در نوزادان شیرخوار تشخیص و افتراق بیماری ها از هم بسیار دشوار است. عفونت ادراری یکی از بیماری های شایع این رنج سنی می باشد که تشخیص بموقع ان در روند بهتر درمان و جلوگیری از بروز عوارش طولانی مدت بسیار مهم است.
عفونت دستگاه ادراری ( UTI ) در نوزادان با آلودگی های باکتریایی و ناهنجاری های مادرزادی کلیه و مجاری ادراری همراه است. عفونت های فوقانی دستگاه ادراری ( به عنوان مثال پیلونفریت حاد ) ممکن است منجر به زخم بافت پارانشیم کلیه و بیماری های مزمن کلیوی شوند. تحقیقات نشان داده اند که آسیب های کلیوی در حدود یک درصد از نوزادان مبتلا به UTI می تواند منجر به فشار خون بالا شود که این عارضه می تواند تا بزرگ سالی نیز ادامه داشته باشد. نوزادان مبتلا به UTI باید از نظر عفونت سیستمیک همراه, همچنین ناهنجاری های آناتومیکی یا عمکلردی, کلیه و مجاری ادراری ارزیابی شوند. (1)
تشخیص و درمان عفونت ادراری در نوزادان بسیار مهم است. بعد از بررسی اولیه طی آزمایش خون کامل و آزمایش آنالیز ادرار و تشخیص UTI برای شناسایی میکروارگانیسم درگیر و متعاقبا انتخاب بهترین آنتی بیوتیک, پزشک ممکن است آزمایش کشت ادرار را درخواست دهد. آزمایش کشت ادرار نوع و دسته میکروب مورد نظر را شناسایی می کند. ممکن است نوزاد همزمان به چند نوع میکروب آلوده شده باشد که درمان باید به گونه ای باشد که همگی این میکروارگانیسن ها را پوشش دهد.
تحقیقات نشان داداه است که در بین نوزادان ( زیر 30 روز ) عفونت ادراری بیشتر با تب همراه است. همچنین شیوع ان در نوزادان پسر بیشتر است که این نسبت در بین کودکان بزرگتر برعکس می باشد.
عفونت ادراری در نوزادان ترم ( تولد بعد از سن 37 هفتگی ) معمولا در دو تا سه هفته اول زندگی رخ می دهد. حتی در نوزادان باکتریمی نیز کشت ادرار در شش روز اول زندگی مثبت نمی شود لذا ارزیابی زودرس برای کنترل UTI نمی تواند معیار صحیحی برای سنجش ابتلا نوزاد به عفونت ادراری باشد. (1)
از آنجا که علائم عفونت ادراری در نوزادان با بیماری های شایع دیگر می تواند مشترک باشد, نوزادان دارای تب را باید از نظر UTI چک کرد و همچنین کودکان بزرگ تر با علائم سوزش و تکرر ادرار, هماچوری ( خون در ادرار ), درد شکم, کمر درد و بی اختیاری ادرار در طول روز را نیز باید از نظر عفونت های دستگاه ادراری بررسی کرد.
نمونه برداری ادرار برای آزمایش کشت باید به صورت نمونه میانه ادرار جمع آوری شود. در نوزادان معمولا نمونه به کمک سوند یا توسط آسپیراسیون سوپراپوبیک جمع آوری می شود.(2)
عفونت های ادراری معمولا به علت آلودگی با میگروارگانیسم های زیر می باشد:
- اشرشیا کولای ( Escherichia coli )
- کلبسیلا پنومونیه ( ( Klebsiella pneumonia
- گونه های انتروباکتر ( ( Enterobacter species
- گونه های سیتروباکتر ( Citrobacter species )
- گونه های سیراراتیا ) Serratia species )
- استافیلوکوک ساپروفیتیکوس ( Staphylococcus saprophyticus )
مطالعات اخیر در رابطه با تغذیه با شیر مادر و میزان شیوع عفونت ادراری نشان داده اند که تغذیه با شیر مادر عمل محافظتی در برابر UTI دارد و در کودکان با اولین تب همراه با UTI , علائم, با شیردهی به صورت قابل توجهی کاهش داشته است. این اثر محافظتی شیر مادر در ماه های اول تولد بیشترین اثر را خواه د داشت و عملا بعد از هفت ماه, دیگر وجود نخواهد داشت.(3)
درمان در بیشتر مواقع, قبل از پاسخ آزمایش کشت ادرار, باید شروع شود. بنا به درخواست پزشک ممکن یکی از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف همچون سفکسیم, را در این بازه زمانی انتخاب کند. تحقیقات در مقایسه آنتی بیوتیک های وریدی با خوراکی نشان داده اند که تفاوت چشمگیری بین آن ها وجود ندارد.
هنگامی که نتیجه تست کشت ادرار در دسترس باشد باید آنتی بیوتیک مصرفی را با توجه به پاسخ آن, تغییر داد.
منابع:
1. Uptodate ( Urinary tract infections in neonates )
2. Ncbi ( Urinary tract infections in infants and children: Diagnosis and management )
3. Mdedge ( Diagnosing and Treating UTIs in Newborn Called Difficult )