر بیشتری هستند
۳. معاینه بالینی (Visual Inspection)
گاهی اوقات، سادهترین راه برای تشخیص زگیل تناسلی، بررسی دقیق پوست و نواحی تناسلی توسط پزشک است. پزشک میتواند زگیلهای قابل مشاهده را شناسایی و بر اساس ظاهر آنها تشخیص اولیه بدهد.
چطور انجام میشود؟
پزشک نواحی تناسلی، مقعد و در صورت نیاز سایر بخشهای بدن را معاینه میکند. در برخی موارد، از محلولی به نام اسید استیک (سرکه رقیق) استفاده میشود تا نواحی مشکوک روشنتر شوند و بهتر دیده شوند.
چه زمانی معاینه کافی نیست؟
اگر زگیلها زیر پوست یا در نواحی داخلی باشند (مانند داخل واژن یا مجرای ادرار)، ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی مانند HPV DNA یا نمونهبرداری باشد.
کدام آزمایش برای من مناسب است؟
- اگر علائم واضحی مثل برجستگیهای پوستی دارید، معاینه بالینی اولین قدم است.
- اگر هیچ علامتی ندارید اما در معرض خطر هستید، ترکیبی از پاپ اسمیر و HPV DNA (برای زنان) میتواند بهترین گزینه باشد.
- برای مردان، اگر علائم واضحی وجود نداشته باشد، ممکن است نمونهبرداری از نواحی مشکوک یا آزمایش HPV DNA توصیه شود.
چطور برای آزمایش زگیل تناسلی آماده شویم؟
آمادگی برای آزمایش زگیل تناسلی میتواند به دقت نتایج کمک کند و روند انجام آزمایش را راحتتر کند. در این بخش، نکات ساده و کاربردی برای آماده شدن قبل از انجام آزمایش آورده شده است تا بدانید باید چه کارهایی انجام دهید و از چه مواردی پرهیز کنید.
۱. اگر قرار است پاپ اسمیر یا آزمایش HPV DNA انجام دهید:

نکات مهم قبل از آزمایش زگیل تناسلی
این نکات به ویژه برای زنان بسیار مهم است، زیرا میتواند روی نتایج آزمایش تأثیر بگذارد:
- اجتناب از رابطه جنسی: حداقل ۴۸ ساعت قبل از آزمایش از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید. این کار کمک میکند تا سلولهای دهانه رحم به طور طبیعی باقی بمانند و نتیجه دقیقتری ارائه شود.
- عدم استفاده از تامپون یا دوش واژینال: در ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از تامپون، کرمهای واژینال، اسپریهای بهداشتی، یا هرگونه داروی داخل واژن استفاده نکنید. این مواد میتوانند نمونهگیری را دشوار کنند یا نتایج را تغییر دهند.
- زمانبندی مناسب: بهترین زمان برای انجام آزمایش پاپ اسمیر چند روز پس از پایان قاعدگی است. در دوران قاعدگی، خونریزی میتواند نتیجه آزمایش را تحت تأثیر قرار دهد.
۲. اگر قرار است معاینه بالینی انجام دهید:
- نظافت شخصی: یک دوش ساده بگیرید تا ناحیه تناسلی تمیز باشد، اما از صابونها یا محصولات معطر قوی استفاده نکنید.
- آرامش داشتن: اضطراب نداشته باشید؛ معاینه توسط پزشک یک فرآیند طبیعی است. میتوانید قبل از معاینه هر سؤالی که دارید بپرسید تا احساس راحتی بیشتری کنید.
- پوشیدن لباس راحت: لباسی بپوشید که بهراحتی بتوانید برای معاینه درآورید. این کار باعث میشود احساس آرامش بیشتری داشته باشید.
۳. اگر قرار است نمونهبرداری یا بیوپسی انجام شود:
- در صورت مصرف دارو: اگر دارویی مصرف میکنید (مانند داروهای رقیقکننده خون)، حتماً به پزشک اطلاع دهید، زیرا ممکن است نیاز به تنظیم دوز دارو باشد.
- پیشبینی کمی ناراحتی: نمونهبرداری ممکن است کمی ناراحتکننده باشد، اما معمولاً سریع انجام میشود و درد آن قابل تحمل است. اگر نگران هستید، از پزشک بخواهید قبل از شروع کار توضیحات بیشتری بدهد.
۴. نکاتی که برای همه انواع آزمایشها مفید است:
- ثبت سوابق پزشکی: اگر قبلاً سابقه عفونت HPV، زگیل تناسلی یا نتایج غیرطبیعی در آزمایشهای قبلی داشتهاید، حتماً این اطلاعات را به پزشک اطلاع دهید.
- یادداشت علائم: اگر علائمی مانند خارش، سوزش، درد یا تغییرات پوستی دارید، آنها را یادداشت کنید تا هنگام مراجعه به پزشک چیزی را فراموش نکنید.
- آرامش ذهنی: به یاد داشته باشید که این آزمایشها فقط برای شناسایی مشکلات هستند و بسیاری از افراد نتایج طبیعی دارند. حتی اگر مشکلی وجود داشته باشد، راههای درمان مؤثری در دسترس است.
تفسیر آزمایش زگیل تناسلی (HPV)
تفسیر نتایج آزمایش زگیل تناسلی (HPV) بستگی به نوع آزمایش انجام شده دارد. مهمترین آزمایشها برای تشخیص زگیل تناسلی عبارتند از:
- آزمایش HPV DNA
- آزمایش پاپ اسمیر (برای زنان)
- معاینه بالینی و نمونهبرداری (بیوپسی در صورت نیاز)
📊 جدول تفسیر نتایج آزمایش زگیل تناسلی (HPV)
نوع آزمایش | نتیجه آزمایش | توضیحات | اقدامات پیشنهادی |
---|---|---|---|
HPV DNA (آزمایش ویروس) | منفی (Negative) | عفونت HPV شناسایی نشده است. | نیاز به اقدام خاصی نیست، بررسی دورهای کافی است. |
مثبت (Positive) | عفونت HPV وجود دارد؛ بسته به نوع ویروس (پرخطر یا کمخطر) متفاوت است. | مشورت با پزشک برای بررسی بیشتر و برنامه درمانی. | |
HPV-16 یا HPV-18 مثبت | این دو نوع بیشترین خطر ابتلا به سرطان را دارند. | بررسیهای تکمیلی مانند کولپوسکوپی توصیه میشود. | |
انواع کمخطر مثبت | احتمال ایجاد زگیل تناسلی، اما خطر سرطان کم است. | پیگیری علائم و مشاوره با پزشک در صورت لزوم. | |
پاپ اسمیر (Pap Smear) | طبیعی (Normal) | سلولهای دهانه رحم طبیعی هستند. | انجام آزمایشهای دورهای طبق توصیه پزشک. |
ASC-US | تغییرات خفیف در سلولها، ممکن است ناشی از عفونت باشد. | انجام HPV DNA یا پیگیری دورهای. | |
LSIL (ضایعات خفیف) | تغییرات سلولی خفیف، احتمال عفونت HPV وجود دارد. | نیاز به بررسیهای تکمیلی مانند کولپوسکوپی. | |
HSIL (ضایعات پیشسرطانی) | تغییرات سلولی شدید، احتمال بالای پیشرفت به سرطان. | اقدامات فوری مانند نمونهبرداری و درمان. | |
بیوپسی (نمونهبرداری) | منفی (No Dysplasia) | هیچ تغییر غیرطبیعی در سلولها مشاهده نشد. | نیاز به درمان خاصی نیست. |
CIN 1 (تغییرات خفیف) | تغییرات خفیف سلولی، معمولاً به خودی خود برطرف میشود. | پیگیری دورهای و گاهی درمان محافظهکارانه. | |
CIN 2 یا CIN 3 (پیشسرطانی) | تغییرات شدید که نیاز به درمان سریع دارد. | مداخلات درمانی فوری مانند جراحی یا لیزر. |
مقادیر مورد نیاز برای تفسیر دقیق آزمایش HPV DNA
در برخی آزمایشهای پیشرفته HPV، بار ویروسی (Viral Load) نیز گزارش میشود. این مقدار نشاندهنده شدت عفونت است:
مقدار بار ویروسی (Viral Load) | تفسیر |
---|---|
< 10³ copies/ml | بار ویروسی کم، عفونت خفیف. |
10³ – 10⁵ copies/ml | بار ویروسی متوسط، نیاز به پیگیری. |
> 10⁵ copies/ml | بار ویروسی بالا، خطر بیشتر برای عفونت پایدار. |
⚠️ نکات بسیار مهم:
- نتیجه مثبت HPV همیشه به معنای سرطان نیست. اکثر عفونتهای HPV بدون درمان خاصی از بین میروند.
- نتیجه منفی HPV به معنای عدم نیاز به بررسیهای بیشتر نیست. اگر در معرض خطر هستید، آزمایشهای دورهای انجام دهید.
- در صورت مشاهده نتایج غیرطبیعی یا مثبت، حتماً با پزشک مشورت کنید. تشخیص دقیق نیاز به تفسیر در کنار علائم و معاینه بالینی دارد.
آزمایش زگیل تناسلی در مردان و زنان چه تفاوتی دارد؟
آزمایش زگیل تناسلی (HPV) هم برای مردان و هم برای زنان انجام میشود، اما روشهای تشخیص و بررسی آن در این دو گروه تفاوتهایی دارد. این تفاوتها به دلیل تفاوتهای آناتومیکی و تفاوت در میزان خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با HPV مثل سرطان دهانه رحم در زنان است.
1. آزمایش زگیل تناسلی در زنان
در زنان، تشخیص عفونت HPV و زگیل تناسلی با دقت بیشتری انجام میشود زیرا برخی انواع ویروس میتوانند باعث سرطان دهانه رحم شوند. رایجترین روشها عبارتاند از:
- آزمایش پاپ اسمیر (Pap Smear):
این آزمایش برای بررسی سلولهای دهانه رحم و تشخیص تغییرات پیشسرطانی استفاده میشود. پاپ اسمیر میتواند وجود عفونت HPV را نشان دهد حتی اگر علائم ظاهری وجود نداشته باشد. - آزمایش HPV DNA:
این تست میتواند به طور مستقیم وجود ویروس HPV را شناسایی کند و حتی نوع پرخطر یا کمخطر آن را مشخص نماید. معمولاً همراه با پاپ اسمیر انجام میشود. - کولپوسکوپی:
اگر نتیجه پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد، پزشک با دستگاه بزرگنمایی به نام کولپوسکوپ، دهانه رحم را دقیقتر بررسی میکند.
2. آزمایش زگیل تناسلی در مردان
در مردان، آزمایش زگیل تناسلی بیشتر به صورت معاینه فیزیکی انجام میشود زیرا هیچ آزمایش غربالگری استانداردی مانند پاپ اسمیر برای مردان وجود ندارد. روشهای تشخیص شامل موارد زیر است:

آزمایش زگیل تناسلی در مردان
- معاینه بالینی:
پزشک پوست ناحیه تناسلی، کشاله ران و حتی ناحیه مقعد را از نظر وجود زگیلهای مشکوک بررسی میکند. - آزمایش HPV DNA (در برخی موارد خاص):
این آزمایش معمولاً برای مردانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا در معرض خطر بالای عفونت هستند (مانند افراد مبتلا به HIV) توصیه میشود. - استفاده از محلول اسید استیک:
گاهی پزشک از محلول اسیدی رقیق برای برجسته کردن زگیلهای مخفی استفاده میکند.
🚻 تفاوتهای کلیدی بین آزمایش زگیل تناسلی در مردان و زنان
ویژگیها | زنان | مردان |
---|---|---|
روش غربالگری رایج | پاپ اسمیر + HPV DNA | معاینه بالینی |
تشخیص زودهنگام | با پاپ اسمیر و آزمایش DNA | سختتر به دلیل نبود آزمایش استاندارد |
نیاز به آزمایش دورهای | بله، به ویژه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم | معمولاً خیر، مگر در افراد پرخطر |
دقت تشخیص | بالا به دلیل وجود تستهای پیشرفته | کمتر از زنان در صورت نبود علائم واضح |
پیگیری تغییرات سلولی | از طریق پاپ اسمیر و بیوپسی | کمتر رایج است |
چرا این تفاوتها وجود دارد؟
- ریسکهای متفاوت: زنان به دلیل خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، بیشتر تحت آزمایشهای دقیق قرار میگیرند. در مردان، عفونت HPV اغلب بدون علامت است و به ندرت باعث سرطان میشود.
- ساختار آناتومیکی: بررسی نواحی داخلی دستگاه تناسلی زنان نیاز به ابزارهای تخصصی دارد، در حالی که در مردان، معاینه فیزیکی کافی است.
- تشخیص دیرهنگام در مردان: از آنجایی که تستهای استاندارد محدودی برای مردان وجود دارد، ممکن است عفونت HPV تا زمانی که علائم ظاهر نشود، شناسایی نشود.

آزمایش زگیل تناسلی به چه کسانی توصیه میشود
⏰ چه زمانی انجام تست HPV ضروری است؟
شرایط | زمان انجام تست HPV |
---|---|
زنان ۳۰ تا ۶۵ سال | هر ۵ سال یکبار همراه با پاپ اسمیر |
نتیجه غیرطبیعی پاپ اسمیر | بلافاصله پس از دریافت نتیجه غیرطبیعی |
علائم مشکوک (زگیل تناسلی، خونریزی غیرطبیعی) | در اولین فرصت |
سیستم ایمنی ضعیف | هر سال یا طبق دستور پزشک |
شریک جنسی جدید یا روابط پرخطر | در صورت نگرانی یا توصیه پزشک |
⚠️ چه زمانی نیازی به تست HPV نیست؟
- زنان زیر ۳۰ سال:
معمولاً برای زنان زیر ۳۰ سال تست HPV بهتنهایی توصیه نمیشود مگر اینکه پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد. زیرا بدن در این سن اغلب میتواند عفونت HPV را بهطور طبیعی پاک کند. - زنان بالای ۶۵ سال:
اگر فرد سابقه نتایج طبیعی در آزمایشهای قبلی داشته باشد، ممکن است دیگر نیازی به ادامه تست نباشد. - مردان:
برای مردان، تست HPV بهصورت روتین توصیه نمیشود مگر در موارد خاص مانند وجود علائم مشکوک یا سیستم ایمنی ضعیف.
جمع بندی
آزمایش زگیل تناسلی یک ابزار ضروری برای تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و شناسایی خطرات آن است. این آزمایشها به کمک روشهای مختلف مانند پاپ اسمیر، HPV DNA و معاینه بالینی به شناسایی ویروس و انواع آن کمک میکنند. تشخیص زودهنگام این ویروس میتواند از بروز مشکلات جدی مانند سرطان دهانه رحم یا سایر مشکلات تناسلی جلوگیری کند. بنابراین، انجام آزمایش زگیل تناسلی به خصوص برای افراد در معرض خطر، یک گام مهم در حفظ سلامت و پیشگیری از بیماریهاست.
با توجه به انواع مختلف آزمایشها، مهم است که تحت نظر پزشک متخصص، آزمایشهای مناسب انتخاب شود تا نتایج دقیق و مفیدی به دست آید. فراموش نکنید که آزمایشهای HPV معمولاً برای زنان بالای ۲۱ سال توصیه میشود و برای مردان نیز در موارد خاص و با توجه به شرایط خاص تجویز میشود. برای داشتن یک زندگی سالم و بدون نگرانی از خطرات HPV، انجام این آزمایشها به موقع و بهطور منظم میتواند نقش مهمی در حفظ سلامت ایفا کند.
در پنل تفسیر آزمایش تخصصی دکتر لاندا، تفسیر آزمایش خود را با دقت و کیفیتی که جایگزین دیگری ندارد دریافت کنید. همچنین، امکان دریافت مشاوره از پزشکان متخصص دکتر لاندا برای مسائل پزشکی شما فراهم است.
منابع
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
- World Health Organization (WHO)
- Mayo Clinic – Pap Smear and HPV Testing