تفسیر تخصصی همه آزمایش های روتین، تخصصی و فوق تخصصی با ارسال عکس

آزمایش ESR

در این مطلب خلاصه و مفید درباره‌ی شرایط، اهمیت، دامنه مرجع، ناشتایی، رنج نرمال و … آزمایش ESR بخوانید:

آزمایش ای اس آر

نیاز به ناشتایی ناشتایی آزمایش: خیر

نمونه آزمایش: خون.

مدت زمان تحویل جواب آزمایش: 2ساعت تا 1 روز

چرا و چه موقع آزمایش انجام میشود؟

ESR یک معیار غیراختصاصی برای تشخیص وجود بیماری های التهابی حاد یا مزمن در بدن بوده و افزایش آن گویای محل یا علت التهاب در بدن نیست. برای تشخیص علن بیماری های التهابی، این تست معمولا به همراه سای تست ها انجام میشود.
جهت تشخیص بعضی از بیماری ها، از جمله: عفونت ها، تومورها، بیماری هایالتهابی، بیماری های دژنراتیو و بیماری هایی که منجر به افزایش تخریب و کاهش عملکرد بافت ها و ارگان ها میشوند.
مانیتور کردن پیشرفت بیماری و ارزیابی میزان اثربخشی درمان
در بیماری های التهابی، عفونی، اُتوایمیون غیره.

شرح: نوعی اندازه‌گیری غیر مستقیم میزان التهاب در بدن است. این آزمایش خون، برای غربالگری التهاب، سرطان و عفونت استفاده می‌شود. ESR بالا در طیف گسترده ای از بیماری‌های عفونی، التهابی و بدخیمی دیده می‌شود.

هدف از انجام آزمایش:

هدف از انجام این آزمایش اندازه گیری سرعت رسوب گلبول های قرمز خون است. ESR شاخصی است برای ارزیابی غیرمستقیم وجود التهاب در بدن و همچنین تخمین درجه و شدت التهاب. در این آزمایش سرعت رسوب گلبول های قرمز در نمونه خون درلوله آزمایش اندازه گیری میشود. به طور معمول گلبول قرمز در یک لوله آزمایش به آهستگی به سمت پایین حرکت کرده و رسوب می کنند و پلاسمای شفاف در قسمت بالای لوله آزمایش باقی میماند. افزایش سطح پوتئین غیر طبیعی و دیگر انواع پروتئین ها از جله پروتوین های واکنش دهنده فاز حاد در خون، باعث افزایش سرعت رسوب گلبول های قرمز و در نتیجه ESR میشود.

فیبرینوژن و ایمونوگلوبولین ها دو گروه از واکنش دهنده های فاز حاد هستند. سطح پروتئین های واکنش دهنده یفاز حاد دربیماری های التهابی در بدن افزایش میابد.

روش: وسترگرین اصلاح شده

آزمایش‌های مرتبط: CBC،CRP، فریتین، پروكلسیتونین

محدودیت ها: افراد مبتلا به کم خونی نیز ممکن است ESR افزایش یافته داشته باشند.

اهمیت: این آزمایش به عنوان شاخصی برای بررسی شدت بیماری مفید است. ESRمی‌گوید در جایی از بدن التهاب وجود دارد ولی مشخص نمی‌کند که کجاست و دلیل آن چیست. این آزمایش همرا سایر آزمایشاتی چون CRP و CBC ارزش تشخیصی دارد.

تفسیر نتیجه آزمایش:

علل عمده افزایش سرعت رسوب گلبول های قرمز:

از آن جا که این تست یک تست غیراختصاصی بوده و افزایش آن می تواند با شمار زیادی از بیماری ها مرتبط باشد، تفسیر نتیجه این آزمایش باید در کنار علایم بالینی و سوابق بیماری انجام شود. افزایش سطح ESR در یک آزمایش واحد و در غیاب هرگونه علایم، معمولا نمیتواند در تشخیص علت و عامل بیماری بهپزشک معالج کمک کند.

پروتئین های واکنش دهنده فاز حاد (CRP و ESR) در بسیاری از بیماری ها از جماه بیماری های اُتوایمیون و سرطان ها افزایش میابد.
این آزمایش یکی از مهمترین آزمایشات برای تشخیص بیماریهای رماتیسم مفصلی(rheumatoid arthritis) و آرتریت تمپورال(temporal arteritis) است و سطح بسیار بالای ESR در حضور علایم بیماری، به نفع تشخیص بیماری است.
افزایش نسبی: افزایش نسبی معمولا به دلیل وجود التهاب است، اما در کم خونی، عفونت، بارداری و با افزایش سن نیز سطح سرعت رسوب گلبول‌های قرمز ممکن است به طور نسبی ممکن است افزایش پیدا کند.
افزایش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز معمولا به دلیل افزایش شدید گلوبولین ها یا فیبرینوژن است و بسته به علایم بیمار آزمایشات تکمیلی مختلفی جهت پیگیری باید انجام شود؛ تست الکتروفورز پروتئین ها برای تشخیص نوع پروتئین ها به کار میرود.
در بیماران مبتلا به میلوم مولتیپل (multiple myeloma) و ماکروگلوبولینمی والدن اشتروم (waldenstrom's mac roglobulinemia) حتی بدون وجود التهاب در بدن، Erythrocyte sedimentation rate بسیار بالا است.
سطح Erythrocyte sedimentation rate معمولا بالاتر از مردان است.
بارداری و قاعدگی میتواند باعث افزایش موقتی Erythrocyte sedimentation rate شود.
مصرف بعضی داروها ESR را افزایش می دهد،از جمله: دکستران، متیل دوپا، قرص های ضد بارداری، تئوفیلین، ویتامین آ و پنی سیلامین پروکائین آمید(penicillamine procainamide)